Schrif­te­lijke vragen ‘Wie zijn deze mensen’-uitspraak

Indiendatum: 2 feb. 2024
Antwoorddatum: 23 apr. 2024

De gemeenteraadsleden de dames Arp, Faïd, Klokkenburg-Reedeker en de heer Smit, hebben op 2 februari 2024 een brief met daarin zestien vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht, luidend: “Schriftelijke vragen: ‘Wie zijn deze mensen’-uitspraak” (RIS317953).
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Op 26 januari verscheen op de website van woningcorporatie Staedion een blog van bestuursvoorzitter Gijsbert van Herk, getiteld ‘Megaplan Zuidwest duldt geen uitstel’(1). Hierin reageert hij op de vernietiging van het bestemmingsplan Steenzicht-Ruimzicht door de Raad van State en de juridische stappen die zijn gezet door bezwaarmakers. ‘Wie zijn deze mensen die bezwaar maken? Daar ben ik wel nieuwsgierig naar. Wat zijn hun overwegingen om de juridische strijd aan te gaan tegen de bouwplannen die onze stad zo keihard nodig heeft? Ik weet inmiddels dat ze niet zelf wonen in dit specifieke gebied van Dreven, Gaarden en Zichten met circa 25.000 inwoners. Zij zijn ook geen huurders van Staedion en ook geen woningzoekenden’, stelt Van Herk. In een AD-artikel van 28 januari 2024 zet ook Esther Fleers, directeur van Heijmans Vastgoed, vraagtekens bij de persoonlijke motivaties van de bezwaarmakers. ‘Maar wat ik niet begrijp is dat het hier gaat om mensen die niet eens in die buurt zelf wonen. Ik begrijp echt niet welk belang ze hierbij hebben. Ze helpen de bewoners er ook niet echt mee’, stelt zij (2).

De fracties van de SP, Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren en ChristenUnie/SGP vinden het onwenselijk dat de belangrijkste samenwerkingspartners van de gemeente in de gebiedsontwikkeling Dreven-Gaarden-Zichten persoonlijk uithalen naar bezwaarmakers, omdat dit de verhoudingen tussen initiatiefnemers en bezwaarmakers verder op scherp kan stellen. De indieners van deze vragen vinden het dan ook teleurstellend dat in het Algemeen Dagblad van 29 januari 2024 te lezen valt dat het college zich weigert te distantiëren van deze uitspraken. ‘Iedereen heeft recht om zich uit te spreken in deze kwestie, dus ook de bestuurder van woningcorporatie Staedion. Het college voelt niet de behoefte of noodzaak om daarop te reageren’, stelt een woordvoerder van wethouder Balster (3).

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen Lesley Arp (SP), Fatima Faïd (Haagse Stadspartij), Robin Smit (Partij voor de Dieren) en Judith Klokkenburg (ChristenUnie/SGP) de volgende vragen:

1. Is het college het met de SP, Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren en ChristenUnie/SGP eens dat een college in dienst staat van de hele stad en daarom benaderbaar en aanspreekbaar moet zijn voor iedereen, ook groepen bewoners die een kritische houding innemen ten opzichte van gemeentelijke projecten? Zo nee, waarom niet?

   Ja.
   

2. Kan het college verduidelijken op welke wijze het de belangen van alle inwoners, inclusief de bezwaarmakers, beschermt tegen ongepaste uitlatingen van stakeholders zoals grote bouwbedrijven en woningcorporaties?
   

   Het college neemt geen verantwoordelijkheid voor uitlatingen van derden. Als stakeholders zich schuldig maken aan discriminerende of onnodig kwetsende uitlatingen zal het college partijen hierop aanspreken, maar daarvan was hier geen sprake.
   

3. Is het college het met de SP, Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren en ChristenUnie/SGP eens dat de eerder genoemde persoonlijke uithalen naar bezwaarmakers door de belangrijkste gemeentelijke samenwerkingspartners in het project Dreven-Gaarden-Zichten de verhoudingen met de bezwaarmakers verder op scherp kunnen zetten en bovendien ook zouden kunnen bijdragen aan persoonlijke spanningen tussen (groepen) inwoners? Zo ja, is het college het ermee eens dat dit onwenselijk is? Zo nee, waarom niet?
   

   De uitspraken van een corporatie bestuurder of ontwikkelaar zijn voor eigen rekening en geredeneerd vanuit hun eigen perspectief, zoals het belang van de eigen huurders of het belang van de voortgang van het project. Dit zijn geen uitspraken van het college. Het college geeft hier dan ook geen nadere duiding aan.
   

4. Welke afspraken zijn er sinds de vernietiging van bestemmingsplan Steenzicht-Ruimzicht door de Raad van State met Staedion en Heijmans gemaakt over communicatie met de stad over de stand van zaken van het project en de vervolgstappen? Welke rollen nemen de gemeente en de twee samenwerkingspartners hierbij in?
   

   De raad is reeds geïnformeerd via de commissiebrief “Stand van zaken project Steenzicht” (RIS317743), de beantwoording technische vragen over vernietiging bestemmingsplan Steenzicht en Ruimzicht (RIS317754) en commissiebrief “Stand van zaken project Steenzicht na uitspraak voorzieningenrechter” (RIS318358).
   Bewoners zijn via diverse kanalen geïnformeerd over stand van zaken (zie bijlage 1: Communicatie over vernietigd bestemmingsplan Steenzicht). Gemeente, Staedion en Heijmans stemmen de boodschap en middelen af om zorg te dragen voor eenduidige correcte informatie. Zie ook vraag 7.

5. Welke communicatie-uitingen richting bewoners en belanghebbenden (denk aan bewonersbrieven, social media-uitingen en mails) zijn er sindsdien verspreid over de stand van zaken van het project en de vervolgstappen? Kan het college deze uitingen meesturen met de beantwoording van deze vragen?

   Zie bijlage 1: Communicatie over vernietigd bestemmingsplan Steenzicht.
   

6. Welke afspraken zijn er sinds de vernietiging van bestemmingsplan Steenzicht-Ruimzicht door de Raad van State verder nog met Staedion en Heijmans gemaakt, bijvoorbeeld ten aanzien van de risicobeheersing van het project? Welke rollen nemen de gemeente en de twee samenwerkingspartners hierbij in?
   
   De afspraken over risicobeheersing binnen de samenwerkingsovereenkomst Dreven-Gaarden- Zichten zijn niet veranderd door de uitspraak van de Raad van State.
   
7. Hoe waarborgt het college dat de communicatie van haar samenwerkingspartners, zoals Staedion en Heijmans, in lijn is met de waarden van respect en transparantie die van overheidsinstanties en hun partners verwacht worden?
   

   Het college heeft geen regie over persoonlijke uitlatingen van derden. Om zorg te dragen voor eenduidige communicatie over het project Dreven-Gaarden-Zichten vanuit de drie verschillende samenwerkingspartners, is een gezamenlijk communicatieteam ingericht. Dit team communiceert volgens de standaarden en waarden die de gemeente aanhoudt.
   

8. Welke stappen onderneemt het college om ervoor te zorgen dat toekomstige communicatie over stedelijke ontwikkelingsprojecten constructief en vrij van persoonlijke uithalen is?

   Het college heeft geen regie over communicatie van derden.
   

9. Kan het college uiteenzetten welke gesprekken er hebben plaatsgevonden tussen de gemeente en de bezwaarmakers sinds zij in 2022 een bezwaarschrift tegen het reeds vernietigde bestemmingsplan hebben ingediend? Wat was de aard en inhoud van deze gesprekken?
   

   Zie bijlage 2: Overzicht bijeenkomsten en aanwezigheid bezwaarmakers
   

10. Hoe evalueert het college de impact van dergelijke uitlatingen op het vertrouwen van de inwoners in de gemeente en haar samenwerkingspartners en welke maatregelen worden genomen om dit vertrouwen te herstellen?
    

    Zoals eerder beschreven, gaat het om persoonlijke uitlatingen van een derde partij. Het college verwacht niet dat de geciteerde interviews de relatie van de gemeente met de bewoners beïnvloed heeft.
    

11. In hoeverre betrekt het college de feedback en zorgen van de bezwaarmakers bij het heroverwegen of aanpassen van de bouwplannen?
    
    Het college organiseert actief vele vormen van participatie met het doel om feedback op te halen om plannen beter te maken. Dit betekent niet dat elke wens ingevuld kan worden. In elk ontwikkelproces is er sprake van belangenafwegingen en kaders vanuit vastgesteld beleid. Hoe omgegaan is met de zienswijzen op het bestemmingsplan Steenzicht is te zien in het raadsbesluit bij de vaststelling van dit plan (RIS313261).
    
12. Kan het college uiteenzetten welke gesprekken er hebben plaatsgevonden tussen samenwerkingspartners Staedion en Heijmans en de bezwaarmakers sinds zij in 2022 een bezwaarschrift tegen het reeds vernietigde bestemmingsplan hebben ingediend? Wat was de aard en inhoud van deze gesprekken?

    Zie bijlage 2: Overzicht bijeenkomsten en aanwezigheid bezwaarmakers
    

13. Is er inmiddels, zoals besproken in de commissie Ruimte van 18 januari 2024, een gesprek tussen de gemeente en de bezwaarmakers gepland? Zo nee, waarom niet?

    De gemeente spreekt regelmatig in verschillende gremia met de bezwaarmakers.
    

14. Is het college bereid in een gesprek met de bezwaarmakers alsnog afstand te nemen van de persoonlijke uithalen van de bestuursvoorzitter van Staedion en de directeur van Heijmans? Zo nee, waarom niet?
    

    Het betreft geen uitspraken van de gemeente. De directies van Heijmans en Staedion hebben inmiddels een gesprek met de bezwaarmakers gehad.
    

15. Kan het college inhoudelijk reageren op de uitspraak ‘Vertraging bij het ene project zorgt voor vertraging van de plannen van andere projecten’ uit de blog van de heer Van Herk? In hoeverre leidt de vertraging van het project Ruimzicht en de mogelijke bouwstop bij Steenzicht tot vertraging van andere projecten?

    De primaire taak van Staedion is het goed huisvesten van haar bewoners. Als de bestuursvoorzitter van Staedion praat over ‘vertraging’ doelt hij primair op vertraging in de mogelijkheid om de bewoners te kunnen huisvesten in een woning die voldoet aan de eisen van deze tijd.`

    De woningen die moeten worden opgeleverd zijn van belang voor bewoners uit verschillende deelplannen. Het gaat om de bewoners die zijn uitgehuisd en nu in een tijdelijke woning zitten en willen terugkeren, maar ook om bewoners uit vervolgplannen in één keer in een definitieve woning te kunnen huisvesten. In de zin van herhuisvestingsmogelijkheden zou vertraging dus invloed op meerdere plannen kunnen hebben
    

    Er is geen directe invloed van eventuele vertraging van Steenzicht op de bouw van volgende deelplannen, maar herhuisvesting is de rode draad in de fasering van het totale plan. Het is dus mogelijk dat vertraging in herhuisvestingsmogelijkheden kan leiden tot onnodig dubbele verhuisbewegingen. Dat is buitengewoon belastend voor bewoners.

16. Kan het college ook reageren op de uitspraak van Van Herk dat de hele doorstroming op de woningmarkt voor onbepaalde tijd vertraging oploopt door de situatie rond Steenzicht- Ruimzicht, zowel voor de huurders die willen terugkeren als voor de huurders die in complexen wonen die nog gesloopt moeten worden (zie het AD-artikel van 28 januari 2024)? Wat zijn vooralsnog de concrete gevolgen voor de doorstroming?
    

    Steenzicht voorziet in 117 sociale huurwoningen en 103 middenhuur woningen. De sociale huurwoningen zijn essentieel voor herhuisvesting van mensen die in de wijk willen blijven (terugkeerders of nieuwe uithuizingen, zie ook vraag 15) en voor mensen op de wachtlijst voor een sociale huurwoning. De middenhuurwoningen kunnen voorzien in de vraag van mensen die nu vast zitten in hun sociale huurwoning omdat er geen aanbod is in de middenhuur.

    Op deze manier kunnen de middenhuurwoningen, naast het vervullen van een directe behoefte, ook zorgdragen voor doorstroming vanuit de sociale huur. Het later opleveren van deze woningen zou dus een beperking betekenen in de mogelijkheden om mensen direct te kunnen laten doorstromen naar een nieuwe woning.

Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester,