Schrif­te­lijke vragen - Varens kademuren het Zieken


Indiendatum: jul. 2015

Geachte voorzitter,

De kademuren aan het Zieken moeten worden vervangen in verband met de nieuwe zwaardere trams die gebruik maken van de tramlijnen langs het Zieken (RIS 272260). Deze kademuren worden echter ook gesierd door verschillende soorten varens. GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij vragen zich af of er mogelijkheden zijn om de varens te beschermen gedurende het renovatieproces en of de varens na vervanging van de kademuur terug kunnen keren. De varens maken (deels) onderdeel uit van beschermde varensoorten en daarnaast vergroenen zij de kademuren langs het Zieken.

Naar aanleiding hiervan stellen GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij, onder vermelding van artikel 30 van het reglement van orde, de volgende vragen:

1. Is het college bekend met de varens die zich bevinden op de kademuren aan het Zieken, waaronder het deel van de kademuur dat gerenoveerd dient te worden? Graag een toelichting.

2. GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij hebben vernomen dat de varens die aanwezig zijn op de kademuren die vervangen moeten worden niet behouden kunnen worden. Daarnaast hebben wij begrepen dat een deel van de varens mogelijk verplaatst wordt naar de Heemtuin in het Zuiderpark. Kan het college aangeven wat er gebeurt met de aanwezige varens op de kademuren aan het Zieken? Graag een uitgebreide toelichting.

3. Is het college ermee bekend dat de varens (deels) tot beschermde soorten behoren? Graag een toelichting.

4. Is het college het met GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij eens met de volgende zinsnede uit het Groenbeleidsplan ‘Groen kleurt de stad’: ‘Vegetaties op oude kademuren en kades met zeldzame varensoorten verhogen ter plaatse [nog eens] de natuurwaarde’[1]? Graag een toelichting.

5. Is het college bekend met de uitgave ‘Het Haagse grachtenprofiel’ waarin wordt aangegeven: ‘Tevens moet rekening worden gehouden met de mogelijke ecologische waarde van de kademuren: de plant- of (nest)mogelijkheden van kenmerkende flora zoals varens en muurleeuwenbek moeten worden veilig gesteld.’[2]? In hoeverre gebeurt dit aan het Zieken? Graag een toelichting.

6. Is het college bekend met verschillende technieken waardoor varens op kademuren behouden kunnen worden, zoals het werken met kalkrijke specie waardoor de varens zich op het ruwe oppervlak beter kunnen hechten? Kan het college aangeven in hoeverre deze technieken zijn onderzocht en in hoeverre hiervan gebruik gemaakt wordt bij de renovatie van de kademuur aan het Zieken? Graag een uitgebreide toelichting.

7. De werkzaamheden aan het Zieken starten begin juli. Gezien bovenstaande uitspraken in het groenbeleidsplan en het Haags grachtenprofiel, vragen GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij zich af op welke wijze het college zich gaat inzetten voor het behoud van de varens aan het Zieken? Graag een toelichting.

8. Kunnen de vragen gezien de aanvang van de werkzaamheden met spoed beantwoord worden?

Inge Vianen Christine Teunissen Gerwin van Vulpen
GroenLinks Partij voor de Dieren Haagse Stadspartij

[1] http://www.denhaag.nl/home/bewoners/to/Groenbeleidsplan-Groen-kleurt-de-stad.htm

[2] http://www.denhaag.nl/home/bewoners/to/Bruggen-en-kades-onmisbaar-in-de-stad.htm

Indiendatum: jul. 2015
Antwoorddatum: 23 sep. 2015

De gemeenteraad,

De raadsleden de dames Vianen en Teunissen en de heer Van Vulpen hebben op 7 juli 2015 een brief met daarin acht vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.


De kademuren aan het Zieken moeten worden vervangen in verband met de nieuwe zwaardere trams die gebruik maken van de tramlijnen langs het Zieken (RIS 272260). Deze kademuren worden echter ook gesierd door verschillende soorten varens. GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij vragen zich af of er mogelijkheden zijn om de varens te beschermen gedurende het renovatieproces en of de varens na vervanging van de kademuur terug kunnen keren. De varens maken (deels) onderdeel uit van beschermde varen soorten en daarnaast vergroenen zij de kademuren langs het Zieken.

1. Is het college bekend met de varens die zich bevinden op de kademuren aan het Zieken, waaronder het deel van de kademuur dat gerenoveerd dient te worden? Graag een toelichting.

Het college is bekend met de aanwezigheid van varens op de kademuren aan het Zieken. In de voorbereidingsfase van het onderhavige project is in het kader van de Flora en Fauna wet een inventarisatie uitgevoerd. Dit onderzoek heeft onder meer uitgewezen dat er op de kademuur de
beschermde tongvaren (Asplenium scolopendrium) groeit.


2. GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij hebben vernomen dat de varens die aanwezig zijn op de kademuren die vervangen moeten worden niet behouden kunnen worden. Daarnaast hebben wij begrepen dat een deel van de varens mogelijk verplaatst wordt naar de Heemtuin in het Zuiderpark. Kan het college aangeven wat er gebeurt met de aanwezige varens op de kademuren aan het Zieken? Graag een uitgebreide toelichting.

Omdat de kademuur om constructieve redenen in zijn geheel moet worden vervangen is behoud van de beschermde tongvarens op locatie inderdaad onmogelijk. De planten zijn op 13 juli j2015 verplaatst naar een geschikte locatie in de Heemtuin in het Zuiderpark. Daarnaast heeft ook een aantal (niet beschermde) eikvarens een plaats gekregen in de Heemtuin. Hiermee blijven de varens voor de stad
Den Haag behouden.


3. Is het college ermee bekend dat de varens (deels) tot beschermde soorten behoren? Graag een toelichting.

Het is bekend dat een aantal soorten varens, zoals de tongvaren, beschermd is. Deze beschermde soort is vermeld in tabel 2 van de Flora en Fauna wet.

4. Is het college het met GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij eens met de volgende zinsnede uit het Groenbeleidsplan ‘Groen kleurt de stad’: ‘Vegetaties op oude kademuren en kades met zeldzame varen soorten verhogen ter plaatse [nog eens] de
natuurwaarde’[1]? Graag een toelichting.

Ja. Het is daarom de intentie om de kademuren zolang mogelijk te behouden. Er komt echter een onvermijdelijk moment dat de kademuur aan het einde van zijn levensduur is en dat de veiligheid van de omgeving en de gebruikers in gevaar dreigt te komen. Vervanging is dan onvermijdelijk.

5. Is het college bekend met de uitgave ‘Het Haagse grachtenprofiel’ waarin wordt aangegeven: ‘Tevens moet rekening worden gehouden met de mogelijke ecologische waarde van de kademuren: de plant- of (nest)mogelijkheden van kenmerkende flora zoals varens en
muurleeuwenbek moeten worden veilig gesteld.’[2]? In hoeverre gebeurt dit aan het Zieken? Graag een toelichting.

De uitgave ‘Het Haagse grachtenprofiel’ is nog in ontwikkeling. Zoals ook in de beantwoording op vraag 2 is geschreven is kenmerkende flora veilig gesteld. Bovendien is voor de vervanging van de kademuur aan het Zieken voorgeschreven dat het metselwerk moet worden uitgevoerd met een kalkrijke metselspecie en dat de voeg op dezelfde wijze moet worden aangebracht als het oude voegwerk, wat mogelijkheden biedt voor terugkeer van deze kenmerkende flora.

6. Is het college bekend met verschillende technieken waardoor varens op kademuren behouden kunnen worden, zoals het werken met kalkrijke specie waardoor de varens zich op het ruwe oppervlak beter kunnen hechten? Kan het college aangeven in hoeverre deze technieken zijn onderzocht en in hoeverre hiervan gebruik gemaakt wordt bij de renovatie van de kademuur aan het Zieken? Graag een uitgebreide toelichting.

Het is bekend dat de samenstelling van de metselspecie de groeimogelijkheden van planten kan bevorderen. Door het gebruik van kalkspecie verbeteren de groeiomstandigheden voor muurplanten. In het contract voor de vervanging van de kademuur aan het Zieken is een kalkrijke metselspecie voorgeschreven. Tevens wordt de voeg van het metselwerk niet gelijk gehouden met de voorkant van de metselwerkstenen, waardoor er een ruw oppervlak ontstaat.

7. De werkzaamheden aan het Zieken starten begin juli. Gezien bovenstaande uitspraken in het groenbeleidsplan en het Haags grachtenprofiel, vragen GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij zich af op welke wijze het college zich gaat inzetten voor het behoud van
de varens aan het Zieken? Graag een toelichting.

Op basis van onderzoek zijn de planten op de huidige kademuur geïnventariseerd. De beschermde tongvarens en een aantal (niet beschermde) eikvarens zijn verplaatst naar goede groeiplekken in de Heemtuin. In de nieuwe constructie is een kalkrijke metselspecie voorgeschreven en zal de voeg iets terugvallen om een ruw oppervlak te creëren.

8. Kunnen de vragen gezien de aanvang van de werkzaamheden met spoed beantwoord worden?

Uw vragen zijn zo snel mogelijk beantwoord.

Het college van burgemeester en wethouders,
de locosecretaris, de burgemeester,
mw. A. Rietstra J.J. van Aartsen

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen - Hitte-eilanden en geveltuintjes

Lees verder

Schriftelijke vragen - Toename gedumpte dieren 

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer