Schrif­te­lijke vragen - Veiligheid kademuren Veenkade

Indiendatum: feb. 2016
Antwoorddatum: 17 feb. 2016

De raadsleden Arjen Kapteijns, Christine Teunissen en Arjen Dubbelaar hebben op 12 februari 2016 een brief met daarin 22 vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Sinds vorige week zijn de parkeerplaatsen langs de Veenkade afgesloten in verband met de veiligheid van de kades. Over de uitgevoerde inspecties en de wijze van handelen door het college bij de beoordeling van de Veenkade (alsmede de Toussaintkade), inclusief het informeren van de Raad, is bij ondergetekenden onduidelijkheid. Daarom stellen we, onder vermelding van artikel 30 van het reglement van orde, de volgende vragen.

1. In 2008 heeft Nebest een kade-inspectie uitgevoerd voor een aantal kades waaronder de Toussaintkade en de Veenkade. In dat rapport van Nebest uit 2008 wordt gesignaleerd dat de brug Toussaintkade/Piet Heinplein bij de overkluizing er slecht aan toe is en een verwachte levensduur van minder dan 10 jaar heeft. Daarom werd er dringend geadviseerd op korte termijn een onderwater inspectie uit te voeren. Is die onderwater inspectie uitgevoerd? Zo ja, wanneer en wat waren de conclusies (o.a. m.b.t. veiligheid en verwachte levensduur) Zo nee,waarom niet? Is het mogelijk het betreffende rapport aan de raad te doen toekomen?

Het rapport van Nebest uit 2008 heeft betrekking op de kademuur Toussaintkade, tussen de Veenkade en het Piet Heinplein. Dit rapport gaat niet over de bruggen op het Piet Heinplein. De uitspraak van Nebest over de beperkte restlevensduur slaat op de kademuur langs de Toussaintkade.

2. Is de andere brug Piet Heinplein/Kortenaerkade en de overkluizing ook onderzocht (toen in 2008 of in de tussenliggende tijd)? Zo ja, wanneer en wat waren de conclusies (o.a. m.b.t. veiligheid en verwachte levensduur) Zo nee, waarom niet? Is het mogelijk het betreffende rapport aan de raad te doen toekomen?

Het Piet Heinplein is gei?nspecteerd en rekenkundig beoordeeld (bijlage 1). Hieruit blijkt dat de bruggen voldoen aan het minimaal vereiste veiligheidsniveau. Het Piet Heinplein wordt jaarlijks gei?nspecteerd. Conform het vastgestelde Meerjarenprogramma Kunstwerken (RIS 280592) wordt het Piet Heinplein constructief aangepakt.

3. In het (zichtbare deel van het) rapport van Nebest uit 2008 wordt sterk aanbevolen binnen 1 jaar een onderwater inspectie te doen van de Toussaintkade en de Veenkade. Het eerstvolgende rapport dat de commissie leefomgeving heeft ontvangen is echter uit 2011. Zijn de aanbevolen inspecties in 2009 of 2010 gedaan door Nebest of door anderen? Zo ja, is het mogelijk de betreffende rapporten uit 2009 en 2010 aan de raad te doen toekomen? Zo nee, waarom niet?

Nebest heeft in 2009 de aanbevolen inspectie uitgevoerd (bijlage 2), daarnaast wordt de verplaatsing van de kademuren maandelijks gemeten (bijlage 3) en de eventuele verplaatsing wordt hiermee gemonitord.

4. Het rapport over de kade-inspectie door Nebest in 2011 is begin april 2015 verstrekt op verzoek van commissie leefomgeving in verband met de discussie over de geplande kap van bomen aan de Veenkade en Toussaintkade. Het advies van Nebest was om parkeren langs de Veenkade te verhinderen. Is dit advies opgevolgd? Zo ja, waar blijkt dit uit? Zo nee, waarom niet?

Op basis van het rapport van Nebest van 17 oktober 2011 zijn de parkeerplaatsen op beide kades tijdelijk opgeheven en is het, door middel van anti-parkeerbanden, onmogelijk gemaakt hier te parkeren. Door de geplande start van het project Volautomatische autoberging Noordwal-Veenkade (VAB) konden de kademuren niet tegelijkertijd vervangen worden en is gekozen om de situatie veilig te stellen door een noodmaatregel te treffen. Er zijn groutankers aangebracht die samen met een gording de kade op zijn plaats houden. De groutankers kunnen tevens in de nieuwe constructie hun functie voortzetten. Na het plaatsen van de ankers kon weer gebruik worden gemaakt van de parkeerplaatsen. De vervanging van de kademuren van de Toussaintkade en Veenkade is vervolgens na het gereed komen van de VAB gepland.

5. Het rapport stelt dat verwacht wordt dat optredend bezwijkmechanisme spoedig zou ontstaan. Is n.a.v. deze conclusie nader onderzoek verricht sinds 2011? Zo ja, wanneer en wat waren de uitkomsten van dit onderzoek? Zo nee, waarom niet? Is een risico-inventarisatie opgesteld en aan de raad verstrekt?

Zie het antwoord op vraag 4. Naar aanleiding van het rapport is besloten de kademuur te vervangen (RIS280592).

6. Het advies van Nebest was toen om aan de Toussaintkade geen extra belasting toe te staan,vrachtverkeer tot 2,5m van de kade te weren en parkeren te verbieden op de zwakke plekken van de Toussaintkade. Zijn deze adviezen opgevolgd? Zo ja, waar blijkt dit uit? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 4. Op de Toussaintkade mag laden en lossen alleen op de rijbaan plaatsvinden.

7. Voor de Toussaintkade, adviseerde Nebest voorts jaarlijks een inspectie te doen. Is er sinds 2011 zoals aanbevolen jaarlijks een inspectie geweest? Zo ja, is het mogelijk de resultaten van die inspecties met de raad te delen? Zo nee, waarom niet? Graag een toelichting.

Na het advies van Nebest in 2011 zijn de noodmaatregelen zoals beschreven bij het antwoord op vraag 4 getroffen en is de verplaatsing van de kademuren maandelijks gemonitord (bijlage 3). Tevens heeft in 2013 een visuele inspectie van de Toussaintkade en Veenkade plaatsgevonden (bijlage 4).

In 2012 zijn als tijdelijke veiligheidsmaatregel kostbare groutankers geplaatst met een gording aan de kademuur (zowel aan de Toussaintkade als aan de Veenkade).

Waarom is n.a.v. de in ’08 en ’11 geconstateerde slechte staat van de muren er niet voor gekozen de geconstateerde gebreken aan de fundering van de kademuren direct te vervangen of herstellen?

Klopt het dat er gekozen is om voorrang te geven aan het realiseren van de parkeergarage gelegen aan het eerste deel van de Veenkade (VAB, volautomatische autoberging)?

Ad 8 en 9.
In deze hoofdafvoer van het oppervlaktewater van Den Haag mogen in principe niet gelijktijdig twee projecten die de doorstroming bei?nvloeden worden uitgevoerd. Door het project VAB konden de kademuren niet direct worden vervangen en zijn de noodmaatregelen, in de vorm van groutankers, aangebracht.

10. Zijn er, na plaatsing van de groutankers, opnieuw inspecties geweest om staat van de kademuur en geboden veiligheid te controleren? Zo ja, is het mogelijk het betreffende inspectierapport aan de raad te doen toekomen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 7.

In november 2015 is opnieuw een inspectie uitgevoerd door Nebest, zowel van de Veenkade als van de Toussaintkade.

11. Waarom heeft het ingenieursbureau uit Den Haag dit niet eerder onderzocht in het kade van het onderzoek naar verschillende opties om kademuur te herstellen of te vervangen?

Naar aanleiding van de alternatieve bouwvarianten die in de second opinion van het Ingenieursbureau Rotterdam werden genoemd is door Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau onderzocht of deze varianten realistisch konden zijn. Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau gaf aan aanvullende gegevens nodig te hebben ten aanzien van de kademuur. Nebest heeft deze informatie geleverd.

12. Op basis van het onderzoek door Nebest (nov ’15) vroeg het ingenieursbureau uit Amsterdam aan bureau CRUX berekeningen te maken met betrekking tot de veiligheid van de kademuur van de Toussaintkade. Is een dergelijke berekening ook gemaakt voor de Veenkade? Zo ja, is het mogelijk deze aan de raad te doen toekomen?

Ja, bureau CRUX heeft de constructie van de Veenkade berekend, met als conclusie dat het ook op deze kademuur niet veilig is om te parkeren (bijlage 5).

13. Op welk moment werd voor het eerst duidelijk dat de veiligheid mogelijk in het geding was?

Eind november 2015 is op basis van de bevindingen van Nebest in 2015 opdracht gegeven door de gemeente Den Haag voor een veiligheidsbeschouwing. Op 28 januari 2016 is het rapport van Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau ontvangen, waarna de parkeerbelasting van de kade is verwijderd door middel van het opheffen van de parkeerplaatsen.

14. Is de veiligheid uitsluitend in het geding gekomen omdat de gangbare rekenwijze inmiddels een andere set referentiewaarden hanteert?

Nee, de veiligheid is in het geding gekomen door de actuele staat van de kademuren: horizontale scheurvorming alsook de verslechtering van de fundering.

De groutankers die in 2012 geplaatst zijn om de veiligheid te borgen blijken niet effectief te zijn. Oorzaak is dat de groutankers alleen het bovenste deel van de kademuur vasthouden. Het bovenste deel van de kademuur blijkt in de jaren ’60 of ’70 te zijn vervangen door een betonnen balk met (sier)metselwerk aan de zichtzijde. Het bovenste deel blijkt nu echter los te staan van het onderste deel van de muur. De ankers houden nu dus in feite een los deel vast. De vervanging van het bovenste deel komt voor het eerst ter sprake in het rapport van Nebest van november 2015.

15. Hoe komt het dat het ingenieursbureau uit Den Haag niet eerder wist van het vervangen van het bovenste deel van de kade? Wanneer werd duidelijk dat dit deel los is komen te staan van de rest van de muur? Is dit ontdekt door het ingenieursbureau uit Den Haag of uit Amsterdam? Hoe lang staat bovenste deel van de muur al los van onderste deel?

Het Ingenieursbureau Den Haag was op de hoogte van de eerdere vervanging van het bovenste deel. Ten tijde van het aanbrengen van de ankers was nog sprake van e?e?n geheel en niet van twee losse delen. De bevinding dat de twee delen los van elkaar staan is gedaan door Nebest in 2015. De ankers hebben hierdoor aan functionaliteit ingeboet.

16. Zijn de geplaatste groutankers ooit functioneel geweest om de stabiliteit van de kademuur en de veiligheid te borgen?

Ja, zie het antwoord op vraag 15.

17. Hoe lang is mogelijk al sprake van een onveilige situatie aan de Toussaintkade en dus mogelijk ook aan de Veenkade?

Het exacte moment waarop het bovenste van het onderste deel van de kademuur is losgeraakt is niet te achterhalen. Bij de inspectie van Nebest in 2013 was nog geen scheur aangetroffen.

18. Hebben de groutankers mogelijk geleid tot verdere verslechtering van de kademuur?

Nee, de ankers zijn bij het aanbrengen handvast aangedraaid en dienen als opvangconstructie bij het afschuiven van de kademuur. De hechting tussen het bovenste en onderste deel van de kademuur is door de slechte staat van de fundering losgeraakt.

Recentelijk is een omgevingsvergunning verleend voor het plaatsen van een damwand tbv het versterken van de fundering kademuur aan de Zuidwal. Opmerkelijk is dat een andere versterking is gekozen dan de groutankers/stalen gording die in 2012 als ‘noodmaatregel’ is aangebracht op de Veenkade en Toussaintkade.

19. Waarom is bij de Zuidwal voor deze andere oplossing gekozen? Kan hierbij worden ingegaan op de risico’s van deze ingreep (bijv. op beschadiging van de kademuur) en de effecten op de doorstroming?

Iedere kademuur is uniek. De kademuur langs de Zuidwal is onvoldoende hoog om ankers aan te brengen die in de nieuwe situatie nog herbruikbaar zouden zijn. Verder is de capaciteit van de bestaande kademuur om de optredende ankerkracht op te nemen beperkt. Dit maakt het toepassen van de gekozen methodiek zoals bij de Toussaintkade en Veenkade niet mogelijk.

De risico’s van de gekozen stabilisatiemethode voor de bestaande kademuur aan de Zuidwal zijn minimaal. De damwand wordt op ca. anderhalve meter van de bestaande kademuur, vanaf het water, drukkend ingebracht. Hiertussen wordt zand gestort en een stempelraam aangebracht. Om verdere schade aan de fundering te voorkomen wordt bij het aanbrengen van de tijdelijke damwand voldoende afstand gehouden van de oude kademuur.

Op dit moment zijn de parkeerplaatsen langs de Veenkade afgesloten met hekken waarmee ook bouwplaatsen worden afgesloten.

20. Waarom is bij het plaatsen van de hekken op de Veenkade geen rekening gehouden met de fietsen die daar geparkeerd stonden?

Vanwege de veiligheid moest de kademuur direct worden afgesloten. De fietsen die verplaatsbaar waren zijn verplaatst. Er stonden ook fietsen vast aan bijvoorbeeld fietsnietjes. Deze konden niet buiten de hekken worden geplaatst. De eigenaren van de fietsen achter de hekken kunnen via een direct telefoonnummer contact opnemen met het projectteam.

21. Hoe lang blijven de hekken nog staan? Op welke wijze worden de bewoners betrokken bij en gei?nformeerd over de veiligheidssituatie? Graag een toelichting.

De hekken blijven staan tot het moment dat weer veilig op de kade kan worden geparkeerd. Bewoners worden gei?nformeerd door middel van bewonersbrieven en een informatieavond (maart 2016).

In verband met de bespreking van de situatie langs de Veenkade zouden wij graag de antwoorden op bovenstaande vragen ontvangen voorafgaand aan de bespreking in commissie leefomgeving op 2 maart 2016.

22. Is mogelijk om de antwoorden voor 2 maart te ontvangen?

Ja.

Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester,

mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen