Tech­nische vragen actieplan lucht­kwa­liteit

Indiendatum: feb. 2012
Antwoorddatum: 17 feb. 2012

1. Is het college ervan op de hoogte dat reeds uitgevoerde proeven in Nederland met titaandioxide tegenvallende resultaten hebben gehad1,2? Zo ja, waarom wordt er dan toch mee geëxperimenteerd?

Ja. Als korte reactie op de genoemde sites het volgende. De proef langs een snelweg in de polder viel tegen. De vervuilde lucht woei grotendeels over het met TiO2 behandelde scherm heen. Over een proef in Twente zijn de meningen verdeeld. Een langjarige proef in Londen bijvoorbeeld bleek volgens een Engelse universiteit wel effectief. Over toepassing in een tunnel is echter nog niets bekend. Maar hiervan mag echter beduidend meer verwacht worden. Het behandelbare oppervlak is relatief veel groter. De afstand tussen bron en TiO2 is veel kleiner, want wanden en dak bevinden zich op maar enkele meters van het verkeer, de (aangepaste) verlichting brandt er dag en nacht, en de turbulentie van het verkeer zorgt er ook nog eens voor dat relatief veel van de vervuilde lucht in de buurt van het TiO2 komt. Wetenschappelijk praktijkonderzoek in de Leopold-tunnel in België kan niet worden afgewacht. We hebben echter geen tijd om op de uitkomsten te wachten. Bovendien zijn er grote verschillen tussen tunnels in stadssituaties, zodat voor de Koningstunnel toch altijd nog specifiek onderzoek nodig zou zijn. Bij gebleken effectiviteit kan volstaan worden met een kleiner scherm in de Lekstraat.

2. Klopt het dat de risico’s van de toepassing van titaandioxide voor de gezondheid en het milieu nog onbekend zijn? Zo ja, waarom wordt hier dan toch mee geëxperimenteerd en worden de effecten op gezondheid en het milieu ook gemonitord? Zo neen, op welke wetenschappelijke inzichten baseert het college zich?

TiO2 is al decennia een van de meest gebruikte witte pigmenten en kent een groot aantal zeer uiteenlopende algemene toepassingen. Zo wordt het gebruikt in verven, papier, keramiek, zeep, cosmetica, leer, levensmiddelen, lakken, drukinkt, rubber. In levensmiddelen wordt het gebruikt onder E-nummer E171, vooral in tandpasta en medicijnen. Het wordt ook veel gebruikt in witte muurverf binnen en buiten, een toepassing vergelijkbaar met de voorgenomen proef in de Koningstunnel. Er zijn geen nadelige effecten van bekend en er komt in dit experiment geen titaandioxide in de lucht en ook op andere manieren komen mensen er niet mee in aanraking. Dit geldt ook voor het aandeel nanodeeltjes in deze toepassing.

3. Hoe beoordeelt het college de constatering van senior onderzoeker van het RIVM Dr Wesseling, die stelt dat gezien stikstofdioxide een indicator is voor het gehele mengsel van schadelijke componenten die door wegverkeer worden uitgestoten, maatregelen zoals titaandioxide -die alleen stikstofdioxide reduceren- in termen van gezondheidswinst niet efficiënt zijn gezien de overige (en meest schadelijke) verkeersgerelateerde componenten van het mengsel van luchtverontreiniging niet afnemen?

Er zijn aanwijzingen dat TiO2 niet alleen stikstofdioxide, maar ook vluchtige organische koolwaterstoffen en andere schadelijke componenten van uitlaatgassen kan afbreken. Deze effecten zijn nog niet in praktijksituaties aangetoond. Bij de proef in de Koningstunnel zal ook gekeken worden naar het effect op roet/zwarte rook.

4. Hoe lang gaat het experiment met titaandioxide duren en wanneer wordt het rapport hierover verwacht?

Het experiment duurt ongeveer een jaar. Het rapport wordt naar verwachting eind 2013, begin 2014 openbaar.

5. In het actieplan luchtkwaliteit 2007-2015 staat dat de gemeente nog overweegt een milieuzone in de binnenstad voor bestelverkeer in te stellen? Hoe staat het hiermee?

Het instellen van een milieuzone bestelverkeer is opgevoerd als reservemaatregel. Eind 2012/begin 2013 zal besloten worden of deze reservemaatregel (en anderen) noodzakelijk is om aan de normen te voldoen.

6. In het actieplan 2007-2015 stond dat groen werd bevorderd en bomen worden geplant, waarbij prioriteit gegeven wordt aan groene in arme wijken. Uit de nota Haagse Bomen (RIS 152416a) bleek dat er een herplantopgave van 5432 bomen was. Hoe staat het nu met de herplantopgave?

Met het incidenteel door de Raad beschikbaar gestelde budget van € 6,5 miljoen in 2009, is de achterstand in de periode 2009-2011 weggewerkt. Met ingang van 1 januari 2012 zijn structurele middelen beschikbaar gesteld waarmee het straatbomenbestand ook in de toekomst op peil kan worden gehouden en geen nieuwe achterstand ontstaat.

7. Waarom staat er in het actieplan nu alleen dat bomen verplaatst gaan worden? Is het planten van extra bomen niet aan de orde?

De laatste jaren is vast komen te staan dat bomenrijen langs drukke wegen een averechts effect kunnen hebben op de luchtkwaliteit, doordat ze turbulentie en wind remmen en daarmee de verdunning van de verkeersemissies beperken. Daarom is het verplanten van een beperkt aantal bomen opgevoerd als mogelijke maatregel om de luchtkwaliteit op twee specifieke knelpunten te verbeteren. Het planten van bomen wordt in het actieplan niet overwogen, omdat het de luchtkwaliteit ter plekke niet bevordert. Wel hebben bomen andere positieve effecten.

8. Wat is de tijdsplanning als blijkt dat reservemaatregelen nodig zijn, op welke moment en op basis van welke gegevens wordt dit bepaald?

Begin 2013 wordt er gekeken of met de voorgenomen maatregel de doelstellingen worden gehaald. Dit wordt mede op basis van de monitoringsgegevens van 2012 gedaan.

9. Wat is de stand van zaken met betrekking tot walstroom in de Scheveningse haven?

Deze maatregel is in uitvoering. De stand van zaken staat beschreven in de bijlage van de voortgangrapportage 2011, maatregel 6.

10. Hoe verhoudt het invoeren van dynamische verkeersmanagement op de Raamweg zich tot de constatering in het actieplan Luchtkwaliteit 2007-2015 dat na invoering van de centrumring en het VCP er geen substantiële mogelijkheden meer zijn of via dynamische verkeersmanagement autoverkeer van hardnekkige knelpunten af te leiden zonder dat problemen zich verplaatsen? Graag een toelichting.

Nadere beschouwing van de situatie laat zien dat meer DVM toch ook op de Raamweg enige verlichting kan geven. Door het koppelen van de verkeersregelinstallaties (VRI’s) aan de dynamische routeinformatiepanelen (DRIPs) kan de verkeersafwikkeling beter gestuurd worden. Bij bepaalde verkeerssituaties (file, ongevallen) wordt de gegeven groentijd aangepast aan het verkeer dat via een route wordt omgeleid. Deze koppeling was geen onderdeel van het VCP. Het verplaatsen van de verkeersproblemen wordt voorkomen door de afwikkeling netwerkbreed (voor de hoofdwegen in heel Den Haag) te monitoren en te optimaliseren.

11. Kan het college een inschatting geven van hoe de kans dat de start van de werkzaamheden op de Neherkade niet in 2014 zal plaatsvinden? Wat is hierbij de belangrijkste bepalende factor?

Op dit moment worden geen problemen voorzien met een start van de uitvoering in 2014. In de huidige planning, waar wordt voorzien in maximale beroepstermijnen voor bestemmingsplan en
omgevingsvergunning, staat start bouw gepland in april 2014. Bovendien zal er vanaf de start van de werkzaamheden minder verkeer rijden op de Neherkade, met als gevolg dat vanaf dat moment de luchtkwaliteit voldoet aan de grenswaarden.

12. Zijn er al afspraken gemaakt met de woningcorporaties/verhuurorganisaties over de aansluiting van de huurwoningen op de Vaillantlaan op het warmtenet? Worden deze woningen voor 2015 aangesloten op het warmtenet?

Er zijn nog geen harde afspraken gedaan. Momenteel vindt onderzoek plaats naar de wijze van uitvoering. Het is de bedoeling dat de woningen voor 2015 zijn aangesloten op het warmtenet.

13. Worden bij de ondersteunende maatregelen schonere voertuigen ook gewerkt aan openbare oplaadpunten voor elektrische auto’s en voor elektrische scooters?

Ja, informatie daarover staat in de bijlage van de voortgangsrapportage 2011 bij maatregel 18 Stimuleren verduurzaming wagenpark derden.

14. Wat wordt er precies met de GGD onderzocht ten aanzien van de omgang van gevoelige groepen? Wanneer worden de resultaten hiervan verwacht?

Er wordt in kaart gebracht welke/hoeveel gevoelige groepen in langdurig in de nabijheid van drukke wegen verblijven. Na het zomerreces zullen GGD en DSB het plan van aanpak voor het actiepunt gevoelige bestemmingen toezenden aan de Raad.

15. Klopt het dat op het meetpunt voor fijnstof aan de Amsterdamse Veerkade op 40 dagen normoverschrijdingen plaatsvonden3? Zo ja, welke maatregelen worden hiertegen genomen? Zo neen, hoe zit het dan?

Inderdaad. Door het vele stabiele winterweer en veel oostenwind kende 2011 overal in Nederland veel hogere achtergrondconcentraties fijn stof en daardoor veel meer overschrijdingsdagen dan
normaal/verwacht. Op www.lml.rivm.nl is te zien dat vrijwel alle RIVM-meetstations (veel) meer overschrijdingsdagen signaleerden dan de laatste jaren. Dergelijke meteorologisch ongunstige jaren kunnen af en toe voorkomen. De achtergrondconcentraties zijn door de gemeente niet te beïnvloeden.

16. Klopt het dat op het meetpunt voor fijnstof op de Rebequestraat het aantal dagen overschrijding van de norm van 17 dagen in 2005, is gestegen naar 35 dagen in 20113? Zo ja, hoe komt dit en is de verwachting dat dit nog verder stijgt? Zo neen, hoe zit het dan?

Zie het antwoord op de vraag over de Amsterdamse Veerkade. Er is geen reden om hier een stijgende trend te verwachten.