Schrif­te­lijke vragen Bescherm vleer­muizen in bunkers


Indiendatum: 31 mei 2021

Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Het aantal illegale betredingen van bunkers is flink toegenomen, stelt onder meer de Zoogdiervereniging in een brief van 24 januari 2021 aan de gebiedsbeheerders van Meijendel & Berkheide en Westduinpark & Wapendal (zie bijlage 1). Hierdoor worden strikt beschermde vleermuissoorten verstoord in hun winterrust. “Daarmee komen de instandhoudingsdoelstellingen van de Natura 2000-gebieden in gevaar en wordt de landelijke Staat van Instandhouding van een aantal soorten geschaad,” zo stellen de opstellers van de brief. Naast deze illegale verstoring is door Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen en waterleidingbedrijf Dunea afgesproken om de bunkers een aantal maal per jaar open te stellen voor publiek (zie bijlage 2). De Partij voor de Dieren is bezorgd over de impact van deze verschillende verstoringen op de vleermuizen en op het Natura 2000-gebied.

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stelt het raadslid de heer Robin Smit, Partij voor de Dieren, de volgende vragen:

  1. Is het college bekend met de brief van onder meer de Zoogdierenvereniging (zie bijlage 1)?

  2. De bijgevoegde brief is op 24 januari 2021 verstuurd. Hoe is deze afgehandeld?

  3. Is het college op de hoogte gebracht van deze situatie? Hoe beoordeelt het college deze situatie?

  4. Welk orgaan is belast met de handhaving op de illegale betreding van bunkers in de genoemde Natura 2000-gebieden?

  5. Welke middelen zet het college in om vleermuizen beter te beschermen tegen illegale betreding van bunkers?

  6. Heeft het college zicht op andere plekken, naast de genoemde bunkers, waar beschermde vleermuissoorten overwinteren? Zo ja, welke zijn die en hoe wordt verstoring door menselijk betreden voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Het beheer van de bunkers is niet of nauwelijks gericht op vleermuisbescherming, stelt de Zoogdiervereniging. Zo vinden er zelden reguliere controles van de afsluitingen plaats, zodat het kan gebeuren dat bunkers weken tot maandenlang toegankelijk zijn en vleermuizen verstoord kunnen worden.

  1. Herkent het college deze situatie? Is het college bereid dit probleem aan te pakken? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen en waterleidingbedrijf Dunea willen de bunkers een aantal maal per jaar openstellen voor publiek, zo stelt Omroep West (zie bijlage 2).

  1. Welke invloed zullen de bezoeken hebben op de vleermuispopulaties die de bunkers als paar-, verblijf-, of rustplaats gebruiken? Acht het college deze impact in het licht van het strikte beschermingsregime acceptabel? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

  2. Om bij de bunkers te komen, moeten bezoekers van de paden afwijken. Welke invloed zullen deze wandelaars hebben op de Natura 2000-gebieden? Is deze impact in het licht van de kwetsbare status van de Natura 2000-gebieden naar de mening van het college wenselijk? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

  3. Worden er maatregelen genomen om de bunkers toegankelijk te maken voor bezoekers? Zo ja, welke?

  4. Acht het college het wenselijk dat deze rondleidingen plaatsvinden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

  5. Indien het college de rondleidingen onwenselijk acht, welke maatregelen is het college bereid te nemen om de rondleidingen tegen te gaan?

Robin Smit
Partij voor de Dieren

Indiendatum: 31 mei 2021
Antwoorddatum: 13 jul. 2021

1. Is het college bekend met de brief van onder meer de Zoogdierenvereniging (zie bijlage 1)?

Het college heeft kennisgenomen van deze brief.

2. De bijgevoegde brief is op 24 januari 2021 verstuurd. De gemeente is betrokken bij het beheer van de bunkers. Kan het college aangeven hoe deze brief is afgehandeld?

De brief is helaas in het ongerede geraakt. Hierdoor heeft het college nog geen zorg kunnen dragen voor de afhandeling.

3. Is het college op de hoogte gebracht van deze situatie? Hoe beoordeelt het college deze situatie?

Zie beantwoording vraag 2.

4. Welk orgaan is belast met de handhaving op de illegale betreding van bunkers in de genoemde

Natura 2000-gebieden?

De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid is bevoegd gezag indien een bunker illegaal wordt betreden als deze door vleermuizen in gebruik is als verblijfplaats.

5. Welke middelen zet het college in om vleermuizen beter te beschermen tegen illegale betreding
van bunkers?

Verschillende, voor vleermuizen belangrijke bunkers, zijn door de Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland ontoegankelijk gemaakt voor mensen. Door het toepassen van speciale vliegopeningen en/of vleermuisdeuren zijn deze wel toegankelijk voor vleermuizen. De gemeente Den Haag dekt, voor
zover het bunkers betreft in gebieden die bij de gemeente in beheer zijn, de kosten indien herstelwerkzaamheden aan deze voorzieningen nodig zijn.

6. Heeft het college zicht op andere plekken, naast de genoemde bunkers, waar beschermde vleermuissoorten overwinteren? Zo ja, welke zijn die en hoe wordt verstoring door menselijk betreden voorkomen? Zo nee, waarom niet?


Naast bunkers kunnen allerlei typen woningen/gebouwen in de stad worden gebruikt als winterverblijfplaats door vleermuizen. Met name spouwmuren zijn hiervoor geschikt. Verstoring door betreding is dus niet aan de orde. Het beheer van de bunkers is niet of nauwelijks gericht op vleermuisbescherming, stelt de Zoogdiervereniging. Zo vinden er zelden reguliere controles van de afsluitingen plaats, zodat het kan gebeuren dat bunkers weken tot maandenlang toegankelijk zijn en vleermuizen verstoord kunnen worden.

7. Herkent het college deze situatie? Is het college bereid dit probleem aan te pakken? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Het betreft een beperkt aantal incidenten. Als de boswachters tijdens de surveillance zien dat de bunkers open danwel vernield zijn, geven zij dit door aan de groenbeheerder en aan de Stichting Zoogdierwerkgroep Zuid-Holland. De boswachters reageren ook op meldingen. Dit doen zij al jaren.
De gemeente ondersteunt de Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland bij het werk dat zij verrichten om bunkers, die door vleermuizen worden gebruikt, af te sluiten voor het publiek door de kosten hiervoor te dekken (zie ook beantwoording vraag 5). En dit blijft de gemeente de komende jaren
ook doen omdat de Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland hier de juiste expertise voor heeft. Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen en waterleidingbedrijf Dunea willen de bunkers een aantal maal per jaar openstellen voor publiek, zo stelt Omroep West (zie bijlage 2).

8. Welke invloed zullen de bezoeken hebben op de vleermuispopulaties die de bunkers als paar-, verblijf-, of rustplaats gebruiken? Acht het college deze impact in het licht van het strikte beschermingsregime acceptabel? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Het openstellen van bunkers voor het publiek is alleen mogelijk wanneer vleermuizen niet worden verstoord en er geen effect is op de instandhoudingsdoelstellingen van het Natura 2000-gebied Meijendel & Berkheide waar de bunkers zich bevinden. De bevoegdheid om te beoordelen welke mate van impact op zowel vleermuizen als instandhoudingsdoelstellingen acceptabel is, ligt niet bij het college, maar bij de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH). De ODH voert de beoordeling uit namens
het bevoegd gezag (GS van de provincie).

9. Om bij de bunkers te komen, moeten bezoekers van de paden afwijken. Welke invloed zullen deze wandelaars hebben op de Natura 2000-gebieden? Is deze impact in het licht van de kwetsbare status van de Natura 2000-gebieden naar de mening van het college wenselijk? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Zie beantwoording vraag 8.

10. Worden er maatregelen genomen om de bunkers toegankelijk te maken voor bezoekers? Zo ja, welke?

Op dit moment zijn er vanuit de gemeente geen initiatieven om bunkers actief toegankelijk te maken.

11. Acht het college het wenselijk dat deze rondleidingen plaatsvinden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?


Zie antwoord vraag 8.

12. Indien het college de rondleidingen onwenselijk acht, welke maatregelen is het college bereid te nemen om de rondleidingen tegen te gaan?

Zie antwoord vraag 8.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
Ilma Merx Jan van Zanen

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen Maak Haagse windturbine vogelvriendelijker

Lees verder

Schriftelijke vragen Kapstokoverleg Maatschappelijke opvang

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer