Schrif­te­lijke vragen Red de Vleu­gel­noten op het Meester de Bruin­plein

Indiendatum: 22 mei 2023
Antwoorddatum: 3 okt. 2023

Het raadslid mevrouw Gerritsen heeft op 23 mei 2023 een brief met daarin zestien vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Op het Meester de Bruinplein (Schilderswijk) staan 31 vleugelnoten. Uniek voor Den Haag, en misschien zelfs voor heel Nederland. Vleugelnoten zijn geen standaard bomen. Omdat het Meester de Bruinplein (terecht) opnieuw ingericht gaat worden, heeft de gemeente een kapvergunning voor deze bomen aangevraagd Eerder heeft de HSP hier al vragen over gesteld RIS313781 https://denhaag.raadsinformati... Bruinplein.

1) Klopt het dat de gemeente Den Haag een kapvergunning heeft aangevraagd om 31 bijzondere bomen te kappen voor de herinrichting van het Meester de Bruinplein?
Ja, de gemeente heeft een kapvergunning aangevraagd voor 31 bomen op het Meester de Bruinplein.

De HSP vraagt of er al een nieuw ontwerp ter inzage is gelegd. We zijn een half jaar verder en de vraag is dan ook nu:
2) Kan het college de herinrichtingsplannen en het ontwerp al delen met de raad?
De plannen zijn nog onvoldoende uitgewerkt om te kunnen delen met de raad. Er is overleg geweest met buurthuis de Mussen en basisschool de Triangel en in de tweede helft van 2023 zal het participatietraject met de bewoners starten. Een eerste ontwerp kan eind 2023 met de raad worden gedeeld.

3) Wordt deze locatie een groen/blauwe speelplaats? Zo nee, waarom niet?
Naast een speelplein heeft het plein ook een ontmoetingsfunctie voor de buurt. Het kan daarom geen groen/blauwe speelplaats worden. Op het plein zal meer ruimte komen voor groen en er zullen klimaat adaptieve elementen worden verwerkt.

4) Op welke manieren wordt klimaatadaptatie gerealiseerd bij de herinrichting van het plein? Klimaatadaptatie wordt meegenomen in het ontwerp van het plein daar waar dit mogelijk is. Dit wordt specifiek meegenomen in de opdracht aan het ontwerpbureau.

De PvdD en GroenLinks hebben vernomen dat de BEA (Bomen Effect Analyse) geen antwoord geeft op een van de hoofdvragen; ‘Welke maatregelen of projectaanpassingen zijn nodig om de bomen duurzaam te kunnen behouden?’

5) Kan het college de BEA toevoegen als bijlage bij de beantwoording? Klopt het dat de bovenstaande vraag niet beantwoord is in de BEA?

De BEA van 4 augustus 2023 zal worden bijgevoegd als bijlage. Er is gekeken naar de mogelijkheden om de bomen duurzaam te kunnen behouden. Hierbij is wel gekeken naar een vergelijkbaar gebruik van de openbare ruimte met de functies trottoir, speelveld voor balspelen, speeltoestellen met een geschikte valondergrond, parkeren en rijweg. Bij herinrichting van het plein en behoud van deze functies is het behoud van de vleugelnoten niet mogelijk. Er is een aanvullend onderzoek aangevraagd met de specifieke vraag of we de bomen met een levensverwachting van tien jaar en meer in een herinrichting kunnen behouden en wat de gevolgen zullen zijn voor de herinrichting van het plein. De voorlopige conclusie is dat er een aantal bomen behouden kunnen worden. De officiële rapportage hiervan wordt in oktober 2023 verwacht. Dit zal gevolgen hebben voor de herinrichting van het plein.

6) Het coalitieakkoord gaat ervan uit dat we in Den Haag bestaande bomen proberen te behouden. Kan het college uitleggen waarom er voor dit plan niet is gekozen voor een variant die alle (redelijk) gezonde bomen behoudt en versterkt?
Er is nogmaals gekeken welke mogelijkheden er zijn om de bestaande bomen die een redelijke conditie hebben te behouden. Hier is uitgekomen dat er een aantal bomen behouden kunnen worden. Het definitieve plan zal uitgewerkt worden op basis van de informatie die uit de rapportage komt.

7) Is het college met de indieners van deze vragen eens dat het kappen van 31 vleugelnoten met (brede kroon) en het aanplanten van prunussen (smalle kroon) niet past bij de ambitie om het kroonvolume in Den Haag te vergroten? Is hier een berekening van gemaakt?
Er zal bij de herinrichting van het plein rekening gehouden worden met de ambitie om het kroonvolume te vergroten. Er is nog geen keus gemaakt welke bomen aangeplant zullen worden bij de herinrichting. De voorkeur gaat uit naar het aanplanten van verschillende soorten bomen met een gemiddelde en brede boomkroon die passen bij de locatie, functie en gebruik van het plein. Er is geen berekening gemaakt van het huidige boomkroonvolume. Het merendeel van de huidige vleugelnoten heeft een onderontwikkelde boomkroon.

8) Is het college het met de indieners eens dat de huidige bomen zorgen voor schaduw en verkoeling op het speelplein? Wat is de aard van de bestaande hittestress op het plein en welk effect heeft het kappen en vervangen door bomen met minder kroonvolume?
De huidige bomen zijn op een aantal na in een onvoldoende of slechte conditie. Dit heeft effect op hun boomkroon en daarmee effect op de schaduw en verkoeling. De hittestress op het plein is groot (tot 50 graden gevoelstemperatuur, met uitzondering van direct onder de bomen).

Het kappen van de bomen of het verbeteren van de leefomgeving van de bomen die mogelijk behouden kunnen worden en de noodzakelijke vervanging van de bomen die niet behouden kunnen worden door gezonde bomen zal uiteindelijk een positief effect hebben op de schaduw en de verkoeling. In de planvorming is er geen sprake van het vervangen van de huidige bomen door bomen met minder kroonvolume.

9) Is het college het met de indieners eens dat plekken met schaduw en verkoeling zeldzaam zijn in de versteende Schilderswijk, en dit juist versterkt zou moeten worden?

Het college is het ermee eens dat de Schilderswijk versteend is. Daarom wordt in de planvorming meegenomen dat er voldoende ruimte gemaakt voor groen en schaduw wordt gecreëerd.

10) Is het college het met de indieners eens dat dezelfde vleugelnoten na het verhelpen van wortelopdruk en verbetering van de groeiplaatsen voor meer schaduw, verkoeling en waterberging zorgen en daarmee sterk bijdragen aan een beter speel- en verblijfklimaat op het plein?

Het verhelpen van de wortelopdruk zal grote schade veroorzaken aan de boom. De vleugelnoot is een boom die veel water nodig heeft en van nature een oppervlakkige beworteling heeft en door wortelopslag verharding omhoog drukt. Door deze natuurlijke groeiwijze is de vleugelnoot minder geschikt voor de aanplant in straten of pleinen. In de BEA wordt aangegeven dat ook het vergroten van de boomspiegels en het verbeteren van de groeiplaatsen bij de huidige bomen niet het gewenste effect zal hebben. Voor de bomen die behouden blijven zal gericht gekeken worden naar het verbeteren van de groeiplaatsen.

11) Is het college het met de indieners eens dat het plein met zoveel beeldbepalende bomen een majestueus karakter krijgt?

De huidige bomen hebben een verminderde tot zeer slechte vitaliteit. De boomkronen zijn daardoor onderontwikkeld. Om het plein een majestueuze uitstraling te laten krijgen is het belangrijk om te zorgen voor een gezonde bomen- en groenpopulatie. Hier zal in het nieuwe ontwerp rekening mee worden gehouden.

12) Is het college bereid om de boomspiegels van bestaande vleugelnoten met elkaar te verbinden om ruimte te creëren voor lage struiken en kruiden, wat de biodiversiteit verhoogt?

Het advies uit de rapportage zal uitsluitsel geven over de maatregelen die nodig zijn voor de vleugelnoten die behouden blijven. Er zal bij de herinrichting rekening gehouden worden met het vergroten van de biodiversiteit. Ook bij de nieuw aan te planten bomen zal er aandacht zijn voor biodiversiteit en zullen de boomspiegels ruimer of verbonden zijn zodat er voldoende mogelijkheid is voor de nieuwe aanplant om zich gezond te ontwikkelen.

Aan de rand van het plein, achter een tuinhek, staan 3 vleugelnoten in een tuin, in plaats van een te krappe boomspiegel. Deze exemplaren zijn (waarschijnlijk daardoor) een stuk groter, robuuster en gezonder.

13) Ziet het college in dat als de vleugelnoten op het plein ook meer de ruimte krijgen in de vorm van betere groeiplaatsen, deze waarschijnlijk in betere conditie zouden zijn?

Het vergroten van de boomspiegels, verminderen van de verharding en het verbeteren van de wateropslagcapaciteit van de omgeving zullen zeker een positief effect hebben op de conditie van bomen. Voor de vleugelnoten die behouden kunnen blijven zal er aandacht zijn voor een goede groeiplaats en het verbeteren van de conditie van deze bomen.

14) Ziet het college ook dat deze 3 grote bomen - die vanwege hun groeiplaats meer voeding, water en zuurstof krijgen - nauwelijks wortelopdruk veroorzaken? Zo nee, wat heeft het college dan als andere oorzaak voor het verschil in stambreedte en kroonvolume?

De groeiplaats van deze drie bomen is optimaler voor de groei van deze bomen waardoor ze zich beter hebben kunnen ontwikkelen.

15) Kan het college uiteenzetten hoe ervoor wordt gezorgd dat de wortels van deze 3 bomen niet worden beschadigd bij het herinrichten van het plein?

De drie bomen in de buurttuin (ook gemeentelijke grond) zijn gezond en zullen de meeste wortels hebben op de plaats waar ook de meeste voeding, water en optimale grond aanwezig is. Dit is in de buurttuin op een aantal meters rondom de bomen. De herinrichting van het plein en de daaruit voorkomende werkzaamheden zullen mogelijk schade geven aan de wortels van deze bomen. Om de schade aan de wortels te compenseren zal de kroon van de bomen evenredig gesnoeid worden waardoor de verdamping en vochtopname van de boom in balans blijft en de boom hiervan geen blijvende schade door oploopt. Het hek om de buurttuin zorgt ervoor dat de bomen geen schade aan de stam of kroon zullen oplopen tijdens werkzaamheden.

Net als de HSP stellen wij:

16) Is het college bereid niet tot kap over te gaan, in elk geval totdat de raad over de antwoorden op deze vragen heeft kunnen spreken?

Het college kan instemmen met het uitstellen van de kap totdat de vragen zijn besproken.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,

Ilma Merx Jan van Zanen