Schrif­te­lijke vragen Houtstook aanpakken

Indiendatum: apr. 2019
Antwoorddatum: 13 jun. 2019

Het raadslid de heer Smit heeft op 8 april 2019 een brief met daarin negen vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Houtstook is enorm schadelijk voor de gezondheid. Elk jaar overlijden 12.000 mensen in Nederland vroegtijdig door ongezonde lucht. Mensen onderschatten vaak de bijdrage van houtstook aan de slechte luchtkwaliteit. Houtstook in de winter levert gemiddeld 10 procent van het fijnstof op. Daarnaast is fijnstof die vrijkomt bij verbranding van hout schadelijker voor de gezondheid dan fijnstof die vrijkomt bij diesel. En houtrook is twaalf maal schadelijker dan sigarettenrook.

De gemeente ontmoedigt het stoken van hout op de eigen website. Daarnaast geeft de gemeente negen tips om “zo schoon mogelijk te stoken”. De concrete resultaten van deze goedbedoelde adviezen op de hoeveelheid Haagse houtstook zijn onbekend.

Een recent rapport van CE Delft toont aan dat houtstook honderden malen meer secundaire (milieu)kosten veroorzaakt dan andere verwarmingsmethoden. De Partij voor de Dieren meent dat dit inzicht aanleiding geeft tot aanvullende maatregelen om houtstook te beperken.

1. Kunt u aangeven hoeveel Haagse woningen met houtproducten worden verwarmd? Kunt u daarbij een onderscheid maken tussen hoofdverwarming en bij- of sfeerverwarming? Is het aantal met houtproducten verwarmde Haagse woningen in de afgelopen jaren toegenomen of afgenomen?

Het is niet bekend hoeveel woningen er precies verwarmd worden met houtproducten. In 2016 is in Den Haag een enquête gehouden via het Stadspanel. Van de panelleden bezat 16 procent een houtkachel of open haard. Van de bezitters gebruikt 3% de houtkachel of open haard als hoofdverwarming. Dit betreft dan 0,5% van de huishoudens, oftewel circa 1100 woningen. Door de recente opkomst van pelletkachels neemt het aantal woningen dat voor hoofdverwarming gebruik maakt van verbranding van houtproducten naar verwachting toe.

2. Bent u bekend met het rapport “Milieuschadekosten van verschillende technologieën voor woningverwarming” van CE Delft (maart 2019; betreft Vlaanderen; zie bijlage)?

Ja.

3. Onderschrijft u de conclusie dat open haarden per eenheid geproduceerde energie 1.600 maal hogere milieuschadekosten veroorzaken dan warmtepompen (p. 17)?

Het college is ervan op de hoogte dat open haarden veel verontreinigende stoffen uitstoten. Hoeveel dat is ten opzichte van de uitstoot van warmtepompen kan het college niet bepalen.

4. Onderschrijft u de conclusie dat zelfs de schoonste houtgestookte toestellen voor ruimteverwarming milieuschadekosten kennen die een factor 5 tot 12 hoger zijn dan de
milieuschadekosten van de schoonste gasgestookte alternatieven (p. 15)? Leiden de conclusies van dit rapport ertoe dat u uw inzet op schoon stoken heroverweegt? Zo nee, waarom niet?

Het college is ervan op de hoogte dat ook de schoonste houtgestookte toestellen nog verontreinigende stoffen uitstoten. Hoeveel dat is ten opzichte van gasgestookte alternatieven kan het college niet beoordelen. Dit leidt niet tot heroverweging van de inzet op houtstook. Er worden in Den Haag maatregelen genomen om het bewustzijn over de negatieve effecten van houtrook te vergroten. Daarnaast vindt er samenwerking plaats met het Ministerie I&W en het Platform Houtrook en Gezondheid om gezamenlijk tot oplossingen te komen.

5. Deelt u de mening dat de verbranding van houtproducten ten behoeve van woningverwarming onduurzaam is?

Het verbranden van hout ten behoeve van woningverwarming leidt tot luchtverontreiniging en geeft een kans op gezondheidsschade.

U zet in uw communicatie, zoals op de gemeentelijke website, in op schoon stoken, dat 5 tot 12 keer hogere milieuschadekosten veroorzaakt dan verwarming op gas.

6.
a) Hoeveel unieke bezoekers hebben de pagina over houtstook op de gemeentelijke website in het afgelopen jaar bezocht?

In 2018 hebben 516 unieke gebruikers de pagina over houtstook bezocht.

b) Hoeveel mensen hebben op de pagina over houtstook op de gemeentelijke website doorgeklikt naar de negen tips om zo schoon mogelijk te stoken?

In 2018 hebben 116 mensen doorgeklikt naar de negen tips om zo schoon mogelijk te stoken.

c) Hoe vaak is de brochure over Verstandig hout stoken via schoonstoken@denhaag.nl aangevraagd?

In 2018 is de brochure over schoon stoken 3 keer aangevraagd.

d) Hoe vaak is op de pagina over houtstook op de gemeentelijke website doorgeklikt naar de pagina over gezond wonen op de website van de GGD Haaglanden?

In 2018 is er 3 keer doorgeklikt naar de pagina over gezond wonen op de website van de GGD Haaglanden.

e) Hoe vaak is op de pagina over houtstook op de gemeentelijke website doorgeklikt naar de voorlichtingsvideo van de brandweer op YouTube?

In 2018 is 2 keer doorgeklikt naar de voorlichtingsvideo van de brandweer op YouTube.

7. Bent u bereid ervoor te zorgen dat de vervuiler, en niet de niet-stokende Hagenaar, betaalt voor deze milieuschadekosten? Zo ja, hoe gaat u zich hiervoor inzetten? Zo nee, waarom niet?

Het verhalen van milieuschadekosten door bijvoorbeeld het heffen van een gemeentelijke belasting op houtstook vinden wij een onbegaanbare weg. Het college zet niet in op het verhalen van milieuschadekosten, maar op het voorkomen en beperken van milieuschade en gezondheidseffecten. Het college richt zich op lobby voor landelijke regelgeving voor eisen aan houtkachels en op gemeentelijke inzet voor minder en schoner stoken, zodat we allen in een schone lucht kunnen leven.

Er zijn meerdere aanvullende maatregelen denkbaar om houtstook nog verder te beperken, zoals bijvoorbeeld:

• Een verbod op de toepassing van houtproducten voor de verwarming van woningen bij
  nieuwbouw;
• Een verbod op de installatie van nieuwe open haarden;
• Een verplichting of stimulering van de toepassing van schoorsteenfilters;
• Een stookalarm op windluwe dagen, om bewoners te waarschuwen tegen stilhangende rook, zoals aangekondigd in de “Afdoening motie M/5 van 28 juni 2018 over het doelgericht tegengaan luchtverontreiniging door houtstook” (RIS300059);
• Een algemeen stookverbod.

8. Bent u bereid een of meerdere van de bovenstaande suggesties uit te voeren om de nadelige effecten van houtstook verder te beperken? Zo nee, waarom niet?

Ja. In samenwerking met het Platform Houtrook en Gezondheid werkt het college een aantal oplossingsrichtingen uit, waaronder een stookalarm en voorlichting. Zodra dit toepasbaar is voor gemeenten is het college zeker bereid om te kijken of dit binnen het Haagse beleid kan worden toegepast.

9. Bent u bereid (met een voorstel te komen) om in de gemeentelijke Bouwverordening een artikel op te nemen waarmee opgetreden kan worden tegen inwoners die hinderlijke of schadelijke rook, stank, roet of walm verspreiden? Zo nee, waarom niet?

Nee. Dit is al opgenomen in het Bouwbesluit in 2012, artikel 7.22. In dit artikel staat dat het verboden is om op voor de omgeving hinderlijke wijze rook, roet of walm te verspreiden. Hinder wordt beoordeeld aan de hand van tal van omstandigheden. In de praktijk blijkt echter dat het heel lastig te meten of vast te stellen wanneer er overlast is en door welke schoorsteen (stoker) dit wordt veroorzaakt. Er bestaat immers geen norm waaraan getoetst kan worden. Het college zet daarom in op aanpak bij de bron: lobby voor strengere eisen aan houtkachels en het voorkomen van overlast door voorlichtingscampagnes over minder en schoner stoken.

Het college van burgemeester en wethouders,