Schrif­te­lijke vragen Ontruiming van de Koekamp is onmen­selijk

Indiendatum: 28 jun. 2022
Antwoorddatum: 1 nov. 2022

De raadsleden mevrouw Klokkenburg-Reedeker, de heer Smit en mevrouw Holman hebben op 30 juni 2022 een brief met daarin 12 vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Afgelopen donderdag was de ChristenUnie/SGP getuige van een ontruimings- c.q. handhavingsactie op de Koekamp door politie en de handhavingsorganisatie. Tenten van dakloze mensen werden hierbij ingenomen en de mensen werden weggestuurd.

1) Was het college vooraf op de hoogte van de betreffende actie? Zo nee, waarom niet?

2) Is het college het met de indiener eens dat het onwenselijk is om spullen van dakloze mensen af te pakken en hen weg te sturen zonder hen perspectief te bieden op een opvangplek of andere begeleiding?

3) Kan het college aangeven of de hulporganisaties/belangenbehartigers van daklozen van tevoren op de hoogte zijn gebracht en betrokken waren bij de actie? Zo nee, waarom niet?

4) Kan het college aangeven of er de afgelopen weken vaker van dit soort acties zijn geweest? Zoja, waar en wanneer?
Antwoord op de vragen 1 t/m 4.

Sinds begin juni heeft regelmatig overleg plaatsgevonden tussen diverse gemeentelijke partijen, hulpverlening en politie over het verblijf van de groep buitenslapers op de Koekamp. Daarbij is ingezet op het in kaart brengen van de problematiek, toeleiden naar zorgverlening, het aanbieden van hulp en - voor zover mogelijk – onderdak of terugkeertrajecten. In dat kader is er regelmatig contact vanuit verschillende gemeentelijke en niet-gemeentelijke partijen met de buitenslapers geweest. Zo is de inzet van de gemeente en andere betrokkenen geweest om oog te houden voor het welzijn van buitenslapers en een menselijke maat te hanteren. Tegelijkertijd is er bij overlast handhavend opgetreden. Het gaat in dit geval voornamelijk om alcohol- en drugsgerelateerde overlast en vervuiling. Deze integrale werkwijze wordt ook op andere plekken in de stad ingezet.

Op 23 juni bleek het noodzakelijk om over te gaan tot ontruiming. Vanwege de vele misstanden kon toen de openbare orde en veiligheid niet langer gegarandeerd worden. Het college is hierover geïnformeerd, en achtereenvolgens is het kampement ontruimd. Onderdeel van die ontruiming was ook dat achtergebleven spullen zoals tassen en tenten zijn verwijderd.

5) Welke afspraken zijn er met de politie en de handhavingsorganisatie over dergelijke
ontruimingsacties? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?
Er is altijd sprake van een integrale aanpak waarin zorg en handhaving gecombineerd zijn. Als
ondersteuning onvoldoende perspectief biedt op vermindering van duidelijke overlast, dan kan
worden besloten tot een actie als deze.

6) Wat is de rol van de handhavingsorganisatie in deze specifieke actie geweest? En hoe reflecteert de wethouder op deze rol?
Het college constateert dat de situatie dusdanig was, dat het ontruimen een noodzakelijke stap was. De handhavers hebben de dak- en thuislozen verzocht om hun spullen te pakken en om de Koekamp te verlaten. Al het achtergelaten afval is door de gemeente opgeruimd. Er zijn geen boetes geschreven door de Handhavingsorganisatie. Ondersteuningsaanbod vanuit Straatteam en Barka aan individuele buitenslapers is voortgezet.

Een deel van de dakloze mensen die (meestal) verblijven op de Koekamp zijn daklozen uit OostEuropese landen, die al enige tijd dakloos zijn. Zij willen/kunnen om welke reden dan ook niet terug naar hun eigen land, maar krijgen het in Nederland ook niet voor elkaar hun leven op de rit te
krijgen.

7) Kan het college aangeven welke adequate hulp er is voor deze mensen om hen weer aan werken
woning te helpen?
De Koekamp wordt regelmatig bezocht door medewerkers van het Straatteam en door Barka. Zij kijken individueel welke mogelijkheden er zijn voor de mensen die daar verblijven. Dat omvat hulp bij papierwerk, toeleiding naar zorg en werk of hulp bij terugkeer naar herkomstland, als dat voor hen het beste toekomstperspectief biedt.

8) Heeft de aanwezigheid van dakloze mensen op de Koekamp en andere plekken een relatie met
de sluiting van de permanente winteropvang en de Corona-opvang in hotels?
Ja. We hebben geconstateerd dat een deel van de mensen die op de Koekamp aanwezig waren, eerder in de permanente winteropvang verbleven hebben.

Daarnaast zijn er ook arbeidsmigranten die net werkloos zijn geraakt en daardoor ook hun
woonruimte zijn kwijt geraakt. Zij komen snel in een negatieve spiraal, waardoor het niet lukt
opnieuw werk te vinden. Zij zouden gebaat zijn met een 'bemiddelaar' die hen snel helpt aan werk en woning, alvorens zij tot het dakloze leven veroordeeld zijn.

9) Ziet het college mogelijkheden om deze groep kortstondig op te vangen om hen snel naar
werken woning te kunnen begeleiden?
Op dit moment is er de mogelijkheid van opvang direct voorafgaand aan vertrek naar herkomstland. De groep buitenslapers heeft een aanzienlijke afstand tot de arbeidsmarkt. Het IVO-onderzoek en het door het Rijk aangekondigde plan van aanpak kunnen daarvoor handvatten bieden.

10) Is het college bereid een dergelijke ‘bemiddelaar’ of ‘doorbraakmedewerker’ aan te stellen die
rechtstreeks onder de wethouder valt en mensen snel terug kan geleiden naar werk en woning?
Zo nee, welke oplossingen ziet het college dan?
Nee, voor dat doel maken we gebruik van de expertise bij Barka en andere partijen, waarmee we
kennis van arbeidsmarkt, doelgroep en taalbeheersing combineren. We onderzoeken de mogelijkheid om deze dienstverlening uit te breiden.

11) Kent het college het onderzoek van het IVO over EU-burgers in kwetsbare posities en is het
college bereid om de aanbevelingen uit dit rapport over te nemen?
Ja, dat onderzoek vond plaats in het kader van de opzet van een landelijke aanpak voor kwetsbare EU arbeidsmigranten. Het onderzoek is mede door Den Haag gefinancierd. Het onlangs gepresenteerde landelijke plan biedt handvatten die we gebruiken bij de vormgeving van gemeentelijk beleid. Daarmee neemt het college de aanbevelingen over.

12) Is het college bereid om samen met organisaties als het Leger des Heils, Barka en het
Straatconsulaat om tafel te gaan om tot een passende oplossing te komen voor deze diverse
groepen dakloze mensen? Zo nee, waarom niet?
Ja, deelname van deze en andere partijen zal zeker opgezocht worden.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,

Ilma Merx Jan van Zanen