Bijdrage Program­ma­be­groting 2024-2027

Inhoudsopgave

• Stadsontwikkeling en wonen
• Duurzaamheid, milieu en energietransitie
• Buitenruimte
• Mobiliteit
• Economie
• Openbare orde en veiligheid
• Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening
• Cultuur en bibliotheek
• Sport
• Onderwijs
• Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

Stadsontwikkeling en wonen

Voorzitter,

Dank aan het beantwoorden van de technische vragen. Na het lezen van de technische vragen en begroting blijft bij mijn fractie vooral ook hangen dat het complex is om inzicht te krijgen in welke keuzes de gemeente maakt en waarom. Ik herinner me suggesties uit eerdere brieven dat het, ook vanwege effectiviteit van de inzet van DSO, wellicht logisch is om prioriteit te geven aan specifieke PUKs, maar ook dat men vaker zou kunnen kiezen om onhaalbare projecten te stoppen. Maar wat zien we daarvan terug? En wat is nu de strategie van de gemeente? De koppeling tussen de indicatoren aan het eind van de begroting en de geplande activiteiten die ervoor staan wordt eigenlijk niet gelegd. Een handig overzicht van relevante beleidskaders, zoals bijvoorbeeld Amsterdam die bijvoegt in haar begroting, ontbreekt. In het belang van effectieve begrotingscontrole zijn hier wellicht stappen te zetten. Wat is de visie van het college hierop?

Voorzitter, de tabel in de bijlage van de antwoorden op vervolgvragen "Niet gebruikte vergunningen en PUK's" is wat de Partij voor de Dieren betreft zeer waardevol, net als de uitleg bij de antwoorden. Dit helpt mijn fractie om te controleren of het beleid en de kaders werken. Het biedt inzicht in de effectiviteit van de PUKs en uitleg bij eventuele problemen vanaf de vaststelling van de NVU tot aan de uitvoering. Dit is belangrijk omdat we ambtelijke capaciteit en soms publiek geld investeren in projecten met een publiek doel. Wat is de mening van het college hierover? Wil het college hier systematischer over rapporteren?

Dan, voorzitter, heb ik een aantal specifieke vragen over verschillende projecten en beleidskwesties:

1. Allereerst Kijkduin: Hoe worden ontwikkelvelden Hoek Wijndaelerweg C2 en en sportcentrum B4 samen ontwikkeld, terwijl dit niet in het projectdocument uit 2016 staat, ze niet naast elkaar liggen, en er natuur tussen ligt? Worden er nog steeds sociale huurwoningen gepland voor C2?

2. Dan, Scheveningen: de nieuwe plannen van Simonis en AZ Fisheries worden getoetst aan het bestaande beeldkwaliteitsplan. Betekent dit in de stijl van de duinpaviljoens op het noordelijk havenhoofd? De vraag is of we dat moeten willen. Hoe gaat het college om met de motie Zicht op Duin, die vraagt om een integrale aanpak voor de Strandweg? Gaat het college meer regie nemen op de beeldkwaliteit van het gebied?

3. Nieuw Vredenoord: Wat is de status van het PUK of een mogelijk nieuw bestemmingsplan? Is het niet beter om de huidige bestemming als groen- landgoed te behouden?

4. Leefbaarheidsrapportages: Hoe staat het met de afdoening van de motie die de raad in juni aannam om deze in heel Den Haag in te voeren per 1 januari 2024? En wanneer zien we dat de LER serieus wordt gebruikt?

5. Dan, de omgevingswet, bindend advies en beeldbepalende gebouwen: Wordt er een beleidsregel ingevoerd voor de hele stad om beeldbepalende bebouwing nader aan te duiden? Of is dit al gebeurt? Dit is nodig zodat de categorieën voor bindend advies straks werken zoals bedoeld. Graag een reactie.

6. Dan, het tegengaan van discriminatie op de woningmarkt: Waarom lijkt Den Haag terughoudend terwijl er in andere steden actieve pilots lopen? Den Haag volgt nu samen met het rijk en andere steden een onderzoek naar mogelijkheden lezen we. Maar er zijn toch al manieren om samen met verhuurmakelaars discriminatie in het begin van het verhuurproces onmogelijk te maken. Gaat Den Haag dit in 2024 ook doen?

7. Tot slot, voorzitter, over de implementatie Initiatiefvoorstel ‘Help huurders uit de kou’: Hoe worden huurders die zich melden met de wens om te verduurzamen nu precies geholpen? Voor wie werkt die kwartiermaker, is de kwartiermaker al begonnen, en wat is de rol van deze kwartiermaker? Is dat hetzelfde als begeleiding zoals bedoeld in het voorstel? Is de communicatiestrategie er nu al? En hoe wordt invulling gegeven aan de aangenomen SP-motie Zet in op collectieve actie?

Duurzaamheid, milieu en energietransitie

Voorzitter,

Afgelopen november was de natste november sinds 1900. Zelfs zonder de neerslag van december mee te rekenen, is 2023 al het op 1 na natste jaar. Tegelijkertijd zijn er dit jaar ook verschillende perioden van abnormale warmte gemeten. Voorzitter, de gevolgen van klimaatverandering zijn al merkbaar in Den Haag. We moeten dan ook vaart maken met het realiseren van de ambities die we hebben vastgesteld. Vaak heeft de Partij voor de Dieren voorstellen gedaan om de weg naar deze ambities duidelijker te maken, zoals ons initiatiefvoorstel Stuur op het klimaat met D66. We zijn blij met de positieve preadvisering en kijken uit naar het verdere debat over het voorstel en de uitwerking daarvan in volgende begrotingen en de werkagenda’s.

Eerder dit jaar stelde de Partij voor de Dieren vragen aan het college over hoe zij hun verantwoordelijkheid hierbij zien. Om ervoor te zorgen dat Den Haag ook in de toekomst nog leefbaar is vooral haar inwoners. We horen graag dat de ambities van het college hoog zijn, maar die moeten ook uitgevoerd worden. Als we dan lezen dat er gekéken wordt naar de mógelijkheden van een onderzoek naar de gevolgen van een stijgende zeespiegel, stelt dat mijn fractie niet bepaald gerust dat het gevoel van urgentie leeft bij het college. De tijd van rustig kijken welke onderzoeken we misschien kunnen uitvoeren, is voorbij. Wanneer verwacht de wethouder deze mogelijkheden in kaart te hebben?

Het college erkent het belang van draagvlak voor de overgang naar een leefbare en duurzame stad. Draagvlak betekent niet dat iedereen het eens is met de keuze die gemaakt wordt, maar wel dat iedereen begrijpt waarom een keuze wordt gemaakt. Maar de uitkomsten van de georganiseerde burgerberaden liggen al maanden op de plank, zo het lijkt. Burgerberaden kunnen bij duidelijke kaders een goede vorm van participatie zijn. Maar als we op deze manier met de inspanningen van inwoners omgaan, werken ze averechts: mensen denken wel twee keer na voor ze nog een keer tijd investeren in een participatieproces als ze niet zien dat er ook iets mee gedaan wordt. Hoe gaat het college deze betrokkenheid vasthouden?

Dan luchtkwaliteit en stikstof. Met de hoeveelheid kwetsbare natuur die in en om Den Haag ligt, is dit een onderwerp dat constant onze aandacht verdient. Binnenkort zullen we hier uitgebreid over debatteren. Wordt onze motie “stikstofaanpak per natuurgebied” voor die tijd afgedaan? Kunnen we in de stikstofbrief ook meer informatie verwachten over lokale bronnen van stikstofuitstoot. We lezen in de beantwoording dat de visserij grote gevolgen heeft voor de nabijgelegen Natura2000 gebieden. Wordt in diezelfde brief ook de uitstoot van de visserij meegenomen?

Het antwoord op onze vraag over de energiebesparingsplicht heeft wat verwarring veroorzaakt bij onze fractie. Er heeft een wettelijke wijziging plaatsgevonden en de Omgevingsdienst Haaglanden heeft alle handhavingstrajecten stopgezet. De informatieplicht is namelijk anders ingericht. Maar die plicht is niet opeens verdwenen. Bedrijven die voor 1 juli niet aan die plicht voldeden, zullen dat niet opeens door de veranderde deadline wel doen. Kan de wethouder helpen de logica hierachter te ontdekken? Is de ODH wel nog met deze bedrijven in contact? Of is het nu maar afwachten tot de volgende deadline om dan weer helemaal van voor af aan te beginnen? Dat is toch een verspilling van middelen? Graag een reactie van de wethouder.

Voorzitter, dan nog wat kortere vragen. In het budget voor natuur- en milieueducatie zien we grote verschillen per thema qua budget. We hebben het in deze zaal vaak over afval en bewustwording. Daarom verbaast het mijn fractie dat het budget voor het thema afval relatief laag is ten opzichte van andere thema’s. In het kader van ‘jong geleerd, oud gedaan’, lijkt het ons juist goed dat hier veel aandacht naartoe gaat. Kan de wethouder toelichten waar deze verdeling op is gebaseerd? Betekent meer budget ook meer lespakketten?

Dan voedsel. Onze fractie is blij met de verbetering van de plantaardige opties, onder andere in de catering voor de gemeenteraad. Complimenten naar de chef. We hopen deze verbetering ook doorgevoerd te zien worden naar het assortiment binnen de gemeente. Is de wethouder bereid om te kijken naar mogelijkheden om de vegetarische opties deels te vervangen door plantaardige opties?

Tot slot lezen we dat de ja-ja sticker niet meer wordt verspreid door de gemeente. Worden de effecten hiervan nog wel gemonitord? Bijvoorbeeld op de hoeveelheid papierafval, die drastisch lager werd na de invoering?

Buitenruimte

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren is blij met de extra investeringen in de groene buitenruimte en het plan om eindelijk de hondenbelasting af te schaffen. Er moet in Den Haag veel gebeuren op het gebied van vergroening en klimaatadaptatie. Niet alleen vanwege de leefbaarheid van mensen, maar ook omdat het essentieel is voor de biodiversiteit en het leefgebied van dieren. De Partij voor de Dieren ziet dat we als gemeente groen en natuur vaak nog behandelen als ‘nice to have’, in plaats van een essentiële levensbehoefte. De manier waarop Den Haag met haar bomen omgaat, moet structureel worden verbeterd. Mijn fractie zal binnenkort met een voorstel hiervoor komen. Dan, de beantwoording van onze technische vragen. Mijn fractie heeft naar aanleiding hiervan nog wel een aantal vervolgvragen en verzoeken.

Om te beginnen, natuur. Onze vragen over concrete plannen om het groen en de natuur te verbeteren in de Hollandse Duinen, werden beantwoord met de mededeling dat wordt geïnvesteerd in bruggen en wandelpaden. Het tegenovergestelde van groen en natuur, dus. De Hollandse Duinen zijn enorm kwetsbaar, en zouden eerder beschermd moeten worden tegen mensen en de uitstoot van bezoekend verkeer. Heeft de wethouder vernomen dat actiegroep MOB naar de Provincie is gestapt vanwege de ondermaatse bescherming van het duingebied? Acht de wethouder de kans groot dat dit ertoe kan leiden dat de Provincie of zelfs de rechter MOB gelijk geeft? Zo ja, wat doet het college om het niet zo ver te laten komen?

Een andere vraag over Natura2000 gebied die denk ik anders is geïnterpreteerd dan hoe hij bedoeld was, ging over vergunningen. Hiermee bedoelden we niet zo zeer bouwvergunningen, maar vergunningen voor evenementen en activiteiten in Natura2000 gebied. Hoeveel zijn daarvoor aangevraagd en gehonoreerd? Om wat voor evenementen en activiteiten gaat het dan en wat zijn de criteria voor zulke vergunningen?

Verder kijkt mijn fractie uit naar de update ‘versmallen en vergroenen’, want we zien nog veel kansrijke plekken in de stad waar dit een grote verbetering op zou kunnen leveren. Een van die plekken is natuurlijk de van Alkemadelaan. Daar is laatst ook weer een brief over binnengekomen, en wat de Partij voor de Dieren eigenlijk gewoon wil van de wethouder is duidelijkheid over deze laan. Al jaren sleept een traject van onderzoeken, verkenningen en bijeenkomsten, maar er is een enkel concreet resultaat. Kan de wethouder beloven nu eens met een plan van aanpak te komen over de Alkemadelaan? En kunnen er tot die tijd niet op zijn minst een aantal veilige oversteekplaatsen worden gerealiseerd?

Een van mijn andere favoriete terugkerende onderwerpen is de kruising Spui/Grote Marktstraat. Mijn fractie heeft begrepen dat de gesprekken met Voorall over het toegankelijk maken van de ruimte rondom het stadhuis en richting de tramhaltes inmiddels hebben plaatsgevonden. Wat voor aanpassingen kunnen er gemaakt worden en is er genoeg budget voor? Wat toegankelijkheid kan ik me verder aansluiten bij de vragen van de PvdA en de ChristenUnie.

Dan, voorzitter, afval. Onlangs nog besproken in de commissie, natuurlijk, maar de beantwoording hier roept ook weer nieuwe vragen op. En ten eerste wel die over afval scheiding op het stadhuis. Al jaren geeft mijn fractie aan dat dit systeem niet werkt en nu wordt dat eindelijk erkend, en als reactie wordt het dan maar helemaal afgeschaft. Dat is toch onbegrijpelijk? Aan de ene kant doelen over grondstoffen en circulair en bewoners oproepen goed voor te scheiden, maar zelf niet het goede voorbeeld geven. Waarom wordt niet geprobeerd het systeem te verbeteren? De gemeente geeft al gemengde signalen af over afvalscheiding, veel mensen in de stad begrijpen er helemaal niets van, en dan ook nog dit. Kan de wethouder aan mijn fractie uitleggen wat hier nou het briljante plan achter is, want wij zijn het spoor bijster.

Kan de wethouder ook uitleggen of het nou klopt dat zwerfafval wordt geanalyseerd om zo te bepalen welke producenten van single use plastics verantwoordelijk worden gehouden en een vergoeding moeten betalen? En, over single use plastics gesproken, ik heb gisteren de heer Scheper laten weten dat het initiatiefvoorstel dat hij op 14 juni 2019 heeft ingediend in Q1 ‘24 een pre-advies krijgt. Waarom heeft dit zo belachelijk lang geduurd?

En mijn laatste vraag over afval. De raad heeft een brief ontvangen over een nieuw meldsysteem voor afval. Betekent dit dat we stoppen met MyClean City? Dat is wel jammer, want mensen zijn daar net aan gewend. Hoe wordt ervoor gezorgd dat die transitie goed verloopt?

Over dierenwelzijn hebben we onlangs een zeer uitgebreid debat gehad, dus nu niet veel vragen, enkel nog deze: Hoe wordt bepaald of een wespennest overlast veroorzaakt? Kan worden bezien of nesten die in augustus/september worden gemeld in principe kunnen blijven?

En, voorzitter, nog enkele losse vragen:

• Haven: worden er ook marinebiologen betrokken bij het gebiedsplan van de haven?

• Is er onderzoek gedaan naar de gezondheidsrisico’s van het gebruik van Duomix en Beaumix? Dit restafval uit hoogovens en afvalverbrandings wordt in Den Haag gebruikt als bouwmateriaal, ook voor wandelpaden en speelpleinen.

• Tot slot, een verzoek aan de wethouder om een kleine informatiefolder te ontwikkelen die kan worden verstrekt aan bewoners en instellingen die strooizout komen ophalen, met info over risico’s voor dier en natuur.

Mobiliteit

Voorzitter,

Mijn fractie ziet uit naar de beantwoording van onze 55 vragen over fietsparkeren, en ik kan me eigenlijk bij het pleidooi voor de fiets van GroenLinks aansluiten, dus ik houd mijn bijdrage over fietsen beperkt, maar 1 urgent punt blijft de situatie aan de Zwarteweg. Ik heb de wethouder er al meerdere keren op geattendeerd dat de locatie nu echt niet geschikt is voor fietsen. Ze kunnen makkelijk in het water vallen, omvallen en blokkeren de weg. Waarom heeft de wethouder niets met deze melding gedaan en wanneer wordt dit een geschikte alternatieve locatie voor de gesloten stalling van station Den Haag CS?

Voorzitter, om uitstoot te verminderen is het essentieel om het autoverkeer in de stad te beperken. Daarom is mijn fractie blij dat wordt onderzocht of centrumring helemaal 30 km/u zal worden en dat al wordt begonnen met verschillende straten opwaarderen tot een 30 km/u weg. Ik kan me aansluiten bij de vragen van de HSP en GroenLinks over de 30 km/u straten, dat scheelt weer tijd. Kan de wethouder er wel specifiek op ingaan wat wordt er gedaan met de zorgen die Voorall heeft over de 30 km straten?

Tot slot OV. En laat ik beginnen met zeggen dat mijn fractie echt niet blij is met de staat van ons OV. Juist in een tijdperk dat we mensen uit de auto en in het OV willen krijgen, wordt het OV duurder, minder populair, verdwijnen er lijnen en haltes. In plaats van een vooruitstrevend beleid en grote investeringen in het netwerk, gaat het over het halen van slappe normen en besparingen. Het is dan ook geen gerustelling dat de MRDH nu de tekorten bij de RET en EBS gaat dekken met de langetermijnfinanciering van de MRDH.

Ook stellen de antwoorden over onze vragen over sociale veiligheid in het OV mijn fractie niet gerust. De raad heeft opgeroepen tot een extra investering van 2 miljoen in sociale veiligheid, maar eigenlijk gebeurt daar niets mee. Het ligt er een beetje als potje voor het geval de HTM extra geld nodig heeft. De Partij voor de Dieren wil graag dat dit geld pro-actief wordt ingezet om die sociale veiligheid te verbeteren, waarom gebeurt dit niet?

Dat de haltestrategie. Waarom komt die pas in 2026? Wat wordt hier precies in bepaald? Wordt toegankelijkheid hier ook in meegenomen, en dan specifiek de informatievoorziening over welke haltes wel en niet toegankelijk zijn. Dit is nu niet centraal geregeld, wat voor verwarring en soms foutieve informatie over toegankelijkheid zorgt.

Economie

Leonie Gerritsen

Voorzitter, ik kom even kort iets zeggen over evenementen en dan zal mijn collega straks het woord voeren bij de rest van het programma economie. En dan gaat het over een heel specifiek onderdeel van evenementen waar u de Partij voor de Dieren fractie al langer over hoort, namelijk het gebruik van dieren op evenementen. Toen de Partij voor de Dieren hier in 2010 begon in de gemeenteraad, was het eerste wat we wilden doen de levende kerststal afschaffen en dat is gelukt. Ook het gebruik - of misbruik - van wilde dieren in het circus en de roofvogels voor shows, gelukkig zijn we er mee gestopt. En als Partij voor de Dieren zullen wij voor ieder individueel dier dat wordt uitgebuit opkomen, maar uiteindelijk is het natuurlijk de bedoeling dat we dit systeem van het uitbuiten van dieren voor entertainment willen stoppen. Mijn fractie is door tientallen hoepels gesprongen om het moeilijk te maken om dieren te gebruiken voor vermaak op kleine evenementen, door dit vergunningsplichtig te maken. En in het locatiebeleid van de gemeente staat duidelijk dat de gemeente veel waarde hecht aan dierenwelzijn en het gebruik van dieren op evenementen wil ontmoedigen. Desondanks loopt er tot onze grote verbazing (en dan druk ik me nog mild uit) een hop-on/hop-off paardenkoets door de stad. Paarden volgehangen met kerstballen die met een kar vol mensen door de menigte worden gezweept. En erger nog, rond oudjaar over de boulevard van Scheveningen.

Daarom de volgende vragen van mijn fractie:

• Welke organisatie zit er achter de paardenkoets ritten?

• In hoeverre is de gemeente betrokken geweest bij de organisatie van de evenementen?

• Is er van tevoren een vergunning aangevraagd voor deze activiteit en heeft het college dit vergund?

• Vindt het college dit passen bij een ontmoedigingsbeleid?

• Op welke manier is de aanvrager gewezen op de schadelijke gevolgen voor dieren en wat is er met die aanwijzing gedaan door de aanvrager?

• Is er rekening mee gehouden dat rondom oudjaar er vuurwerk wordt afgestoken en dit gevaarlijke situaties kan opleveren voor paarden?

En tot slot, is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat het gebruiken van paarden als soort mobiele sfeerelementen ter vermaak van mensen niet past in een diervriendelijke stad? Wat kan de wethouder er aan doen om een halt te roepen aan deze activiteit, die voor a.s. zaterdag weer op de planning staat?

Hanneke Schmeets

Voorzitter, mijn fractie waardeert de poging van het college om het concept brede welvaart te integreren in deze begroting, maar het resultaat is toch wat karig. De term brede welvaart komen we in de hele begroting slechts 2 keer tegen, waarvan 1 keer in dit hoofdstuk. Is de wethouder het met mijn fractie eens dat economische groei ook een keerzijde heeft, zoals vervuiling, of ongelijke verdeling van welvaart, en dat die kosten ook zouden moeten worden berekend, voor zover dat mogelijk is? Zoals zojuist aangegeven heeft onze fractie hierover graag een tweeminutendebat met de wethouder, zodat we daar nader op in kunnen gaan.

Bij het kopje Bedrijven en instellingen binnenhalen en versterken, lezen we (op p. 134): “bij het binnenhalen van internationale bedrijven en NGO’s hanteren we scherpe criteria op veiligheid, brede welvaart, en maatschappelijk ondernemen.” Dat klinkt goed. Betekent dit dat Den Haag geen bedrijven zal binnenhalen wanneer zij zich bezighouden met het bv. het testen van medicijnen op proefdieren? Betekent dit ook dat bv. een fabriek die drones voor de militaire markt zou maken, in Den Haag geen kans maakt, hoe lucratief ook? Oftewel, kan de wethouder voorbeelden geven van welke bedrijven wel aan deze criteria voldoen en welke niet?

Ook had mijn fractie nog een aantal vragen over toerisme en dan vooral de promotie van Scheveningen Bad in onze buurlanden. Klopt het dat in de zomer, wanneer de

drukte op Scheveningen enorm is, er toch nog promofilmjes en radiospotjes in Duitsland en België worden vertoond om nog meer toeristen naar onze badplaats te lokken? Is de wethouder het met me eens dat er grenzen zijn aan de hoeveelheid bezoekers die Scheveningen Bad aankan in het hoogseizoen? En dat meer toeristen/bezoekers de economische voordelen teniet doen, vanwege de hoge financiële en maatschappelijke kosten van bv. de parkeerdruk, files, luchtvervuiling, vervuiling van het strand en omdat er bij grote drukte meer sprake is van overlast? Is het een idee om Scheveningen Bad de komende paar jaar niet te promoten in onze Duitsland en België?

Voorzitter, twee jaar geleden werd een motie van de Partij voor de Dieren aangenomen over het tegengaan van de verkoop van bont en levende krabben en kreeften op Haagse markten. Omdat weer blijkt dat het moeilijk is om de marktverordening aan te passen, vraagt mijn fractie zich af wat nu het voornemen van het college is met betrekking tot deze motie? Is het college nog voornemens om de verkoop van bont en levende dieren op markten in Den Haag tegen te gaan? Zo ja, hoe is ze dit van plan? Zou er een landelijke lobby gestart kunnen worden? En voorzitter, onder welke verordening vallen marktkramen op festivals die een subsidierelatie hebben met de gemeente, zoals Bevrijdingsfestival en de Royal Christmas Fair? Kan de gemeente daar eisen stellen aan het type producten dat verkocht mag worden op de markten? Graag een reactie.

Detectie van Drones & “slimme projecten”

Voorzitter,

deze brief roept een aantal vragen en zorgen bij mijn fractie op. Ons is niet duidelijk wat er precies gedaan wordt bij deze proef. Op basis waarvan heeft de gemeente of de politie de bevoegdheid om het luchtruim boven de stad te scannen op het gebruik van drones? Waar bevinden zich de detectiepunten? En welke radiosignalen worden precies geregistreerd? Worden hier alle op afstand bestuurbare apparaten in meegenomen? Of is het zelfs breder dan dat? En houdt de detectie inderdaad op bij de gemeentegrenzen?

Voorzitter, dit zijn hele specifieke vragen. We stellen ze toch, omdat de Partij voor de Dieren hier een trend ziet. Grote steden, waaronder Den Haag, zetten in op “slimme technologie” en het verzamelen van meer gegevens. Zelfs als we nog niet precies weten wat we ermee gaan doen. Als het doel niet duidelijk is, hoe bepalen we dan of de verwerking van gegevens proportioneel is?

Kan de wethouder toezeggen dat als het om dergelijke proeven gaat, we daar een uitgebreidere brief over krijgen dan dit? Waarin duidelijk uiteengezet staat wat het belang van zo’n proef is en waarom het verminderen van de privacy van onze inwoners en het vergroten van de hoeveelheid data die de gemeente verwerkt daar minder zwaar in weegt?

Openbare orde en veiligheid

Voorzitter,

Allereerst een paar dingen naar aanleiding van de beantwoording van onze vragen in het veiligheidsdebat van eerder dit jaar. De burgemeester schrijft dat er geen signalen bekend zijn van vermenging van de onder- en bovenwereld bij illegale dierenhandel. Die signalen heeft de Partij voor de Dieren wel. Het geld dat verdiend wordt met illegale dierenhandel, wordt niet gebruikt om snoepjes te halen in de supermarkt. We begrijpen echter dat illegale dierenhandel zich niet beperkt tot de gemeentegrenzen en dat het daardoor wellicht moeilijk te achterhalen is hoe de geldstromen lopen. Is de burgemeester bereid om in samenwerking met de andere G4 steden onderzoek te doen naar de rol van illegale dierenhandel in ondermijning?

Dan het contact tussen handhavers en de dierenpolitie. De burgemeester zegt dat dit goed loopt. Onze fractie heeft eerder uitgebreid gesproken met taakaccenthouders Dieren, en die geven toch echt wat anders aan. Zij gaven bijvoorbeeld aan dat handhavers hen lang niet altijd weten vinden bij mogelijke signalen van mishandeling of verwaarlozing. Zeker met de beperkte tijd die taakaccenthouders hebben om hun diergerelateerde taken uit te voeren, zijn handhavers cruciale ogen en oren om verwaarlozing of mishandeling van dieren te signaleren. Is de burgemeester bereid om samen met de dierenpolitie en handhavers te kijken waar knelpunten liggen en hoe de communicatie verbeterd kan worden?

Sekswerk daar heeft onze fractie een technische vraag over gesteld met betrekking tot het aantal vergunde en onvergunde seksinrichtingen. Want op beantwoording van onze technische vragen wordt gesteld dat het aantal vergunde seksbedrijven redelijk constant is gebleven maar wat is dat redelijk constant? Onze fractie heeft uit gesprekken en signalen ook te horen gekregen dat veel mensen bij gebrek aan voorzieningen de onvergunde branche werken Waar baseert de burgemeester de toename van onvergunde branche op?

Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening

Voorzitter,

ik begin met een onderwerp dat mijn collega al heeft aangesneden in de Cie Buitenruimte, omdat er een snijvlak is met afval, maar niet volledig door die wethouder beantwoord kon worden. Dit gaat over afvalscheiding op het stadhuis. Al jaren geeft mijn fractie aan dat dit systeem niet werkt en nu wordt dat eindelijk erkend, en als reactie wordt het dan maar helemaal afgeschaft. Dat is toch onbegrijpelijk? Aan de ene kant doelen over grondstoffen en circulair en bewoners oproepen goed voor te scheiden, maar zelf niet het goede voorbeeld geven. Waarom wordt niet geprobeerd het systeem te verbeteren? De gemeente geeft al gemengde signalen af over afvalscheiding, veel mensen in de stad begrijpen er helemaal niets van, en dan ook nog dit. Kan de wethouder aan mijn fractie uitleggen wat hier nou het briljante plan achter is, want wij zijn het spoor bijster.

Voorzitter, nog iets over inkoop. Onze fractie is blij met de verbetering van de plantaardige opties, onder andere in de catering voor de gemeenteraad. We hopen deze verbetering ook doorgevoerd te zien worden naar het assortiment binnen de gemeente. Is de wethouder bereid om te kijken naar mogelijkheden om de vegetarische opties deels te vervangen door plantaardige opties? Ook lezen we dat het contract voor het aanbod van koekjes in vergaderzalen vernieuwd moet worden. Mijn fractie ziet hier mogelijkheden voor verbetering. Los van de plasticverspilling door de los verpakte koekjes, kan het aanbod ook gezonder en het liefst natuurlijk plantaardig. Is de wethouder bereid om dit als uitgangspunt te nemen bij het nieuwe contract? En is het bijvoorbeeld mogelijk om de koekjes niet standaard neer te leggen, maar ook op aanvraag zoals de koffie en thee?

Voorzitter,

dan wat zaken over de dienstverlening en technologie binnen de gemeente naar aanleiding van de verschillende brieven die we hier afgelopen maanden over hebben ontvangen. Hoe rapporteert het college aan de raad over de digitale strategie en de stabiliteit en kwaliteit van de gemeentelijke systemen? Begrijpt mijn fractie het goed dat wanneer een centraal systeem uitvalt, niemand precies weet waar de oorzaak gezocht moet worden, of de oplossing? Dat maakt onze dienstverlening en beveiliging van al onze data wel erg kwetsbaar. Wat is de stand van zaken van het onderzoek om daar meer inzicht in te krijgen? Wordt de uitkomst van dat onderzoek ook met de raad gedeeld, desnoods vertrouwelijk? Graag een reactie van de wethouder.

Tot slot, wat is de stand van zaken wat betreft het nieuwe meldingssysteem, wat we in deze zaal het track and trace systeem hebben genoemd?

Cultuur en bibliotheek

Voorzitter,

We zijn inmiddels al een aantal dagen bezig met het behandelen van de begroting, maar dan zijn we nu toch bij mijn favoriete onderdeel uitgekomen; cultuur en bibliotheken. En laat ik beginnen met dat mijn fractie echt blij is dat het is gelukt om aanvullend budget te vinden voor het meerjarenbeleidsplan, en dan met name voor de kleine en middelgrote instellingen en de cultuurankers. Zoals u weet hebben wij ons daar hard voor ingezet. Hopelijk zullen hiermee de grootste klappen opgevangen kunnen worden voor onze cultuursector, die momenteel in zwaar weer verkeert. Maar we moeten ook realistisch zijn. Het aanvullende budget is fors, maar niet voldoende om te voldoen aan de doelen die we met elkaar hebben vastgesteld in de cultuurvisie 2030. Daarvoor zullen echt nog aanvullende investeringen nodig zijn in de toekomst. De aanvullende subsidieregeling voor noodsteun die voor 2023 en 2024 zijn uitgetrokken laat dat ook zien. Zijn de aanvragen voor deze regeling al binnen en is het bedrag dekkend voor het exploitatietekort van de instellingen, is mijn vraag aan de wethouder. Wordt nog gedeeld welke instellingen hier gebruik van hebben moeten maken en wat de grootste reden van de tekorten is?

En voorzitter, over tekorten gesproken, Amare. Dit dossier voelt inmiddels als een open zenuw, wat het extra pijnlijk maakt dat er een fiks noodverband nodig is om deze instelling overeind te houden. Niet in de laatste plaats omdat we dit natuurlijk van mijlenver aan hebben zien komen. Mijn fractie zal het voorstel van het college steunen om eenmalig 0,7 mln van de incidentele middelen te gebruiken om in ieder geval de problemen niet groter te laten worden, maar niet met enthousiasme. Mijn fractie had dat budget liever zien gaan naar kunst en cultuur, naar creatieve makers en bijzondere projecten, niet naar overhead en beveiliging. Mijn fractie kijkt dan ook erg uit naar de debatten die we in deze zaal nog zullen voeren over het publiek belang van Amare.

Dan, voorzitter, de Nieuwe Kerk. Ondanks de omvang van Amare, heeft het gebouw eigenlijk gewoon een zaal te weinig. Voor een deel van de programmering is daarom altijd rekening gehouden met de mogelijkheid uit te wijken naar de Nieuwe Kerk, die zich natuurlijk perfect leent voor klassieke muziek. Al kan ik uit ervaring vertellen dat metal, punk en grindcore ook verrassend goed klinken daar. Het is dan ook bijzonder pijnlijk dat eigenlijk vanwege de bedrijfsvoering van Amare, nu problemen ontstaan voor Haagse ensembles, koren en festivals die daar niets aan kunnen doen. Daarom is mijn fractie wel geïnteresseerd in de optie om het voorgestelde bedrag van 2 ton te oormerken voor een nieuw op te richten stichting die de programmering van de Nieuwe Kerk zou kunnen oppakken. Zeker aangezien de programmeur van Amare inmiddels ontslag heeft genomen, ook een teken aan de wand, zou ik zeggen. Kan de wethouder uiteenzetten wat hiervoor nodig zou zijn?

Voorzitter, dan wil mijn fractie het hebben over cultuureducatie, en dan specifiek over buitenschoolse kunstlessen. Mijn fractie is benaderd door Art-s-Cool, die naast lessen op school ook gratis naschoolse kunst en cultuur lessen verzorgd in wijken waar dit het hardst nodig is. Ik geloof dat de wethouder een tijdje terug ook bij hen langs is geweest en wil vragen of zij ook de meerwaarde van deze lessen ziet. Vanwege een aanpassing in de subsidieregeling jeugdparticipatie, wordt Art-s-Cool niet meer ondersteund, terwijl zij jaarlijks 7000 deelnames verzorgen voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Mijn fractie wil graag weten hoe het kan dat deze activiteiten niet meer worden gesubsidieerd. Ziet de wethouder ook in dat dit soort activiteiten onmisbaar zijn voor cultuureducatie en kunst in de vrije tijd? De Partij voor de Dieren maakt zich grote zorgen dat er een groot gat gaat vallen wat betreft buitenschoolse activiteiten voor jonge kinderen. Dit kan niet de bedoeling zijn. Op welke wijze gaat deze wethouder snel bijsturen zodat er geen kostbare activiteiten verloren gaan? Wanneer kan Art-s-cool - en wellicht anderen die buiten de boot vallen- duidelijkheid verwachten over de voortgang van de belangrijke activiteiten die zij voor kinderen in de stad organiseren?

Verder wil ik me aansluiten bij de vragen over de bibliotheken, het Koorenhuis, museum West en over de Appelloods. Kan de wethouder vertellen waarom -tegen de afspraken in- onze vragen over de Appelloods niet zijn beantwoord? Tot slot zou mijn reactie willen opperen om ook voor de voormalig Amerikaanse Ambassade het model Publiek Belang toe te passen.

Sport

Voorzitter,

Uit onderzoek blijkt dat een groene omgeving een positief effect heeft op onze gezondheid. Een groene omgeving nodigt daarnaast meer uit tot bewegen en daarnaast houden bewegen in een groene omgeving langer vol. Ook draagt groen bij aan het voorkomen van hittestress en extreme weersomstandigheden. De pvdD was dan ook teleurgesteld terug te lezen in de beantwoording van de technische vragen dat groene sportparken slechts buiten sportparken zijn. Bij een groen sportpark en het zal u niet verbazen ziet mijn partij toch liever een sportpark dat kan bijdragen aan klimaatadaptatie, biodiversiteit, een groen sportpark dat uitnodigt tot bewegen en bijdraagt aan een betere gezondheid. Zoals het college ook inzet op groen blauwe schoolpleinen zo zien we ook graag een visie op sportparken. We zijn daarom benieuwd in hoeverre deze wethouder ervoor zorgt dat Haagse sportparken toekomstbestendig zijn. Hoe werkt deze wethouder samen met de wethouder duurzaamheid om hier snel werk van te maken? Wordt in het kader van werk met werk bij de herinrichting van sportparken op dit moment groenblauwe sportparken meegenomen?

Dan ga ik verder met topsport.

mijn partij vindt het lastig te achterhalen hoe de koppeling tussen topsportevenementen en sportdeelname wordt gemaakt in Den Haag. Met name juist die wijken waar sportdeelname achterblijft. Door bijvoorbeeld topsportevenementen in het Zuiderpark te organiseren brengen we topsporter dichter bij de wijk, staat er in de beantwoording van de technische vragen. Maar dat een evenement plaatsvindt in een wijk, wil nog niet zeggen dat dit leidt tot meer sportdeelname. 14.000 kinderen hebben rondom het WK zeilen kennis gemaakt met watersport. Wat houdt dit in? Kennismaken met een sport kan bijvoorbeeld ook zijn: een filmpje kijken over verschillende sporten. Graag een toelichting van de wethouder wat er onder kennismaken wordt verstaan. Kan de wethouder daarnaast ook toelichten aan op welke wijze deze side events worden ontwikkeld?

Dan voorzitter zoom ik nog in op een specifieke in de raad veel besproken sport zoals de inspreker ook al zei, namelijk padel. Helaas zit er soms aan deze sport een lugubere kant. Want, voorzitter, uit onderzoeken in Spanje blijkt dat jaarlijks per padelbaan tussen de 100 en 135 vogels overlijden als direct gevolg van een botsing met de transparante wanden. En de raad nam in 2022 de motie van de Partij voor de Dieren, ‘Laat de padel­banen geen kerkhof worden’ aan. Bij de afdoening van de motie in juli 2022 schreef het college de motie te omarmen, effectieve maatregelen op te stellen en met een voorstel naar de gemeenteraad te komen.

Voorzitter, nu zou je denken: dat lijkt goed te gaan. Maar, niets is minder waar. De Partij voor de Dieren is geschrokken en vindt het onbestaanbaar dat de gemeente, als eigenaar van het sportterrein bij de Houtrustweg, lijkt toe te staan dat er outdoor padelbanen komen. Dit naast Natura 2000 gebied. En naast het oudste vogelrustgebied van Den Haag, de Dr. Abraham Schierbeektuin. Wat wil dit college? Dat vogels zich te pletter vliegen direct buiten beschermde natuur.

Sportvoorzieningen moeten veilig zijn, ook voor dieren. Erkent de wethouder dit? En kan de wethouder aangeven wat de gemeente als eigenaar van het sportpark hier gaat doen met deze kwestie? De gemeente gaat toch niet toestaan dat op haar grond, huurders hier een vogelkerkhof neerzetten? En kan de wethouder bevestigen dat de gemeente hier ook helemaal geen toestemming voor mag geven, conform de aangenomen raadsmotie Geef invulling aan de eige­naarsrol bij padel? Graag een reactie.

Dan rond ik af met een vraag over de sporthal Loosduinen. Het ontwerp voor de sporthal wordt verwacht in q2. Komt er een raadsvoorstel richting ons, zodat er mogelijkheid is tot input? Graag een reactie van de wethouder Is inde

Dan sluit ik af met een laatste vraag over een positieve sportcultuur. We gaan gesprekken voeren met onder andere de John Blankenstein foundation samen met andere initiatieven in de stad. We zijn benieuwd welke initiatieven de wethouder hierbij nog meer gaat betrekken, graag een reactie.

Tot zover.

Onderwijs

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren start met Iets positief, want mijn partij vind het van groot belang dat we iedere student dezelfde mogelijkheden bieden ongeacht opleidingsrichting. We zijn dan ook blij te lezen dat MBO studenten bij de start van dit schooljaar konden aansluiten bij de introductieweek in Den Haag. Wel blijft mijn partij vraagtekens zetten bij het onderzoek dat momenteel wordt uitgevoerd, naar de deelname van MBO studenten bij studentensportverenigingen en studenten sportfaciliteiten.Want wat de Partij voor de Dieren betreft gaat het namelijk om gelijkwaardige mogelijkheden bieden aan alle studenten in deze stad we vragen ons daarom af waarom een onderzoek hiervoor nodig is? En graag een bevestiging van de wethouder dat MBO studenten dezelfde sportmogelijkheden krijgen als HBO en WO studenten.

Dan het platform Andersom, voorzitter de Partij voor de Dieren vindt dit in de basis een goed initiatief en de meeste lessen die hier worden aangeboden dragen bij aan een bredere ontwikkeling van kinderen.

We stellen eisen aan de kwaliteit van de aangeboden lessen. Zo moeten de lessen aansluiten bij de SLO-kerndoelen. Als ik kijk naar het aanbod dan valt wel op dat die eisen nog breed in te vullen zijn. Een van de lessen die namelijk wordt aangeboden is een school vol vis. Deze lessen worden aangeboden door belangenbehartiging van de vissector, een vissector die als doelstelling heeft: Het versterken van de het imago van vis en schelpdieren en een positieve beleving creëren rondom deze productgroep en de Nederlandse vissector. Mijn Partij vindt deze doelstelling niet aansluiten bij wat we in een lespakket verwachten want het gaat hier om visserij promotie in de klas. Dit vindt de Partij voor de Dieren zeer onwenselijk. Is de wethouder het met de partij voor de Dieren eens dat vaklessen die via een gemeentelijk platform worden aangeboden niet commercieel horen te zijn?

Ik sluit mij verder aan bij de vragen van Hart voor Den Haag wat betreft het leerlingenvervoer.

Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

Ik start met een ernstig thema namelijk huiselijk geweld en dierenmishandeling.

Want het is goed dat er steeds meer aandacht komt voor de relatie tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling. De ongelooflijk schrijnende verhalen die wij vanuit de stad horen over dieren die bij een uithuisplaatsing worden vergeten wat vervolgens leidt tot zware verwaarlozing. Een hond die twee weken lang opgesloten zit in een bench zonder voedsel en water, we willen ons niet voorstellen waar vervolgens medewerkers van de dierenpolitie dan mee worden geconfronteerd. Maar het gaat ook over dierenartsen wijzen op hun meldplicht als zij signalen van dierenmishandeling zien. Zodat we huiselijk geweld kunnen stoppen.

Dat de relatie tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling erkend wordt en dat er nu inclusieve opvang is gerealiseerd is een stap vooruit en ook dank daarvoor aan de wethouder voor het realiseren hiervan. Maar tijdens het volgen van een training over dit onderwerp kwam duidelijk naar voren dat het nog altijd afhankelijk is van de medewerker. Daarom vindt mijn partij het tijd voor een volgende stap, namelijk om het onderwerp ingebed te krijgen bij instanties en hulpverleners. Hoe blijft deze wethouder dit onderwerp op de kaart zetten bij betrokken instanties? En hoe ziet de wethouder zelf mogelijkheden een volgende stap te zetten wat betreft dierenmishandeling en huiselijk geweld?

Dan een vraag over de veranderingen binnen de subsidie jeugdparticipatie.

Voorzitter drie maanden geleden vroegen we hier al aandacht voor na signalen vanuit de stad. Na aanpassing van deze regeling maakt de De Partij voor de Dieren zich grote zorgen dat er een groot gat gaat vallen wat betreft buitenschoolse activiteiten voor jonge kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. Dit kan niet de bedoeling zijn. Op welke wijze gaat deze wethouder snel bijsturen zodat er geen kostbare activiteiten verloren gaan? Wanneer gaat deze wethouder duidelijkheid geven over de voortgang van deze belangrijke activiteiten voor kinderen in de stad?

Dan nog een korte vraag over emancipatie.

In hoeverre de actiepunten uit de queernota worden geëvalueerd en deze lessen worden meegenomen in de inclusie nota? Kan de wethouder toelichten wanneer we hier meer over kunnen verwachten? Verder sluit ik mij aan bij de vragen van het CDA over toegankelijkheid.

Tot zover