Bijdrage initi­a­tief­voorstel Plastic ≠ Fantastic

Voorzitter,

Den Haag heeft een plasticprobleem. Naast het feit dat bewoners gek worden van al het zwerfafval in de straten en de grachten, is plastic ook nog eens zeer vervuilend. De grachten en de zeeën zitten er vol mee. Vogels, vissen en andere dieren, raken verstrikt in plastic of stikken erin. Het verteert nooit, maar breekt af tot microplastics. Die microplastics komen via ons eten en drinken, zelfs via de lucht die we ademen, ook in ons mensen terecht. De Plastic Health Coalition waarschuwt al voor verschillende manieren waarop plastic onze gezondheid negatief kan beïnvloeden.

Vanwege dit plastic probleem zijn we met ons initiatiefvoorstel gekomen: Plastic is not Fantastic. In dit voorstel komen we met ideeën om als stad bij te dragen aan het oplossen van het plasticprobleem.

De Partij voor de Dieren is blij dat veel van onze suggesties worden omarmt door het college. Het hergebruiken van plastic om er straatmeubilair, rioolbuizen of fietspaden van te maken is een duurzamere bestemming voor ons afval.

Ook zal de gemeente meer de samenwerking opzoeken met het waterschap, wat erg belangrijk is in de missie om alle Haagse grachten plasticvrij te krijgen, maar ook om ervoor te zorgen dat er minder microplastics in zee terecht komen.

Ook wordt met de inwerkingtreding van de Omgevingswet geregeld dat horeca en supermarkten binnen een straal van 150 meter verantwoordelijk worden gesteld voor het door hen geproduceerde zwerfvuil. Dit zal er niet alleen voor zorgen dat gebieden beter worden opgeruimd, maar is ook een prikkel voor ondernemers om zelf minder afval te gaan produceren.

Echter, er wordt ook met belangrijke punten niets gedaan. Dit is jammer. Zo wil het college geen actieve rol innemen in het implementeren van een onderzoekssysteem en database waarmee het plasticprobleem in de Haagse grachten in kaart kan worden gebracht. Wil de wethouder niet aansluiten bij het wereldwijde initiatief Plastic Free Cities. En wil de wethouder niet als gemeentelijke organisatie plasticvrij worden. Ook wil de wethouder niet handhaven op de 25-meter-regel. Mijn fractie vindt dit een gemiste kans en wil dat de gemeente meer doet om een plasticvrije stad te worden.

Bijdrage PvdD

Plastic patatbakjes op straat. Plastic bekertjes in de gracht. Plastic sigarettenfilters in de zee en op het strand. Flarden van plastic tasjes, verstrengeld in de takken van een boom. Tussen de struiken een ophoping van boterhamzakjes, oude verpakkingen, rietjes en dopjes van plastic flesjes.

Je kan je afvragen; hoe zou onze stad eruit zien als we niet zo verslaafd waren aan plastic?

Onze mooie stad zou er nog zoveel mooier uitzien, de natuur zou schoner zijn en het afvalprobleem wat de stad mee kampt, zou minder erg zijn.

Het is daarom goed dat dit voorstel zich in eerste instantie richt op het voorkómen van plasticgebruik. Want wat er niet is, kan niet op straat terecht komen.

Ook in het pre-advies lezen we dat het college in principe achter deze filosofie staat en veel van onze ideeën worden erkent.

De Partij voor de Dieren vindt het daarom jammer dat de wethouder niet alle voorstellen uit dit voorstel omarmt en heeft een aantal vragen.

Zo wil het college geen actieve rol innemen in het implementeren van een onderzoekssysteem en database waarmee het plasticprobleem in de Haagse grachten in kaart kan worden gebracht, maar wacht liever tot dit landelijk een keer wordt opgepakt. Heeft de wethouder concrete aankondigingen vanuit het Rijk ontvangen dat dit eraan zit te komen? Of is dit iets wat het college zeer actief gelobbyd in gesprekken met landelijke instanties?

Ook wil het college zich niet aansluiten bij het wereldwijde initiatief Plastic Free Cities, omdat zij ambtelijke capaciteit liever wil inzetten op lokale initiatieven. Om hoe veel ambtelijke capaciteit gaat het hier precies? De Partij voor de Dieren is verbaasd dat het college niet wil aansluiten bij dit initiatief, dat zo veel toolkits en best practices levert. De gemeente krijgt hiermee op een dienblaadje ideeën aangereikt om het afvalprobleem van Den Haag tegen te gaan.

Zou de wethouder het niet juist een goed idee vinden dat voor de initiatieven en ideeën waar geen ruimte voor is op het stadhuis, dan juist de samenwerking op te zoeken met Universiteiten en Hogescholen, zodat zij ook op een praktische manier kunnen bijdragen aan een schone stad?

De Partij voor de Dieren vindt dat de gemeente het goede voorbeeld moet geven en stoppen met het inkopen van plastic. In het coalitieakkoord staat ‘In Den Haag bannen we alle toepassingen van eenmalig gebruik van plastic zoveel mogelijk uit.’ Het college zegt in het preadvies dat de gemeente dit al doet, maar dit is gewoon niet waar. ‘Zoveel als mogelijk’ betekent echt alleen als er geen alternatief voor is. Is de wethouder bereid om als gemeente actief in te zetten op plasticvrije alternatieven zoals glas en bioplastics? Ter inspiratie heb ik hier allerlei plasticvrije alternatieven van items waar de gemeente nu nog volop plastic inkoopt.

Tot slot wat korte vragen:

Is het aantal PMD containers verdubbeld sinds 2019? Hoe wordt getest waar ORAC’s kunnen worden omgezet naar MPD bakken? Hoe vaak wordt geëvalueerd en geëxperimenteerd? Verder moeten lopen om afval te scheiden kan demotiverend werken.

Het college wil rokers niet ontmoedigen met informatie over schadelijke effecten van plastic filters op de natuur, maar alleen met info over gezondheidsschade. Waarom niet beide?

En als laatste, het college wil niet handhaven op de 25-meter-regel. Waarom wel op de 150m regel in de Omgevingswet, maar niet met de bestaande wet? Zwerfvuil is een van de topprioriteiten van de stad. Deze regel is een investering, want het stimuleert niet alleen een schonere straat, maar ook gedragsverandering, en is een impuls voor ondernemers om minder afval te produceren etc. Als we als gemeente willen voorkomen ipv opruimen, is deze maatregel hard nodig.