Bijdrage Aanbe­steding afval­ver­werking

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren heeft al vaker gevraagd om bij de totstandkoming van de nieuwe richtlijnen voor de afvalwerking de raad erbij te betrekken. Deze keer is dat net aan gelukt, maar wel op aandringen van de raad. Deze tender moet namelijk 15 februari klaar liggen en gepubliceerd worden. Voorzitter daar heeft mijn fractie wel wat vragen over. Want is input vanuit de gemeenteraad dan nog wel mogelijk? Wat wordt er met onze input gedaan? Kan onze input nog worden verwerkt in de tender? Of is deze bespreking vooral gericht op dat straks het vinkje kan worden aangekruist dat de raad er iets over te zeggen heeft gehad? Graag een reactie van de wethouder.

Dit is een erg omvangrijke aanbesteding waar we tot 2024 aan vastzitten. Het is dan teleurstellend om te zien hoe weinig informatie hierover naar de Raad wordt gestuurd. Waarom kiest de wethouder hiervoor? Een vodje voor zo’n belangrijk thema.

Voor de Partij voor de Dieren staat voorop dat Den Haag uiterlijk in 2030 afvalvrij is doordat grondstoffenkringlopen worden gesloten. Dit is ook van belang als we dan klimaatneutraal willen worden. Maar hoe wordt hierop gestuurd? Als we de criteria en categorieën bekijken lijkt het business as usual met een vleugje duurzaamheid, terwijl er echt een mentaliteitsverandering nodig is. Waardevolle grondstoffen gaan nu letterlijk in rook op. Dat is enorm zonde. Hoe wordt gestuurd op het beperken van de afvalverbranding? Als mijn fractie kijkt naar de criteria dan lijken er heel veel aspecten in het duurzaamheidscriterium te zitten, maar telt het weinig mee. Waarom is daarvoor gekozen? Waarom wordt bij restafval niet veel meer gewicht gegeven aan het hergebruik van grondstoffen? In deze tender krijgt mijn partij de indruk dat het vooral draait om het transport in plaats van de afvalstroom te verduurzamen.

Uit de sorteeranalyse van februari 2017 blijkt dat slechts 36 van de 287 kilo restafval die elke Hagenaar jaarlijks produceert, is aan te merken als echt restafval. De overige 251 kg bestaat voor iets minder dan de helft uit GFT. De andere helft zijn materialen die op de één of andere manier kunnen worden hergebruikt. Kunststoffen zijn daarvan het meest bekende voorbeeld, maar ook textiel en papier zitten in deze stroom. Verbranden en storten van afval zijn de meest laagwaardige alternatieven voor het verwerken van deze grondstoffen. Deze informatie is afkomstig uit een brief van de vorige wethouder van 22 maart 2018, hoe denkt de wethouder dan over deze informatie uit de sorteeranalyse? Hoe wil de wethouder een grondstoffenkringloop realiseren?

Voor milieuvervuilend gedrag hangt in de toekomst een hoger prijskaartje. Wanneer Den Haag dezelfde hoeveelheid afval blijft verbranden, betekent dat een kostenverhoging van 1,5 – 2,0 miljoen euro per jaar. Hoe heeft de gemeente deze kostenstijging meegenomen in deze gunning?

Voorzitter, Er verdwijnen bruikbare grondstoffen op deze manier. Dit moet en kan anders en die keus kunnen we deels maken door meer te sturen met de gunningscriteria.

Prijs en duurzaamheid zijn de twee belangrijkste gunningscriteria voor de afvalverwerking. De prijs is nu veel te sturend. Wat als een instantie hele goede duurzaamheidseisen heeft gesteld aan het verwerken van Haags afval maar daar wel een hogere prijs voor vraagt; en een andere organisatie qua duurzaamheid niet een voorloper is maar wel qua prijs voordelig is voor de gemeente wie krijgt dan de uiteindelijke gunning van het afval verwerkingscontract vanuit Den Haag?

Voorzitter, onze partij had meer ambitie verwacht voor de gunningscriteria voor de afvalverwerking. Mijn fractie overweegt daarom ook diverse moties om de duurzaamheid percentages te verhogen in deze gunningscriteria.

Het is iedereen bekend dat bijvoorbeeld GFT-grondstoffen nagenoeg niet te zijn hergebruiken zodra deze in het huishoudelijk restafval worden aangeboden. In het contract eist de gemeente de vrijheid om 10% van het GFT perceel ter beschikking te stellen voor innovatieve circulaire initiatieven. Technieken en kennis gaan de laatste jaren snel, wat nou als blijkt dat die 10% al snel is gerealiseerd wat dan? Dan staan we met onze rug tegen de muur, waardoor het verduurzamen van deze sector ook wordt tegengehouden in onze stad. Wat gaat de wethouder ervoor doen dat als er meer voor circulaire initiatieven wordt verzameld dat er geen boete op staat?

Voorzitter, dan een laatste vraag. Hoe wordt de gemeenteraad verder betrokken bij dit proces?