Bijdrage - Huis­hou­delijk Afval Plan

Voorzitter,

We leven nog steeds in een wegwerpstad en dat is heel vervelend. Den Haag moet een kringloopstad worden, met het voorkomen van afval, gescheiden afvalinzameling en hergebruik van grondstoffen als uitgangspunten. Dit levert een besparing van grondstoffen, energie, geld op en er belandt minder afval in het milieu.

De Partij voor de Dieren vindt positief aan het Huishoudelijk Afvalplan dat de uitgangspunten van een circulaire economie worden aangestipt, het systeem zo inrichten dat waardevermindering van grondstoffen wordt geminimaliseerd en maximaal wordt ingezet op herbruikbaarheid. Ook is het goed dat is gekeken naar allerlei initiatieven in andere steden, zoals het afval loont-concept uit Rotterdam en de inzet van afval coaches uit Arnhem.

En tegelijkertijd zijn we er nog lang niet. In het uitrollen van mogelijkheden voor gescheiden afval kan nog veel verbeteren. Als we de gestelde ambities al halen in 2020, is er nog steeds veel te weinig restafval en met 40% gescheiden afval den we nog steeds sterk onder voor de landelijke richtlijn (LAP), 75% afvalscheiding in 2020. De Partij voor de Dieren vindt dat ORACS (Ondergrondse Restafval Containers die met veel enthousiasme voor veel geld door dit college worden aangelegd) juist restafval in de hand werken. Daarom hebben we in het verleden gepleit voor scheidcontainers in plaats van ORACS. Welke mogelijkheden ziet de wethouder om afval gescheiden in te zamelen in deze containers?

De verwerking van restafval betekent verspillende verbranding van waardevolle grondstoffen en CO2-uitstoot. Het omgekeerd inzamelen zou in Den Haag de norm moeten zijn. Verschillende omringende gemeenten, zoals Midden-Delfland en Rijswijk, hebben dit uitgangspunt al omarmd.

Er moet in het bijzonder meer ingezet worden op GFT-inzameling. Als grootste obstakels worden de bevolkingsdichtheid in combinatie met hoogbouw en en klein woonoppervlak genoemd en daarnaast gebrek aan sociale cohesie. Het simpelweg stoppen het met gescheiden inzamelen van gft, wat in ongeveer de helft van Den Haag is gebeurd, zien wij niet als oplossing. GFT is de grootste herbruikbare fractie in het restafval met maar liefst 30%.

Er zijn inmiddels innovatie inzamelmethoden bedacht die ook die sociale cohesie kunnen versterken en ook prima mogelijk zijn op plekken waar hoogbouw is. Zo zijn de compostbakkers in Den Haag een initiatief gestart om meer compost te krijgen voor de buurttuinen, op die manier kunnen buurtbewoners die geen GFT ophaal meer hebben toch hun groenafval composteren. Denk ook aan buurttuinen als de Spinozahof in de Schilderwijk, waar bewoners hun compost naartoe kunnen brengen en informatie krijgen over de voordelen en het proces van GFT.

Stimuleert de gemeente ook actief dit buurtcomposteren, bijvoorbeeld door dit op (tijdelijke) braakliggende terreinen en bij plekken voor stadslandbouw mogelijk te maken?

Tijdens de bewonersavond ‘Afval bestaat niet’ hebben bewoners aangegeven dat zij het jammer vonden dat gescheiden verzamelen niet beloond wordt, maar extra werk kost.

Nu lijkt de gemeente daarnaar geluisterd te hebben met het initiatief ‘Afval loont’ waarbij het geld voor grondstof principe wordt gehanteerd. Mensen kunnen bij een speciaal filiaal hun gescheiden afval inleveren in ruil voor een geldelijke vergoeding. Door dat geldbedrag krijgt afval voor hen waarde als grondstof.

Kan de wethouder al aangeven hoeveel filialen er komen, waar die komen en hoe wordt gecommuniceerd over dit project?

Het is verder voor veel inwoners ook onduidelijk waar je met klein chemisch afval terecht kunt. batterijen en spaarlampen etc. Soms kan je deze inleveren bij een supermarkt maar een andere supermarkt heeft het weer niet. Hoe gaat de gemeente ervoor zorgen dat er duidelijker wordt gemaakt waar mensen deze zaken kunnen inleveren? Waarom niet consequenter, volgens een vast format bij bij alle supermarkten, bouwmarkten en warenhuizen inzamelpunten creëren voor klein chemisch afval?

Voorzitter, de mogelijkheden voor de gescheiden afvalinzameling verschillen erg per stadsdeel. Worden mensen als zij verhuizen ook actief op de hoogte gesteld van de mogelijkheden tot afval scheiden in de buurt?

Tot slot voorzitter, een groot gemis in het hele plan is het inzetten op afvalpreventie. Als circulaire economie serieus genomen zou worden, zou preventie juist een essentieel onderdeel zijn.

In dat kader mis ik repair cafes. Stimuleert de vestiging van Repair Cafés, waar burgers hun defecte apparaten kunnen laten of leren repareren? Heeft de wethouder deze mogelijkheid onderzocht?

Daarnaast wil de Partij voor de Dieren de grote hoeveelheid ongevraagde reclamefolders die bij mensen in de bus belanden aanpakken. Huishoudens zonder nee-neestickers op de brievenbus krijgen gemiddeld 33 ongevraagde folders per week. Dat staat gelijk aan 34 kilo papier per jaar. In drie op de tien gezinnen gaat alles naar het ongelezen oud papier, zo blijkt uit onderzoek van Milieu Centraal.

In de digitale wereld is het zo dat de ontvanger van commerciële mailings via een actieve handeling toestemming moet geven voor het ontvangen van deze mails. Zonder die toestemming mag een bedrijf niets versturen. Tegelijkertijd kent de ‘offline’ reclamewereld nog steeds de ouderwetse gewoonte die wordt gekenmerkt door verspilling en milieubelasting, namelijk de verspreiding van ongevraagd en ongeadresseerd huis-aan-huisdrukwerk, behalve als mensen een Nee-Neesticker op hun voordeur hebben. Het tijd is om deze gewoonte aan te passen aan de huidige tijd. Daarom stellen wij voor om een opt-insysteem te realiseren in de stad, vergelijkbaar met de Reclame Code voor online commerciële mailings.

Wij keren het systeem dus om. Reclamefolders zijn slecht voor het milieu en daarom willen wij iedereen daarvan vrijstellen. Mensen die wél reclame willen hebben, kunnen een Ja-Ja-sticker op hun bus plakken. Is de wethouder bereid om dit systeem voor reclamedrukwerk te onderzoeken?

Dank u wel.