Schrif­te­lijke vragen Uitzon­dering op de mond­kap­jes­plicht


Indiendatum: dec. 2020


Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Per 1 december is de mondkapjesplicht ingegaan. Dit houdt in dat het dragen van een niet-medisch mondmasker verplicht is in alle publieke binnenruimten, stationsgebouwen en het OV. De verplichting tot het dragen van een mondkapje geldt niet voor mensen die vanwege een beperking of ziekte geen mondkapje kunnen dragen of opzetten.

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen de raadsleden de heer Smit (PvdD), Grinwis (ChristenUnie/SGP), Çetinkaya (Islam Democraten) en mevrouw Tseggai (pvdA) de volgende vragen:

1) Kan het college aangeven wat een geldig bewijs is om geen mondkapje op te hoeven in publieke binnenruimten voor mensen met een ziekte of beperking? Voor sommige mensen is het moeilijk of onmogelijk om een kaartje uit te printen van de website van de Rijksoverheid. Dit bijvoorbeeld omdat zij geen computer, internet of printer hebben. Ook voor laaggeletterden, digibeten of mensen die te taal niet (goed) vaardig zijn is dit een grote uitdaging.

2) Is het college zich ervan bewust dat het niet voor iedereen makkelijk of mogelijk is op korte termijn een dergelijk kaartje te bemachtigen? Hoe biedt de gemeente hen hulp?

Tijdens de commissie Bestuur van 02 december 2020 hield de wethouder vol dat mensen met een ziekte of beperking een uitzondering krijgen op het dragen van een mondkapje door een kaartje uit te printen en dit te laten tekenen door een zorgverlener, zoals aangegeven op de website van de Rijksoverheid.

3) Is het college bekend met het artikel ‘Huisartsen platgebeld om vrijstelling van dragen mondkapje’?

4) Ziet het college in dat dit systeem niet werkt als zorgverleners helemaal geen medische verklaring af mogen geven vanwege de geheimhoudingsplicht?

5) Is het college van tevoren nagegaan bij zorgverleners hoe deze procedure ingevuld zou kunnen worden?

6) Is er gesproken over de druk die dit op huisartsenpraktijken zou leggen?

7) Is er met alle zorgverleners één uniform systeem afgesproken om de uitgeprinte kaartjes geldig te verklaren? Zo ja, wat is hier uitgekomen? Zo nee, waarom niet?

De indieners hebben meerdere signalen ontvangen van mensen die geen mondkapje op kunnen doen, die geweigerd worden in bijvoorbeeld winkels. Handhavers en beveiligers zijn vaak niet op de hoogte van de uitzondering en hoe dit dan kan worden aangetoond.

8) Heeft het college in de communicatie met handhavers, ondernemers, supermarkten, HTM et cetera informatie gegeven over het nieuwe mondkapjesbeleid en de uitzonderingen daarop? Zo ja, hoe is dit gedaan en wat is de informatie die verstrekt is? Zo nee, waarom is hier geen aandacht aan besteed?

9) Heeft het college erbij stilgestaan dat het voor veel mensen eenvoudig is om een kaartje uit te printen en een doktersverklaring te vervalsen? Wat voor maatregelen zijn hiervoor getroffen?

10) Wat is het toegangsbeleid bij de entree van gemeentelijke gebouwen zoals het stadhuis en bibliotheek? welke bewijzen worden geaccepteerd als iemand naar binnen wil zonder mondkapje?

11) Welke rol zou de gemeente kunnen spelen in het faciliteren van eenduidige kaartjes?

Robin Smit
Partij voor de Dieren

Pieter Grinwis
ChristenUnie/SGP

Tahsin Çetinkaya
Islam Democraten

Daniel Scheper
D66

Mikal Tseggai
PvdA

Indiendatum: dec. 2020
Antwoorddatum: 22 dec. 2020

Het raadslid de heer Smit heeft op 2 december 2020 een brief met daarin elf vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.

Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt. In aanvulling op deze beantwoording verwijst het college naar de 12e stand van zaken maatregelen in aanpak coronavirus (RIS), waarin eveneens op de mondkapjesplicht wordt ingegaan.

Per 1 december is de mondkapjesplicht ingegaan. Dit houdt in dat het dragen van een niet-medisch mondmasker verplicht is in alle publieke binnenruimten, stationsgebouwen en het OV. De verplichting tot het dragen van een mondkapje geldt niet voor mensen die vanwege een beperking of ziekte geen mondkapje kunnen dragen of opzetten.

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen de raadsleden de heer Smit (PvdD), Grinwis (ChristenUnie/SGP), Çetinkaya (Islam Democraten) en mevrouw Tseggai (pvdA) de volgende vragen:

1. Kan het college aangeven wat een geldig bewijs is om geen mondkapje op te hoeven in publieke binnenruimten voor mensen met een ziekte of beperking?

Een geldig bewijs is niet nodig. Of iemand onder de uitzondering valt, hangt af van zijn persoonlijke situatie. Dat betekent dat iemand zelf moet aantonen waarom hij in aanmerking komt voor uitzondering van de mondkapjesplicht. Medewerkers van politie, boa’s maar ook personeel van een winkel of van een OV-bedrijf kunnen iemand vragen om dat aannemelijk te maken. Iemand kan het op verschillende manieren aantonen. Voorbeelden zijn:

- Het dragen van een faceshield - als dat wel mogelijk is;

- Een kaartje laten zien waarmee iemand zich beroept op de vrijstelling (te downloaden vanaf de website van Vilans);

- Een bewijs van een behandelrelatie van een (huis)arts of instelling. Dit gaat niet om een officiële medische verklaring (die mag een arts niet over zijn eigen patiënt afgeven), maar bijvoorbeeld om een bewijs van een afspraak bij een arts. Het gaat met nadruk om een

bestaand document. Het is niet de bedoeling dat iemand zijn (huis)arts belt voor een nieuw op te stellen document;

- Een verklaring van een begeleider of een naaste die gebeld kan worden;

- Een hulpmiddel of relevante medicijnen laten zien.

Als er voor iemand een andere manier is om aan te tonen dat hij onder de uitzondering valt, dan kan iemand die ook gebruiken.

Voor sommige mensen is het moeilijk of onmogelijk om een kaartje uit te printen van de website van de Rijksoverheid. Dit bijvoorbeeld omdat zij geen computer, internet of printer hebben. Ook voor laaggeletterden, digibeten of mensen die te taal niet (goed) vaardig zijn is dit een grote uitdaging.

2. Is het college zich ervan bewust dat het niet voor iedereen makkelijk of mogelijk is op korte termijn een dergelijk kaartje te bemachtigen? Hoe biedt de gemeente hen hulp?

Een kaartje is niet de enige optie, zie het antwoord op vraag 1. Het kaartje is alleen bedoeld om het makkelijker te maken voor mensen om aan te tonen dat zij zich op de uitzondering beroepen. Dit kaartje kan iemand bij zich dragen (geprint of op een smartphone) en tonen wanneer nodig. Het kaartje is door de Rijksoverheid opgesteld in samenwerking met cliëntenorganisaties. Het college heeft cliëntenorganisatie Voorall gevraagd extra aandacht te besteden aan het informeren van mensen over de uitzonderingen op de mondkapjesplicht en de mogelijkheden om aan te tonen dat men zich op de uitzondering beroept. Daarnaast bespreekt het college de signalen over eventuele onwenselijke effecten van de regeling in het regionaal beleidsteam dat doorlopend in gesprek is met de Rijksoverheid. Mensen die tegen problemen aanlopen, kunnen terecht bij het meldpunt van cliëntenorganisatie Ieder(in). Ook kunnen mensen bellen met het corona informatienummer van VWS 0800-1351.

Tijdens de commissie Bestuur van 02 december 2020 hield de wethouder vol dat mensen met een ziekte of beperking een uitzondering krijgen op het dragen van een mondkapje door een kaartje uit te printen en dit te laten tekenen door een zorgverlener, zoals aangegeven op de website van de Rijksoverheid.

3. Is het college bekend met het artikel ‘Huisartsen platgebeld om vrijstelling van dragen mondkapje’?

Ja het college is bekend met dit artikel.

4. Ziet het college in dat dit systeem niet werkt als zorgverleners helemaal geen medische verklaring af mogen geven vanwege de geheimhoudingsplicht?

De Regeling aanvullende mondkapjesverplichtingen covid-19 valt onder de verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid. De Rijksoverheid heeft de informatie over de rol van artsen inmiddels aangepast. Een patiënt kan zelf verklaren, bijvoorbeeld met behulp van het kaartje, dat hij onder de uitzonderingsregel valt. Daar is geen artsenverklaring of medische verklaring voor nodig. In de informatie van de Rijksoverheid staat inmiddels duidelijk dat het niet om een officiële medische verklaring gaat omdat artsen geen officiële medische verklaring over hun eigen patiënten mogen afgeven. Het gaat met nadruk om een bestaand document. Het is niet de bedoeling dat iemand zijn (huis)arts belt voor een nieuw op te stellen document.

5. Is het college van tevoren nagegaan bij zorgverleners hoe deze procedure ingevuld zou kunnen worden?

Nee, de mondkapjesplicht is neergelegd in een ministeriële regeling die landelijk geldt. De gemeente heeft geen rol gehad in de totstandkoming van de regeling. Alles rondom de mondkapjesplicht (inclusief de uitzonderingen) loopt via het ministerie van VWS.

6. Is er gesproken over de druk die dit op huisartsenpraktijken zou leggen?

Zie het antwoord op vraag 5.

7. Is er met alle zorgverleners één uniform systeem afgesproken om de uitgeprinte kaartjes geldig te verklaren? Zo ja, wat is hier uitgekomen? Zo nee, waarom niet?

Zoals gezegd (zie het antwoord op vraag 1) is het kaartje niet de enige optie om aan te tonen waarom iemand in aanmerking komt voor uitzondering van de mondkapjesplicht. Het kaartje is slechts bedoeld ter ondersteuning om het aanwezig zijn van een uitzondering aannemelijk te maken. Het kaartje hoeft dus ook niet geldig verklaard te worden. Het kaartje is door de Rijksoverheid opgesteld in samenwerking met cliëntenorganisaties.

De indieners hebben meerdere signalen ontvangen van mensen die geen mondkapje op kunnen doen, die geweigerd worden in bijvoorbeeld winkels. Handhavers en beveiligers zijn vaak niet op de hoogte van de uitzondering en hoe dit dan kan worden aangetoond.

8. Heeft het college in de communicatie met handhavers, ondernemers, supermarkten, HTM et cetera informatie gegeven over het nieuwe mondkapjesbeleid en de uitzonderingen daarop? Zo ja, hoe is dit gedaan en wat is de informatie die verstrekt is? Zo nee, waarom is hier geen aandacht aan besteed?

Het college heeft in de communicatie verwezen naar de landelijke informatiepagina over de mondkapjesplicht voor ondernemers/winkels op de ondernemerspagina www.denhaag.nl/coronavirusondernemers. Daarnaast zijn specifieke vragen over de mondkapjesplicht door de medewerkers van het Ondernemersportaal (DSO Economie) beantwoord. De informatie/communicatie vanuit het Rijk was al heel volledig.

9. Heeft het college erbij stilgestaan dat het voor veel mensen eenvoudig is om een kaartje uit te printen en een doktersverklaring te vervalsen? Wat voor maatregelen zijn hiervoor getroffen?

Het college is van mening dat we er met elkaar op moeten vertrouwen dat men alleen geen mondkapje draagt als het echt niet anders kan. Het is ieders verantwoordelijkheid om hier op een verantwoorde manier mee om te gaan. De handhavers, ondernemers, supermarkten en de HTM moeten daarop toezien.

10. Wat is het toegangsbeleid bij de entree van gemeentelijke gebouwen zoals het stadhuis en bibliotheek? welke bewijzen worden geaccepteerd als iemand naar binnen wil zonder mondkapje?

De uitzonderingen op de website van de Rijksoverheid zijn uitputtend bedoeld. Dit betekent dat de beheerder van een publieke binnenruimte, stationsgebouw, luchthaven, onderwijsinstelling en de beoefenaar van een contactberoep zich in beginsel zal houden aan de uitzonderingen, zoals opgenomen in de ministeriële regeling. Wanneer iemand bijvoorbeeld op één van bovengenoemde manieren (zie het antwoord op vraag 1) aannemelijk maakt geen mondkapje te kunnen dragen vanwege een beperking of ziekte, zal de beheerder of beoefenaar van het contactberoep in beginsel een uitzondering maken voor deze persoon. Dit geldt ook voor de beveiligers van het Stadhuis en andere gemeentelijke locaties.

11. Welke rol zou de gemeente kunnen spelen in het faciliteren van eenduidige kaartjes?

Er is al een eenduidig kaartje. Bovendien is een kaartje niet de enige optie om aan te tonen dat men zich op de uitzondering beroept.

Het college van burgemeester en wethouders,

de secretaris, de burgemeester,

Ilma Merx Jan van Zanen