Bijdrage Program­ma­be­groting cie Ruimte - Het ontbreekt aan ambi­tieuze en concrete duur­zaam­heids­doelen

Voorzitter,

Vanuit het oogpunt van het college begrijp ik de plannen voor de ruimtelijke ontwikkeling van Den Haag. De stad wil zo snel mogelijk economisch groeien door het bouwen van meer aantrekkelijke, betaalbare woningen en door bedrijven aan te trekken. Dus komen er elk jaar 1500 woningen bij, en we maken het voor particulieren makkelijker om op de schaarse lege plekjes in de stad hun droomhuis neer te zetten. Dit is begrijpelijk, het is typisch het beleid van de traditionele partijen van de afgelopen jaren, waarbij steeds te weinig oog geweest voor de keerzijde van al dat beton.

Doordat een stedelijk landschap verandert, krijgt ook het leefgebied van de stedelijke flora en fauna een ander aanzien. Den Haag is volgebouwd, de leefomgeving is verarmd. Den Haag heeft nog het minste groen per m2 van alle Nederlandse steden. Natuur, dieren en het milieu worden verdrongen. We moeten nu miljoenen besteden om klimaatverandering tegen te gaan – dat het eindelijk gebeurt juicht de PvdD toe- , omdat we te lang door zijn gegaan met ‘business as usual’.

We zouden geleerd kunnen hebben van het verleden, maar helaas is dat niet terug te zien in de nieuwe begroting. De definitie van duurzaamheid lijkt in de begroting versmald tot het halen van klimaatdoelen, en daar blijft het vooralsnog bij. De Partij voor de Dieren verstaat onder het verduurzamen het klaarmaken van Den Haag voor de toekomst, voor dieren, natuur, milieu en mensen. Verduurzamen van woningen kan bijvoorbeeld ook het plaatsen van nestgelegenheden en slaap- en schuilplekken beteken voor dieren, zoals mussen, gierzwaluwen en vleermuizen. En het opvangen van regenwater, zodat het niet mengt met rioolwater. Bij nieuwbouw het groen zoveel mogelijk sparen en nieuw groen aanleggen. Graag een reactie van de wethouder wat hij onder duurzaamheid verstaat.

Wat betreft een klimaatneutraal Den Haag in 2040, blijft onduidelijk hoever we al op weg zijn, hoeveel Co2-uitstoot we verminderen en waarom juist voor bepaalde maatregelen is gekozen. De gemeenteraad kan haar controlerende taak niet goed uitvoeren en waar nodig bijsturen, als er teveel onduidelijkheid bestaat over definities en cijfers.

De Partij voor de Dieren wil dat Den Haag ambitieuze doelen voor zichzelf stelt voor het gezonder en schoner maken van de leefomgeving voor mens én dier. Daartoe moeten ieder jaar flinke stappen worden gezet.

Klimaatneutraal Den Haag

De woningen tenminste energieneutraal maken is een van die belangrijke stappen. Het levert milieuwinst, banen en een lagere energierekening op. Helaas is de begroting op dit punt te onduidelijk. Het college wil in 2040 een klimaatneutrale stad zijn en in 2020 30% van de broeikasgas-uitstoot hebben teruggedrongen. In welke mate draagt het ‘duurzaam renoveren’ van 20.000 woningen bij aan deze doelstelling? Is dit niet erg weinig en wat wat onder verduurzamen verstaan? Hoe verhoudt het zich tot andere maatregelen?

Het ondersteunen van bewoners in het verduurzamen van hun woning, bijvoorbeeld door de aanleg van zonnepanelen en groene daken te stimuleren, is een andere goede stap. Bewoners konden voorheen subsidies aanvragen voor zonnepanelen en groene daken. Helaas lijkt het college een stap terug te nemen en alleen nog bedrijven en bewoners die al werken aan klimaatdoelen te helpen met een projectplan op te zetten. Inhoudelijke begeleiding lijkt achterwege te blijven, bijvoorbeeld voorlichting over het plaatsen van zonnepanelen. Gaan subsidies voor zonnepanelen en groene daken nu onder de regeling ‘Duurzaamheid door Haagse wijken’ 2015 vallen, of onder het nieuwe revolving fund? En hier geldt ook weer, wat is de omvang van particuliere initiatieven en welke bijdrage leveren zij aan klimaatdoelen?

Kan de wethouder ook specifieker zijn over welke initiatieven geld kunnen krijgen uit het revolverend fonds? Welke andere mogelijkheden ziet de wethouder om particuliere energiebesparing en energieopwekking te stimuleren?

Voorzitter, bij het actief stimuleren van bewoners om energie te besparen, kunnen we de OZB-belasting inzetten als een belangrijke prikkel. De belasting kan worden gedifferentieerd naar energieverbruik, zodat de vervuiler betaalt, en energiebesparingen worden beloond. Kan de wethouder onderzoeken of de ozb in Den Haag gedifferentieerd kan worden naar energieverbruik?

In de scenario’s voor een Haags Warmtebedrijf om woningen van duurzame warmte te voorzien, wordt ook de mogelijkheid verkend voor het stoken van biomassa als een duurzame manier waarop warmte binnen de stadsgrenzen wordt opgewekt. Echter, het gebruik van biomassa, zoals mais en palmolie, bedreigen de voedselvoorziening, zorgen voor ontbossing en dragen zelfs bij aan de opwarming van de aarde. Deelt de wethouder onze visie op dit punt? Zo ja, waarom dan deze mogelijkheid openhouden?

Gemeentelijk vastgoed

Meetbare doelstellingen ontbreken ook als we kijken naar het beleid voor het gemeentelijk vastgoed. De gemeente heeft in totaal 1106 panden in bezit. Het Rijk en gemeente willen hiervoor 100% herwinbare energie realiseren, maar het streven is slechts 3 gemeentegebouwen en 15 overheidsgebouwen in deze collegeperiode energieneutraal te maken. Hoe verhoudt dit streven zich tot het doel om in 2020 30% minder co2 uit te stoten?

Elders schrijft het college dat het ‘extra aandacht wil besteden aan verduurzaming van monumenten’. Kan de wethouder concreet aangeven wat hiermee wordt bedoeld? Gaat het in de komende periode alle monumenten klimaatneutraal maken? Graag een concreet plan voor het verduurzamen van monumenten.

Transformatie kantoren naar woningen

De PvdD wil dat er niet gebouwd wordt voor leegstand. Dat veel leegstaande kantoorpanden in voor woningen geschikte gebieden liggen, zien wij als een win-win situatie. Panden kunnen duurzaam gerenoveerd worden tot woningen in de binnenstad, zonder dat daar groen voor hoeft te wijken. De ambitie van het college is om bedrijven te stimuleren 50.000m2 aan leegstaande kantoorpanden te transformeren tot woningen. Hoe is deze gespecificeerde oppervlakte tot stand gekomen? Is dit afgestemd op de vraag naar woningen? Hoe verhoudt dit zich tot het totaal aantal leegstaande kantoorpanden in Den Haag op dit moment? Is er een onderzoek verricht naar de geschiktheid van de kantoorpanden voor het realiseren van woningen in Den Haag? Zo ja, hoeveel lege kantoorpanden zijn geschikt bevonden voor het realiseren van woningen? En is er al zicht op welke functie de overige leegstaande kantoorpanden kunnen vervullen?

Ook bij de transformatie van kantoorpanden moeten voorwaarden worden gesteld aan marktpartijen om ervoor te zorgen dat de Haagse woningvoorraad zo snel mogelijk energieneutraal wordt. Graag een toezegging op dit punt.

Daarnaast wil de fractie van de Partij voor de Dieren weten, welke maatregelen het college gaat nemen, om te vergemakkelijken dat kantoorpanden tijdelijk een andere functie krijgen, zoals pop-up stores, stadslandbouw en studentenwoningen. Gaat de wethouder ook de mogelijkheid onderzoeken om kansarme kantoorpanden op te kopen, te slopen en de grond in te richten met natuur? Zo wordt de broodnodige open, groene ruimte gecreëerd.

Nieuwbouw

Dan de nieuwbouw. Het college is van plan 1.500 nieuwe woningen per jaar te bouwen. Waarom nieuwbouw als er zoveel leegstaande panden zijn en als nog niet eens duidelijk is hoeveel vraag er naar woningen is? Waar is dit aantal op gebaseerd? Bij nieuwbouw, of het nu gaat om kleinschalig opdrachtgeverschap, studentenwoningen of regulier sociale woningen, er moeten stevige duurzaamheidsvoorwaarden worden gesteld door de gemeente. Is de wethouder het met de Partij voor de Dieren op dit punt eens? Zo moet worden voorkomen dat schoon regenwater afvloeit naar het riool, moeten de woningen energiezuinig zijn en moet binnenstedelijk bouwen de norm worden. Ook moet de gemeente ecologische bouw bevorderen. Dat betekent dat een gebouw langer meegaat en voor meerdere functies geschikt is. Bij dit alles vormen duurzame grondstoffen die hergebruikt kunnen worden de basis. Ziet de wethouder dit ook zo?

De Partij voor de Dieren in Amsterdam heeft voor elkaar gekregen dat de gemeente de checklist Groen Bouwen van de Vogelbescherming bekend maakt bij de online aanvragers van een bouwvergunning. Een goed voorbeeld voor alle andere Nederlandse gemeenten, dus ook in Den Haag. Deze checklist helpt mensen op weg op weg om met aandacht voor groen en vogels te bouwen. Of het nu gaat om nieuwbouw, renovatie, projectontwikkeling of planvorming, de Checklist Groen Bouwen geeft tal van ideeën en concrete adviezen. Wil de wethouder onderzoeken of we de checklist ook in Den Haag kunnen invoeren?

Wat betreft stadsvernieuwing is de Partij voor de Dieren tegen nieuwbouwplannen die ten koste gaan van dieren, natuur en het milieu. We zullen de bestemmingsplannen dan ook kritisch beschouwen en waar nodig ingrijpen.

Meergeneratiewoningen

Het college stelt dat vooral ouderen met een middelzware zorgbehoefte en een laag inkomen steeds vaker aangewezen zullen zijn op de reguliere woningvoorraad (p.130). De Partij voor de Dieren wil dat de bouw van meergeneratiewoningen wordt gestimuleerd, zodat jongeren met een beperking of hulpbehoevende ouderen zelfstandig kunnen wonen met hulp van hun familie. Het is een voorbeeld van zorgen voor elkaar. Ik zie meergeneratiewoningen niet terugkomen in het programma. Graag hoort de PvdD of en hoe dit college de bouw van meergeneratiewoningen wil stimuleren in Den Haag.

Stadslandbouw

Dan tot slot voorzitter, stadslandbouw. Goed dat het college met de Haagse voedselstrategie stadslandbouw stimuleert. Toch richtten de initiatieven zich tot nu toe alleen op het faciliteren, zoals braakliggende terreinen beschikbaar stellen, en op professionals, m.b.t. de business-challenge. Het zou goed zijn als Den Haag de bewoners ook breder stimuleert en ook een educatieve functie koppelt aan stadslandbouw. Een meer plantaardig voedingspatroon is beter voor de gezondheid, voor dieren en voor het milieu. Gaat de wethouder meer bekendheid geven aan goede stadslandbouwinitiatieven, bijvoorbeeld door campagnes voor stadslandbouw te steunen? De gemeente bezit ruim 400 braakliggende stukken grond. Gaat het college inzetten op uitbreiding van de stadslandbouw? En voor welke andere functies wordt het braakliggend terrein in de toekomst gebruikt? Mijn fractie denkt daarbij aan vergroeningsinitiatieven.

Dank u wel.