Schrif­te­lijke vragen Non-binair paspoort

Indiendatum: 30 jul. 2021
Antwoorddatum: 7 sep. 2021

1. Is het college bekend met het bovengenoemde artikel uit het Parool en de uitspraak van de Amsterdamse rechter?

Ja, het college is bekend met het artikel uit het Parool en de uitspraak van de Amsterdamse rechter.

2. Hoe beziet het college deze rechterlijke uitspraak en welke gevolgen verbindt de gemeente eraan voor Den Haag?

De wet voorziet er niet in dat de vermelding van het geslacht in een geboorteakte kan worden gewijzigd in “X“. De ambtenaar van de burgerlijke stand moet zich aan de wet houden. Een verzoek tot wijziging van het geslacht in “X” zal door de verzoeker dan ook steeds moeten worden voorgelegd aan de Haagse rechtbank. Recent is er een verzoek geweest in de gemeente Den Haag. De rechtbank heeft in die zaak uitgesproken dat de vermelding van het geslacht op de geboorteakte wordt verbeterd in: “waarvan het geslacht niet is kunnen worden vastgesteld”. Zie hiervoor ook de uitsspraak van de rechter: ECLI:NL:RBDHA:2021:3907.

3. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat het voor de emancipatie en het welzijn van mensen die zich identificeren als non-binair, wenselijk is om een genderneutrale aanwijzing te kunnen krijgen in het paspoort of geboorteakte?

Ja, daar is het college het mee eens. Hiervoor moeten wel eerst de Paspoortwet en het Burgerlijk Wetboek worden gewijzigd.

4. Is het college bereid landelijk, wellicht via de G4, te pleiten voor een wetswijziging die dit
mogelijk maakt?2 Zo ja, hoe gaat ze dit doen? Zo nee, waarom niet?

Nee, dat is niet noodzakelijk. De wetgever is zich al bewust van deze problemtiek. Zo heeft minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op 3 juli 2020 een brief geschreven aan de Kamer waarin zij meldt dat de jurisprudentie op het vlak van genderneutrale registratie van de geboorteakte nog steeds in ontwikkeling is en dat, gelet op het feit dat de jurisprudentie nog geen eenvormig beeld laat zien, het wenselijk is nadere ontwikkelingen af te wachten alvorens tot eventuele wetswijziging over te gaan (Kamerstukken I, 2019-2020, 34650,).

Op 5 juli 2021 heeft staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de Eerste Kamer meegedeeld voornemens te zijn de geslachtsvermelding X op Nederlandse identiteitskaarten mogelijk te maken (brief aan de Eerste Kamer 5 juli 2021 kenmerknr. 2021-0000339663).

Voor het veranderen van geslachtsregistratie moet men een afspraak maken bij de gemeente waarin men geboren is. Mensen geboren in het buitenland kunnen ook bij de gemeente Den Haag terecht. Op de website van de gemeente staat dat “de gemeente streeft ernaar uw digitale verzoek binnen 10 werkdagen in behandeling te nemen. Wegens grote drukte lukt dat op dit moment helaas niet.”

5. Hoeveel aanvragen voor wijzigen van vermelding geslacht komen er jaarlijks binnen bij de
gemeente?

Het aantal verzoeken om de vermelding van het geslacht in de akte te wijzigen van in het buitenland geboren personen bedroeg in 2020 58 aanvragen en in 2021 48 aanvragen (stand t/m 11 augustus ). Het aantal verzoeken om de vermelding van het geslacht in de akte te wijzigen van personen die Den Haag geboren zijn bedroeg in 2020 17 aanvragen en in 2021 11 aanvragen (stand t/m 11 augustus).

6. Wat doet de gemeente nu met mensen die aangeven een genderneutrale aanwijzing in het
paspoort te willen? Welke advies wordt hen gegeven?

Zie antwoord op vraag 2. Het advies wordt gegeven om een procedure bij de rechtbank te starten tot het verbeteren van de geboorteakte. Verbetering van de geboorteakte is nodig voordat een verzoek gedaan kan worden voor het opnemen van een genderneutrale aanwijzing in het paspoort. De Paspoortwet staat een genderneutrale aanwijzing namelijk alleen toe, als deze kan worden afgeleid uit de Basisregistratie Personen (BRP). Een wijziging van de geboorteakte is nodig als basis voor de wijziging in de BRP.

7. Wat is de gemiddelde wachttijd en hoe vaak komt het voor dat men langer dan de gestelde 10
werkdagen moet wachten?

Voor aanvragen uit het buitenland geldt dat deze binnen tien werkdagen in behandeling worden genomen, er is geen vertraging in deze werkvoorraad. Sinds september 2019 worden deze aanvragen met voorrang behandeld. De melding op de website van de gemeente (“De gemeente streeft ernaar uw digitale verzoek binnen 10 werkdagen in behandeling te nemen. Wegens grote drukte lukt dat op dit moment helaas niet.”) dateert van vóór de afspraak uit 2019. Deze opmerking is van de website verwijderd.

Voor Haagse aanvragen geldt dat de aanvragen binnenkomen per e-mail en binnen een paar dagen in behandeling worden genomen. Ook hier zijn geen vertragingen in de werkvoorraad.

Wel kan het soms voorkomen dat een verzoek langer duurt dan deze tien werkdagen. De verwerking is namelijk afhankelijk van de documenten die door de aanvrager moeten worden overlegd. Het kan bijvoorbeeld zijn dat documenten niet de juiste juridische basis bieden om tot verwerking van de aanvraag over te gaan. Er kunnen dan aanvullende documenten gevraagd worden.

De informatie over welke documenten nodig zijn voor het behandelen van het verzoek zijn vermeld op de website.

8. Wat doet de gemeente om de wachttijden te verkorten?

Zie het antwoord op vraag 7. Er is op dit moment geen sprake van vertraging en de wachttijd valt, bij het verstrekken van de juiste documentatie, binnen de 10 werkdagen. Er is daarom geen noodzaak om de wachttijden verder te verkorten.

Het college van burgemeester en wethouders,