Bijdrage Werk­of­fensief +500

Voorzitter,

Het zal je maar gebeuren om wat voor reden dan ook verlies je je baan, je vastigheid in je leven. Ja dan zie je het misschien even niet meer zitten. Gelukkig hebben we in Nederland een sociaal vangnet. In de crisisjaren is het aantal mensen in de bijstand opgelopen. Dit college noemt het een uitdagende missie om te bevorderen dat meer mensen aan het werk komen. Want werken loont zowel financieel als voor de persoonlijke ontwikkeling.

De Partij voor de Dieren heeft daarom in 2015 het initiatiefvoorstel MKB in goede banen ingediend om het financieel aantrekkelijk te maken voor MKB-ondernemers om mensen met een bijstandsuitkering in dienst te nemen. Hoe staat het hier nu mee?

Goed dat het college voortvarend aan de slag is gegaan, onze complimenten. Toch heeft mijn fractie een aantal vragen. In de brief over het werkoffensief is te lezen dat de nieuwe werkelijkheid vraagt om intensivering van de bestaande activiteiten en tegelijkertijd weloverwogen vernieuwing. Er is een actiegerichte aanpak, de acties in dat plan zijn inmiddels gestart. Maar voorzitter, mijn fractie vraagt zich af waarom dit plan niet ter besluitvorming aan de raad is voorgelegd?

Goed dat het college samenwerking opzoekt met een breed palet aan werkgevers om te kijken waar kansen liggen om bijstandsgerechtigden duurzaam aan het werk te krijgen. Maar in deze brief leest onze fractie weinig over de kansen bij, of in opdracht van de gemeentelijke organisatie zelf. Onze mooie groene strand aan zee heeft bv. nog een werkvoorraad van ongeveer 12 miljoen aan achterstallig groenonderhoud. Of de energietransitie. Want hoeveel mensen worden omgeschoold zodat ze een bijdrage leveren aan het verduurzamen van onze stad? Hoe worden deze mensen omgeschoold? De banen verdienen zich op termijn dubbel en dwars terug en we dragen bij aan het vergroenen en verduurzamen van onze stad, een win/win/win situatie.

Ook is gesproken met alle betrokken partijen over de aanpak. Ook met bijstandsgerechtigden maar wat zijn daar de uitkomsten daarvan? Het is nog maar zeer de vraag hoe bruikbaar deze verkregen informatie is uit die gesprekken? Onze fractie krijgt namelijk signalen binnen van bijstandsgerechtigden die vanwege de, op dat moment, volledige afhankelijkheid van zo’n uitkering in een soort permanente angst verkeren, het gevoel hebben volledig overgeleverd te zijn aan de welgezindheid van de sociale dienst. Anoniem bevragen van bijstand bijstandsgerechtigden levert ons inziens daarom meer kwalitatieve input op. Graag een reactie van de wethouder op dit punt.

Voorzitter, dan de STiP banen. Bij de STiP-banen is de aanpak gericht op ontwikkeling verder geïntensiveerd. Hierdoor kunnen mensen sneller doorstromen naar regulier en structureel werk en kunnen vrijkomende plekken door nieuwe medewerkers worden opgevuld. Maar hoe gebeurd dit dan? Krijgen de mensen dan een kwalitatief en erkend opleidingstraject aangeboden waarmee ze een volwaardige baan krijgen en duurzaam aan de slag kunnen?

Op welke manier worden mensen in de bijstand ondersteund náást het vinden van een baan als zij psychische of lichamelijke klachten ervaren?

Dan handhaving. Dit was ook al een top-prioriteit van het vorige college. Hoever gaan we nog met handhaven, voorzitter? Het is goed dat nu meer aandacht komt voor preventie. Wordt erbij de preventieve aanpak ook gekeken naar bedrijven en de ontslagrondes die impact hebben op werkloosheid en de bijstand? Een andere vraag die bij onze fractie naar aanleiding van die intensiveringslagen opkomt is wat deze fraude aanpak ons op jaarbasis kost?

De baten worden keurig opgesomd maar welke kosten daarmee gemoeid gaan staat nergens. Vanuit welke middelen wordt dit betaald? Onze fractie neemt aan dat dit niet vanuit het BUIG-budget komt dat al ontoereikend is voor de werkelijke lasten en ook niet vanuit de schaarse bijdrage vanuit het Rijk?

Niet alleen 'gevoelsmatig' is het heel ingrijpend voor mensen om zonder dat zij slechte bedoelingen hadden het label 'fraudeur' te krijgen opgeplakt. Al in 2014 heeft onderzoek van de nationale ombudsman laten zien dat de Fraudewet óók goedwillende burgers aanpakt als criminelen. Mensen die zich van geen kwaad bewust zijn krijgen torenhoge boetes opgelegd, waardoor ze in ernstige financiële problemen kunnen komen. Dit zagen en hoorden we onlangs nog tijdens het werkbezoek Schuldhulpverlening.

Voor de PvdD is de vraag of mensen opzettelijk niet aan hun verplichting voldoen of dat er andere redenen zijn waarom zij dit niet kunnen een hele belangrijke. Wij zijn van mening dat we de menselijke maat in Den Haag niet uit het oog moeten verliezen en dat de adviezen van de Nationale Ombudsman daarom serieus moeten worden genomen: bij geringe verwijtbaarheid een boete die niet hoger is dan 10% van het benadelingsbedrag en na het opleggen van zo'n boete ook echt de beslagvrije voet respecteren .

Dan nog een paar vragen in het kader van de werkwijze Handhaven aan de poort. Welke factoren vormen een risicoprofiel? In de brief lezen we dat etnisch profileren hier gelukkig geen onderdeel van uitmaakt, maar wat voor profiling dan wel?

Extreme maatregelen zoals huisbezoek, observatie of volgen kunnen een hele ernstige impact op het leven van mensen hebben: in hoeveel gevallen is er in Den Haag de afgelopen jaren gebruik gemaakt van dit soort onderzoeksmethodes die de privacy van mensen extreem onder druk zet? En in hoeveel procent van deze gevallen bleek na zo'n onderzoek dat er geen sprake was van fraude? Hoe wordt vervolgens omgegaan met mensen die ten onrechte de dupe zijn geworden van dit soort zeer verregaande onderzoeksmethoden? Worden zij in enige mate gecompenseerd of wordt excuses aangeboden?

Tot zover mijn bijdrage