PvdD presen­teert 'Den Haag in goede banen'

De Partij voor de Dieren heeft donderdag 13 maart een oplossing voor de werkloosheid in Den Haag gepresenteerd in centrum De Boskant. De partij pleit voor het verlagen van de loonkosten. De gemeente kan dit, nu er veel landelijke taken door de gemeente worden overgeheveld, mogelijk maken via de Wet Werk en Bijstand. Lagere loonkosten betekenen meer werkgelegenheid, vooral in laagbetaalde banen. Door arbeid goedkoper te maken, leiden we werkgelegenheid in Den Haag in goede banen. Als de kiezer een vuist maakt, zal de Haagse politiek niet langer werkeloos toezien.

Dit jaar stijgt de werkloosheid volgens het CPB landelijk naar 7,4%: 670.000 werkzoekenden zonder baan. Den Haag heeft na Rotterdam het grootste aantal werklozen in Nederland. Inmiddels is ruim 11% van de Haagse beroepsbevolking werkzoekend en het einde van de zorgen is niet in zicht. De hoge jeugdwerkloosheid maakt het beeld nog schrijnender; in 2013 is het aantal werkloze jongeren gestegen tot 4.400, een verdubbeling ten opzichte van 2012. Het aantal mensen met een uitkering stijgt. Inmiddels hebben 12.731 Hagenaren WW en 8% van de huishoudens ontvangen bijstand.

Verborgen werkloosheid onder ZZP’ers maakt het beeld nog schrijnender. De Kamer van Koophandel meldt zoveel ZZP’ers met een lege orderportefeuille, dat sprake is van meer dan 100.000 extra werkzoekenden. Den Haag telt 19.000 ZZP-ers, waarvan 10% minder verdient dan bijstandsniveau. Buiten de statistieken wachten ze op betere tijden, terwijl de vaste lasten steeds zwaarder drukken. Ze hebben geen recht op WW. Als ze een werkende partner en/of een eigen woning hebben zelfs niet op bijstand. Ook in hopeloze situaties waarin de woning onverkoopbaar is, en de hypotheek, die dikwijls gebaseerd is op een dubbel inkomen, ver onder water staat.

Verborgen werkloosheid doet zich ook voor onder parttimers die extra uren willen maken en jongeren die vluchten in stapelstages bij gebrek aan betaald werk. En de overheid laat reguliere werkzaamheden uitvoeren door bijstandsgerechtigden als vorm van ‘tegenprestatie’. Een participatiesamenleving waarin steeds minder mensen kunnen participeren en waarin de kloof tussen arm en rijk, kansrijk en kansloos, groeit.

Een samenleving in grote verwarring met ernstige allocatieproblemen. In Den Haag blijft veel noodzakelijk werk ongedaan, zoals adequate zorg voor mensen en dieren die daar dringend op aangewezen zijn. Tegelijk is een groot deel van de Haagse beroepsbevolking veroordeeld tot een plek achter de geraniums omdat er wel werk is maar geen banen zijn. Zoals werknemers van thuiszorginstellingen die naar huis worden gestuurd, medewerkers van banken die hun baan zien ophouden terwijl de bonuscultuur niet ophoudt of dierenpolitie-agenten die hun baan opgeheven zagen direct na hun opleiding.

Wat drijft een samenleving met talloze onvervulde hulpvragen tot het uitsluiten van een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking van het arbeidsproces, terwijl deze mensen betaald moeten worden, via een uitkering?

Arbeid in Nederland is onbetaalbaar geworden. Als gevolg van massieve loonheffingen die in feite een accijns op arbeid vormen. Neemt een werkgever personeel aan, dan geldt dat hij op een modaal netto-inkomen van €1866,- per maand nog eens €1011,- (= 54%) aan loonheffingen moet toeleggen. MKB-ondernemers kunnen dat risico niet nemen, een logische oorzaak van stijgende werkloosheid.

Arbeid kan gemakkelijk fors goedkoper worden, zonder dat de nettolonen en koopkracht dalen. Juist nu het kabinet zijn hoofdpijndossiers zoals werkloosheidsbestrijding en jeugdzorg over de schutting van de gemeenten gooit, is het de hoogste tijd voor nieuwe vormen van werkloosheidsbestrijding.

Er is een beproefd systeem om de loonkosten te verlagen: PROHEF. Eind jaren ’90 door Kamerlid Balkenende geduid als een geniale oplossing voor een niet bestaand probleem, omdat er toen geen tekort aan banen, maar een tekort aan arbeidskrachten was. Inmiddels is de tijd rijp om het systeem alsnog in te voeren. Wanneer de gemeente de loonheffingen voorschiet via een budgetneutrale subsidie, kunnen ondernemers met minder risico en kosten personeel aannemen.

Om de lagere overheidsinkomsten te compenseren voor het wegvallen van loonheffingen, kan een heffing worden ingevoerd op de geboekte resultaten, enigszins vergelijkbaar met de wijze waarop de BTW georganiseerd is. Dit is echter geen ‘consumentenbelasting’, maar een producentenheffing achteraf, in ruil voor de lagere loonkosten.

De consument zal er weinig van merken, het ondernemersrisico neemt drastisch af en de werkgelegenheid kan eindelijk toenemen, omdat ondernemers niet langer beboet worden voor het aannemen van nieuw personeel. Bovendien wordt research direct gemiddeld zo’n 30% goedkoper, omdat daarover geen heffing over nodig is. Omdat meer werkgelegenheid zorgt voor minder uitkeringsgerechtigden, ontstaat in de gemeenten vervolgens budgettaire ruimte om de productieheffing geleidelijk te verminderen.

De voorgestelde fiscale herziening, waarin loonheffingen verlegd worden naar een productieheffing, kan tegelijk een duurzame economie bevorderen. Duurzame inkoop en productie worden beloond met een lagere productieheffing. Voor de overheid kan dat kostenneutraal.

De uitvoerbaarheid en werkgelegenheidseffecten van dit PROHEF-systeem zijn gunstig beoordeeld in praktijkexperimenten. Een experiment in Rotterdam toonde aan dat een kleinschalige toepassing goed uitvoerbaar is en niet tot extra administratieve belasting van ondernemers leidt. Macro-economische toetsing door CREED (UvA) leerde een verwachte stijging van het BNP met 10% in enkele jaren. Juist nu gemeenten via de decentralisatie verantwoordelijk worden voor het werkgelegenheidsbeleid, kan met de verlaging van de loonkosten het werk weer betaalbaar worden voor elke werkgever, zonder loonsverlaging voor de werknemer.

De WWB biedt Den Haag alle ruimte tot snelle invoering van loonkostensubsidies. Het leidt tot sneller investeren in nieuw personeel, maar ook tot het langer in dienst houden van personeel. Minder werkdruk en meer ruimte voor scholing van personeel en voor innovatie zijn het gevolg. Kortom, PROHEF helpt inwoners in Den Haag aan het werk.

Christine Teunissen, lijsttrekker Partij voor de Dieren Den Haag: "In de campagnes voor de raadsverkiezingen is nauwelijks aandacht voor werkloosheidsbestrijding. Ten onrechte. Juist nu willen kiezers weten wat politici gaan doen om werk te maken van de problemen waar burgers onder gebukt gaan. De Haagse fractie van de Partij voor de Dieren komt binnenkort met een initiatiefvoorstel om op deze manier arbeid goedkoper te maken."