Bijdrage PUK Vijf Heesters / Weige­lia­plein


19 juni 2024

Voorzitter,

Veel dank wederom aan de insprekers. De Partij voor de Dieren heeft zich eerder uitgesproken voor het serieus nemen van renovatie. Sinds het eerdere debat is er nu het Fakton rapport. Ook bezocht een VN-rapporteur over mensenrechten het Weigeliaplein. In dit geval draait het om het recht op adequate huisvesting. Vandaag ga ik in op het Fakton onderzoek, op de bevindingen van de VN-rapporteur en de uitgangspunten over hoe nu verder te gaan.

Voorzitter, ik begin met de bomen. Het sloopplan stelt voor om maar liefst 48 van de 53 bomen te kappen, waaronder gezonde bomen van meer dan 50 jaar oud. Deze volwassen bomen worden vervangen door struiken en sprietjes. Bij elkaar gaat het om kap van gezonde bomen met een gezamenlijke leeftijd van zo’n 1000 jaar. Die 1000 levensjaren hebben ervoor gezorgd dat de bomen echt een verschil maken voor klimaatadaptatie, dat ze van grote betekenis zijn voor de bewoners, en zeker voor de dieren: ook gierzwaluwen en vleermuizen wonen graag op het huidige Weigeliaplein. Massale kap is een groot verlies en er zijn decennia nodig om het huidige niveau weer te benaderen. Daarom weegt massale kap nooit op tegen het respecteren en verbeteren van het bestaande groen. Het idee dat het sloopplan goed is voor het groen, ziet de Partij voor de Dieren dan ook vooral als een mythe. Ziet het college dit ook en wat doet het college op dit punt?

Dan Haag Wonen. Het lijkt alsof er onder bewoners twee kampen zijn ontstaan die tegenover elkaar staan, maar voor de Partij voor de Dieren is het helder: de opstelling van Haag Wonen is de kern van wat er mis is gegaan. Ook VN-rapporteur Balakrishnan Rajagopal heeft scherpe kritiek geuit in zijn rapport uit maart 2024. Na bezoeken aan de Tweebosbuurt en het Weigeliaplein constateerde hij dat gedwongen verhuizingen leiden tot trauma, geestelijk lijden en gezondheidsproblemen, vooral onder kwetsbare groepen. Mijn eigen gesprekken met bewoners bevestigen dit beeld helaas. De rapporteur geeft aan dat het top-down besluiten tot sloop van structureel gezonde sociale huurwoningen onverdedigbaar is vanuit mensenrechtenperspectief, omdat zo het recht op een veilige woonomgeving geschonden wordt. De gebrekkige huurdersparticipatie en het gebrek aan transparantie in de besluitvorming zijn eveneens schrijnend, aldus de VN-rapporteur.

Voorzitter, dat is nogal wat. Wat de Partij voor de Dieren betreft is dit geen kwestie van foutje bedankt, zand erover. De Partij voor de Dieren ziet deze rapportage als een luid rinkelende alarmbel die schreeuwt om erkenning. Het zou Haag Wonen sieren om vanaf nu samen met bewoners tot een oplossing te komen, waarbij Haag Wonen niet de keuze voor het eigen plan centraal stelt maar als uitgangspunt neemt om verder trauma, geestelijk lijden en gezondheidsproblemen te voorkomen. Ook ligt er een opdracht voor de gemeente om te zorgen dat dit soort traumatiserende processen waar mensen aan kapot gaan niet meer kunnen voorkomen. Hoe reflecteert het college hierop en wat gaat deze wethouder hiermee doen?

Voorzitter, dan het Fakton-rapport. Ondanks dat mijn fractie tekortkomingen in het onderzoek ziet, bijvoorbeeld over groen en cultuurhistorie, biedt het waardevolle handvatten voor onze afweging. Het rapport geeft aan dat renovatie technisch en financieel haalbaar is, en dat de BENG-norm gehaald wordt. Naast deze bevindingen is het voor de Partij voor de Dieren zwaarwegend dat het Fakton rapport bevestigt dat renovatie de snelste optie is. En ook een besluit tot renovatie is grond voor een actiegebiedaanwijzing en daarmee de urgentieverklaringen waar een deel van de bewoners op wacht. Zo is iedereen geholpen: het biedt duidelijkheid, urgenties kunnen afgegeven worden voor mensen die daar op wachten, en er is zicht op een snelle, duurzame, groene oplossing. Ziet het college dit ook in en is het college bereid deze route te kiezen?

Voorzitter, afsluitend, het Weigeliaplein laat zien dat niet alleen de gebouwen, maar juist de gemeenschap en het groen deze buurt zo bijzonder maakt. We hebben een verantwoordelijkheid hier zorgvuldig mee om te gaan. Dank u wel.