Schrif­te­lijke vragen Compos­ti­ni­ti­a­tieven gesti­mu­leerd of gedwars­boomd?

Indiendatum: 28 okt. 2020
Antwoorddatum: 10 dec. 2020

De raadsleden de heren Barker, Smit en Groenewold hebben op 28 oktober 2020 een brief met daarin twaalf vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

In de Programmabegroting 2021-2024 stelt de gemeente: “Den Haag start een programma om minder groente, fruit en tuinafval in het restafval te krijgen door het stimuleren van buurtcomposteren en wormenhotels” (p. 37, RIS306159). Dit geschiedt via tips op onder andere de gemeentelijke website en via de activiteiten van Natuur- en Milieueducatie (RIS306366).

Tips zijn leuk, maar vergunningen zijn nog leuker. En die krijgen de bewoners niet, zo blijkt uit een persbericht van de Bewoners Rondom Het Plein (zie de bijlage). Zo rijst de vraag of de gemeente bewoners inderdaad stimuleert te gaan buurtcomposteren, of eerder dwarsboomt.

1. De gemeente verspreidt tips over buurtcomposteren en wormenhotels “op onder andere de gemeentelijke website en via de activiteiten van Natuur- en Milieueducatie” (RIS306366), zo stelt het college. Deze tips zijn echter onvindbaar. Wij vonden slechts enkele zinnen over composteren in het algemeen. Waar zijn de genoemde tips over buurtcomposteren en wormenhotels te vinden op de gemeentelijke website?

Op de overzichtspagina www.denhaag.nl/afvalscheiden vinden bewoners informatie en tips over afval scheiden en hergebruik. Welke voorzieningen zijn er en 'welk afval hoort in welke bak'. Informatie over composteren staat op de pagina met informatie over gft: https://www.denhaag.nl/nl/in-destad/natuur-en-milieu/afval-scheiden-en-hergebruik/groente-fruit-en-tuinafval-gft-afval.htm. Hier staat een link opgenomen naar www.milieucentraal.nl. Tips over buurtcomposteren staan op www.stadslandbouwdenhaag.nl. Deze laatste website zullen wij toevoegen op de pagina gft. We gaan samen met de afdeling Natuur- en Milieueducatie kijken hoe we de initiatieven voor buurtcomposteren en wormenhotels nog meer onder de aandacht kunnen brengen.

2. Via welke andere kanalen worden deze tips door de gemeente verspreid?

Medewerkers van de stadsdelen zoals de communitybuilders, en met name de accounthouders Duurzaamheid van DPZ, koppelen bewoners met vragen hierover aan gespecialiseerde websites en actieve stichtingen zoals Le compostier. Ook wordt samengewerkt met Stichting Duurzaam Den Haag, een partner van gemeente Den Haag.

3. Kan het college toelichten hoe deze kanalen zijn geselecteerd? Welke andere communicatiekanalen zijn overwogen? Waarom zijn die afgevallen?

Denhaag.nl is het kanaal voor algemene, beknopte informatie voor alle inwoners van Den Haag. Binnen deze groep is er een specifieke doelgroep te onderscheiden die vragen over of interesse in buurtcomposteren en wormenhotels heeft. Deze specifieke groep geïnteresseerden is beter te bereiken en verder te helpen via persoonlijk contact, zoals de communitybuilders en accounthouders Duurzaamheid dat doen. Onze ervaring is dat deze combinatie van kanalen effectief is.

4. Wie worden bereikt door de genoemde activiteiten van Natuur- en Milieueducatie?

Dat zijn leerlingen van deelnemende basisscholen. In het milieu-educatieve programma van de gemeente wordt via lessen en op de tuin aandacht besteed aan het scheiden van gft-afval. Een aantal scholen (5) composteert op het groene schoolplein, andere scholen (3) zijn met Bokashi gestart. Op 2 educatieve tuinen die door scholieren en buurttuinders worden bezocht, wordt een pilot uitgevoerd met composteren en bokashi. Hier zijn informatieborden geplaatst en is een handleiding geschreven. Voor buurttuinders stonden voor dit jaar workshops ‘Van gft-afval tot compost’ gepland. Vanwege corona zijn deze workshops uitgesteld naar begin 2021. Op https://www.milieueducatiedenh... is de handleiding te vinden.

5. Wijkbewoners die al goed bezig zijn met buurtcomposteren hebben wijken die achterlopen op dat gebied veel kennis te bieden. Is het college bereid kennisdeling over lokale duurzame afvalinitiatieven te faciliteren?

Jazeker. Stadslandbouwinitiatieven staan niet op zichzelf. Op de website ‘stadslandbouwdenhaag.nl’ komt een veelvoud aan thema’s voorbij, zoals voeding, gezondheid en duurzaamheid. Initiatiefnemers worden op de site opgeroepen kennis te delen. Via het digitaal loket worden duurzaamheidsinitiatieven door middel van de informatie op deze site ondersteund.

6. Op dit moment mag maximaal 10% van het Haagse gft-afval verwerkt worden door lokale duurzame initiatieven (RIS306522). Inwoners van Den Haag leveren jaarlijks gemiddeld 11 kilo gescheiden gft-afval in (RIS305159). Welk percentage daarvan wordt op dit moment verwerkt door lokale duurzame initiatieven? Aan welke initiatieven kan hierbij gedacht worden? Hoe passen buurtcomposteren en wormenhotels in dit verhaal?

Het gft-afval dat gescheiden wordt ingezameld gaat naar Indaver, de verwerker van het Haagse gftafval en vooralsnog niet naar lokale duurzame initiatieven. Wel wordt op buurttuinen het gft dat van de tuinen afkomt gecomposteerd en ter plekke weer gebruikt. Soms komen mensen zelf gft brengen. Het gft-afval dat wordt gebruikt bij buurtcomposteren en bij wormenhotels wordt niet meegeteld in de jaarlijkse hoeveelheid gescheiden gft-afval.

Op dit moment wordt er nog niet ingezameld in het kader van de 10%. Het gft dat voor buurtcomposteerinitiatieven en de wormenhotels wordt gebruikt, wordt niet door de gemeente zelf ingezameld en dit afval telt dan ook niet mee voor de 10%. De 10% zoals opgenomen in het verwerkingscontract biedt de mogelijkheid om nieuwe bewoners- of ondernemersinitiatieven rondom de gft/e inzameling te faciliteren. Als voorbeeld kan gedacht worden aan de Grondstoffenfiets waarbij gfe middels de fiets ingezameld mag worden ten behoeve van een lokale vergister in een hoogbouwlocatie. De komende tijd werken we ernaartoe dat meer van dit soort initiatieven gft/e gaan inzamelen in de stad.

Om meer van het gft beschikbaar te kunnen stellen voor lokale initiatieven, heeft de HMS het plan om een vergister op eigen terrein te realiseren. De vergunningaanvraag loopt. De verwachting is dat deze in 2021 operationeel is.

7. Hoe komt een initiatief voor een buurtcomposteerlocatie of wormenhotel tot stand? Welke stappen moet een aanvrager doorlopen? Aan welke criteria wordt door het college getoetst? Kan dit proces worden geoptimaliseerd?

Via contact met het stadsdeel of bijvoorbeeld de accounthouder duurzaamheid worden mensen gewezen op de mogelijkheden voor het aanvragen voor subsidie. Subsidie aanvragen kan via verschillende kanalen, o.a. via Subsidie Duurzame wijkactie 2019-2021. Deze subsidie is voor de onderzoeksfase/voorbereiding van een idee of project ( zie https://denhaag.raadsinformati...). Een aanvraag voor subsidie wordt afgestemd met het betreffende stadsdeel en wordt in goed overleg toegekend of afgewezen. Omdat deze subsidie alleen over het voorbereidende deel van het project gaat, wordt altijd in overleg bepaald of een project verder wel haalbaar en uitvoerbaar is. Zie het volledige subsidieoverzicht op https://www.denhaag.nl/nl/subsidies.htm.Daarbij worden aanvragen gezien alle verschillende ruimteclaims en de uitstraling van het openbaar gebied getoetst of het past binnen de uitstraling van het openbaar gebied.

8. Het in het bijgevoegde persbericht genoemde initiatief heeft een subsidie toegekend gekregen. Om wat voor subsidie gaat het hierbij?

Voor het wormenhotel zijn twee verschillende subsidies verstrekt. Er is een subsidie van € 2.500 verleend vanuit de Duurzame Wijkactie en er is een subsidie verleend van € 1.500 vanuit Leefbaarheid en Bewonersparticipatie.

9. Kan het college de in het persbericht beschreven vergunningweigering toelichten en motiveren?

De aanvraag is voorgelegd aan de Adviescommissie Openbare Ruimte (ACOR). De ACOR toetst de aanvragen aan het vastgestelde beleid van de gemeente. Het college neemt in dit geval het advies over.

De gemeente wil zoveel mogelijk duurzame initiatieven ondersteunen, waaronder afvalinitiatieven. Wormenhotels passen daar ook bij. De gemeente wil echter, gezien alle verschillende ruimteclaims en de uitstraling van het openbaar gebied, terughoudend zijn met betrekking tot de toevoeging van objecten. De ACOR geeft aan dat het plaatsen van een compostbak niet wenselijk is in deze representatieve ruimte in de dichtbebouwde binnenstad. De ACOR stelt daarom voor om bijvoorbeeld gebruik te maken van een (gemeenschappelijke) binnentuin, in de buurt van de omwonenden, waar het initiatief qua gebruik, de uitstraling en beheer beter tot zijn recht zal komen. Op basis van dit advies is de aanvraag geweigerd.

10. Gaat het college de bewoners bijstaan bij het alsnog realiseren van zo veel mogelijk lokale duurzame afvalinitiatieven, waaronder deze wormenhotels? Is het college bereid alsnog de benodigde vergunning(en) te verlenen? Zo nee, waarom niet?

Ja. De gemeente wil zoveel mogelijk duurzame initiatieven ondersteunen, waaronder afvalinitiatieven. Wormenhotels passen daar ook bij. De gemeente wil echter, gezien alle verschillende ruimteclaims en de uitstraling van het openbaar gebied, terughoudend zijn met betrekking tot de toevoeging van objecten. Daarom gaat het college de vergunning niet verlenen.

11. Kan het college aangeven waarom de gemeente niet in alle wijken gft-afval gescheiden ophaalt, als het college zo graag de gescheiden verwerking van gft-afval wil stimuleren?

In het verleden hebben meerdere gft-aanpakken wisselend effect gehad. Zo bleek het ophalen van aangeboden gft-afval via ophaalroutes niet de beoogde milieurendementen te realiseren. Gft-afval werd beperkt aangeboden en dat stond niet in verhouding tegenover de voetafdruk die de wagens veroorzaakten. In veel wijken waar gft-containers aanwezig waren, en dan met name bij hoogbouw, ontstond vervuiling door het aanbieden van restafval in gft-containers. Daarom moet er zorgvuldig nagedacht worden in welke wijk het gft-afval op de beste manier gescheiden kan worden ingezameld voor het bereiken van het beste scheidingsresultaat.

12. Op 8 november 2018 heeft de gemeenteraad de Motie Meer gescheiden gft-afvalinzameling (PvdD, RIS300954) aangenomen. Welke gft-inzamelpunten zijn naar aanleiding van deze motie toegevoegd? In welke wijken wordt naar aanleiding van deze motie nu wél gft-afval gescheiden ingezameld?

In 2019 zijn in Ypenburg op verzoek van bewoners 2100 gft-containers uitgezet. Dit was in de 4 buurten waar we gestopt zijn met het ondergronds inzamelen van gft. Ook zijn op een aantal kleine locaties in Loosduinen een 10-tal gft-containers beschikbaar gesteld. Bij de uitrol van het alternerend inzamelen in Scheveningen in het eerste kwartaal van 2021 zal de bewoners de mogelijkheid worden geboden om gft gescheiden in te zamelen. Voor een overzicht van de wijken, waar momenteel gft-afval gescheiden wordt ingezameld, verwijzen we naar de gemeentelijke website.

Het college van burgemeester en wethouders,