Bijdrage Erfpacht


Raad

28 november 2024

Voorzitter,

Al bijna twee jaar zoeken we naar de menselijke maat in het erfpachtbeleid. Erfpacht was nooit bedoeld als geldmachine, en de gemeente kan via regels over taxaties en over de canonrente keuzes maken die inwoners ontzien. Die verantwoordelijkheid moeten we nemen. De Partij voor de Dieren steunt daarom het voorstel om de rente te middelen. Dit biedt veel mensen eindelijk de financiële verlichting waar ze op wachten. Daarmee zijn we er nog niet. Er is nog een hoop te doen.

Voorzitter, allereerst over taxaties. Na het commissiedebat ontvingen we dankzij een informatieverzoek van dhr. de Ridder aanvullende correspondentie van de commissie van Gool. De commissie wijst op de vele ficties en aannames in de huidige taxaties - ook in hun eigen taxaties. Een databank van grondtransacties wordt met klem aanbevolen omdat deze meer objectieve informatie biedt. De wethouder heeft op 11 oktober toegezegd dit te verkennen. Daarom de vraag aan het college: wanneer kunnen we meer informatie over een databank voor grondtransacties tegemoet zien? De Partij voor de Dieren ziet zo’n databank als belangrijkste bouwsteen voor stabiele en betrouwbare taxaties.

Voorzitter, over canonrentes. Mijn fractie steunt als mede-indiener het amendement van de ChristenUnie/SGP, dat vastlegt om verschillende opties over het maximeren van de rente of het afvlakken van onredelijk hoge toppen te onderzoeken. De Partij voor de Dieren ziet dit als een volgende stap voor een redelijk erfpachtbeleid. We zien ook dat dit een nauwkeurige uitwerking vraagt. Het voorstel van vandaag, voor rentemiddeling, zorgt alvast voor financiële verlichting, terwijl verder onderzoek naar een redelijk erfpachtbeleid doorgaat als de raad dit amendement aanneemt.

Voorzitter, iets waar iedereen het over eens kan zijn: erfpacht is enorm ingewikkeld. De Partij voor de Dieren vindt een duidelijke bijsluiter daarom essentieel. Daarom dien ik samen met mevrouw de Groot van het CDA en dhr Dubbelaar van Hart voor Den Haag de motie 'Duidelijke bijsluiter over erfpacht' in, die verzoekt het college:

  • uiterlijk in het tweede kwartaal van 2025 een bijsluiter over erfpacht klaar te hebben die de volgende punten uit de handleiding voor bijsluiter Erfpachtconstructie van NHG bevat:
    • algemene uitleg over erfpacht, zoals dat de grond eigendom blijft van de gemeente en dat inwoners naast eventuele hypotheeklasten ook erfpachtlasten betalen;

    • informatie over de canon: of deze geïndexeerd, herzien, of gelijkblijvend is, en uitleg over wat deze begrippen inhouden;

    • actuele grondwaarde en uitleg over voorwaarden voor eventuele aanpassing tijdens de looptijd;

    • voorwaarden voor afkoop van de erfpacht, waarbij koopprijs en bijkomende kosten worden vermeld;

    • rekenvoorbeelden over de ontwikkeling van de canon, zodat bewoners een realistisch beeld krijgen van mogelijke toekomstige lasten;

  • te zorgen dat bestaande en nieuwe erfpachters deze bijsluiter onder ogen krijgen, bijvoorbeeld via de website en door deze te verstrekken bij het aangaan van een nieuwe erfpachtovereenkomst;

  • de raad hierover te informeren.

Dan, voorzitter, het informatieverzoek dat ik eerder noemde, zorgde voor verbijstering bij mijn fractie. Het is bevreemdend dat de gemeente actief wederhoor met erfpachters heeft geprobeerd tegen te houden. De Partij voor de Dieren snapt dit niet. Waarom is die keuze gemaakt? We horen hier graag een uitleg over van de wethouder.
Pijnlijk daarbij is dat dit heeft bijgedragen aan vertragingen en dat deze discussie de verhouding tussen de gemeente en de onafhankelijke commissie onnodig op de proef heeft gesteld. Erkent de wethouder dit überhaupt?

Ook is de Partij voor de Dieren zeer verbaasd over de brief die we eergisteren ontvingen, waarin de wethouder het nodig achtte het Algemeen Dagblad via een brief aan de raad te recenseren. De wethouder zegt dat hij ‘de feiten wil delen’ rond de totstandkoming van het rapport. Alsof wat in het artikel staat niets met feiten te maken heeft. Maar dat het AD de voorzitter van de onafhankelijke commissie letterlijk citeert, ziet mijn fractie juist als relevante en feitelijke journalistiek. En als de voorzitter van de onafhankelijke commissie aangeeft: ,Als we hadden geweten dat we niet met de erfpachters mochten praten, hadden we de opdracht niet aanvaard.” Dan is dit toch een belangrijk feit dat veel zegt over de totstandkoming van het rapport. Wat vindt de wethouder hier eigenlijk van? De Partij voor de Dieren is zeer bezorgd over hoe de wethouder, ook via deze brief, met onafhankelijke experts omgaat: het past niet om ze onnodig tegen te werken. Graag een reflectie.