Schrif­te­lijke vragen Demon­stratie Farmers Defence Force


Indiendatum: 18 nov. 2020

Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Op dinsdag 17 november 2020 trok er een stoet van demonstranten op trekkers naar Den Haag om te protesteren. Dit veroorzaakte geluidsoverlast en verkeersopstoppingen. Ook reden de trekkers over het Malieveld, dat recentelijk was ingezaaid nadat de vorige trekkerstoet het veld kapot had gereden.

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen de raadsleden Robert Barker en Robin Smit van de Partij voor de Dieren de volgende vragen:

  1. Kan het college delen hoe lang van tevoren de demonstratie van Farmers Defence Force (FDF) was aangemeld?
  2. Kan het college delen met hoeveel trekkers de FDF naar Den Haag kwam? Hoeveel demonstranten en trekkers zijn er van tevoren aangemeld bij de gemeente?
  3. Net als vorige keer veroorzaakte de optocht met trekkers voor verkeersopstoppingen. Wat heeft het college gedaan om overlast te voorkomen? Zijn er gevaarlijke situaties voorgevallen? Is de demonstranten gevraagd om de optocht niet te laten plaatsvinden?

De indruk kan ontstaan dat er bij het toestaan van demonstraties niet met gelijke maten is gemeten. Zo zijn op basis van veiligheid en volksgezondheid een aantal kleinere demonstraties ingeperkt of niet toegestaan. Een grootschalige demonstratie mocht niet doorgaan omdat de coronamaatregelen niet geborgd konden worden. Dit kan de suggestie wekken dat de reden dat deze demonstratie wél werd toegestaan, te maken heeft met de zware voertuigen.

  1. Wat waren de voorwaarden die werden gesteld aan deze demonstratie? Zijn al deze voorwaarden door de demonstranten nageleefd?
  2. Hoe verhouden de gestelde voorwaarden zich met recente beperkingen aan demonstraties in verband met veiligheid en volksgezondheid?
  3. Welke afwegingen heeft het college gemaakt in verband met (verkeers)veiligheid bij het beoordelen van de demonstratie? Hoe is dit gehandhaafd?
  4. Op verschillende video’s en foto’s is te zien dat de demonstranten geen mondkapjes dragen of voldoende afstand bewaren. Wat zijn de afwegingen die zijn gemaakt in verband met de coronamaatregelen bij het beoordelen van de demonstratie? Hoe is dit gehandhaafd? Hoeveel boetes zijn hiervoor uitgeschreven tijdens de demonstratie?
  5. Heeft het college de demonstranten een plek aangewezen vlakbij de COVID-locatie van de Kesslerstichting? Is dit overlegd met de stichting?
  6. Hoe heeft de gemeente of de politie ingegrepen toen de demonstranten de toegang voor hulpdiensten blokkeerden en probeerden gebruik te maken van het toilet van de locatie?
  7. Is het college van mening dat de continuïteit van deze zorglocatie in het geding kwam? Waarom is daar geen rekening mee gehouden bij het bepalen van de locatie?
  8. Zijn er tijdens de demonstratie arrestaties gepleegd? Zo ja, om welke reden?

Bij eerdere boerenprotesten ontstond schade aan het grasveld van het Malieveld. De protestanten hebben uiteindelijk financieel bijgedragen aan herstel van het grasveld.

  1. Heeft het college toestemming gegeven voor het gebruik van het Malieveld voor deze demonstratie? Was dit in samenspraak met Staatsbosbeheer?
  2. Wat is de schade die nu is aangericht aan de publieke ruimte, waaronder het Malieveld? Is op voorhand gecommuniceerd over het voorkomen van schade gezien de geschiedenis? Wat is gedaan om soortgelijke schade te voorkomen?
  3. Overweegt het college strengere voorwaarden te stellen aan het gebruik van zware voertuigen bij demonstraties?



Robin Smit en Robert Barker

Partij voor de Dieren



Indiendatum: 18 nov. 2020
Antwoorddatum: 1 jan. 2021

De raadsleden de heren Barker en Smit hebben op 18 november 2020 een brief met daarin veertien
vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergAan de voorzitter van de gemeenteraad,

Op dinsdag 17 november 2020 trok er een stoet van demonstranten op trekkers naar Den Haag om te protesteren. Dit veroorzaakte geluidsoverlast en verkeersopstoppingen. Ook reden de trekkers over het Malieveld, dat recentelijk was ingezaaid nadat de vorige trekkerstoet het veld kapot had gereden.

  1. Kan het college delen hoe lang van tevoren de demonstratie van Farmers Defence Force (FDF) was aangemeld?
Farmers Defence Force (hierna: 'FDF’) heeft op 11 november 2020 kennisgeving gedaan van de
demonstratie.
  1. Kan het college delen met hoeveel trekkers de FDF naar Den Haag kwam? Hoeveel demonstranten en trekkers zijn er van tevoren aangemeld bij de gemeente?
FDF is met ruim 800 tractoren naar Den Haag gekomen. In de kennisgeving heeft FDF bij het aantal
te verwachten deelnemers “0” ingevuld. In gesprekken met de politie heeft Farmers Defence Force
opgemerkt niet goed in te kunnen schatten hoeveel personen en trekkers aan de demonstratie zouden
deelnemen. FDF verwachtte circa 1.000 deelnemers en 500 tractoren.
  1. Net als vorige keer veroorzaakte de optocht met trekkers voor verkeersopstoppingen. Wat heeft het college gedaan om overlast te voorkomen? Zijn er gevaarlijke situaties voorgevallen? Is de demonstranten gevraagd om de optocht niet te laten plaatsvinden?

De demonstratie is in de driehoek voorbereid. Met de organisatie zijn afspraken gemaakt over de
aanrijdroutes, het niet gebruiken van de snelweg en de locaties waar de trekkers geparkeerd konden
worden. De politie heeft zich voorbereid om eventuele ongeregeldheden en verkeershinder zoveel
mogelijk te kunnen voorkomen en bestrijden. De toegangswegen werden door de politie bewaakt om
erop toe te zien dat de tractoren op de juiste locatie werden geparkeerd. De gemeente heeft pijlwagens
ingezet. Op enig moment wilde een groep van 70 tractoren een andere route rijden dan was
afgesproken. Dit werd voorkomen door een blokkade van politievoertuigen. Tijdens deze actie werd
door een tractor ingereden op een politiemedewerker. In totaal zijn twee aanhoudingen verricht, één
ter zake van gevaarlijk verkeersgedrag en één ter zake van belediging. Rond 11:30 uur is een delegatie
van de boeren onder begeleiding van de politie naar het Kabinet van de Koning gelopen om een petitie
aan te bieden. Dit is zonder incidenten verlopen. Rond 12:15 uur werd de demonstratie in Den Haag
afgerond en vertrokken de eerste tractoren richting het CBL in Leidschendam – Voorburg.

De indruk kan ontstaan dat er bij het toestaan van demonstraties niet met gelijke maten is gemeten. Zo zijn op basis van veiligheid en volksgezondheid een aantal kleinere demonstraties ingeperkt of niet toegestaan. Een grootschalige demonstratie mocht niet doorgaan omdat de coronamaatregelen niet geborgd konden worden. Dit kan de suggestie wekken dat de reden dat deze demonstratie wél werd toegestaan, te maken heeft met de zware voertuigen.

  1. Wat waren de voorwaarden die werden gesteld aan deze demonstratie? Zijn al deze voorwaarden door de demonstranten nageleefd?
Aan de demonstratie zijn de standaardvoorschriften, zoals die in het Demonstratiebeleid zijn
opgenomen (RIS298038), gesteld. Verder zijn als voorschriften gesteld, dat:
• er geen demonstratie bij Huis ten Bosch kon plaatsvinden;
• de tractoren op de Benoordenhoutseweg geparkeerd moesten worden;
• de demonstranten na de demonstratie in Den Haag over de Bezuidenhoutseweg, langs Huis
ten Bosch en via de N14, in clusters van 50 tot 100 tractoren, richting het CBL in
Leidschendam moesten gaan;
• op de N14, na de laatste tunnel voor het CBL, de colonne gesplitst moest worden in 100
tractoren die naar het CBL mochten en dat rest verderop de gelegenheid zou krijgen om te
parkeren;
• de organisatie er alles aan zou doen om de coronavoorschriften na te leven, en
• er een geluidslimiet gold van 90 db.
Voor zover bekend, heeft de organisatie zich aan deze voorschriften gehouden.
  1. Hoe verhouden de gestelde voorwaarden zich met recente beperkingen aan demonstraties in verband met veiligheid en volksgezondheid?
Zoals uit de beantwoording van vraag 3 blijkt, zijn aan deze demonstratie de standaardvoorschriften
gesteld, alsmede diverse bijzondere voorschriften die gelet op de specifieke omstandigheden van dit
geval nodig werden geacht.
  1. Welke afwegingen heeft het college gemaakt in verband met (verkeers)veiligheid bij het beoordelen van de demonstratie? Hoe is dit gehandhaafd?
De demonstratie is, zoals elke demonstratie, getoetst aan de doelcriteria van de Wet openbare
manifestaties, te weten de bescherming van de gezondheid, het belang van het verkeer en de
bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Vooraf heeft de driehoek aan de organisatie
duidelijke grenzen kenbaar gemaakt o.a. ten aanzien van het niet kunnen demonstreren bij Huis ten
Bosch en ten aanzien van de verkeersveiligheid. De organisatie heeft zich hierbij neergelegd. Dit heeft
geleid tot een aanpassing van de plannen van de organisatie. Een en ander is ook in duidelijke
afspraken met de organisatie neergelegd. Zie het antwoord op vraag 4. Verder was de wijze waarop de
organisatie de demonstratie wilde vormgeven niet strijdig met de uitgangspunten van het Haagse
demonstratiebeleid, noch met de nadere uitgangspunten die de driehoek in verband met de huidige
pandemie ten aanzien van demonstraties heeft geformuleerd (geen demonstratieve lopen, niet
demonstreren bij duisternis). Op grond van het voorgaande werd op voorhand onvoldoende aanleiding
gezien een beperking aan de demonstratie op te leggen. Zoals uit het antwoord op vraag 3 blijkt, heeft
de politie toezicht uitgeoefend en opgetreden tegen verkeersonveilig gedrag.
  1. Op verschillende video’s en foto’s is te zien dat de demonstranten geen mondkapjes dragen of voldoende afstand bewaren. Wat zijn de afwegingen die zijn gemaakt in verband met de coronamaatregelen bij het beoordelen van de demonstratie? Hoe is dit gehandhaafd? Hoeveel boetes zijn hiervoor uitgeschreven tijdens de demonstratie?
Zoals bij elke demonstratie gebeurt, is ook bij deze demonstratie beoordeeld of gevreesd moest worden
voor overtreding van de coronavoorschriften. Dit bleek niet het geval. Zoals gebruikelijk is bij
constatering van overtreding van de 1,5 meter norm is de organisatie gevraagd de demonstranten
hierop aan te spreken. Er is tijdens de demonstratie niet voor overtredingen van coronavoorschriften
bekeurd.
  1. Heeft het college de demonstranten een plek aangewezen vlakbij de COVID-locatie van de Kesslerstichting? Is dit overlegd met de stichting?
Teneinde de demonstratie in Leidschendam te kunnen faciliteren, is een braakliggend terrein aan de
Henri Faasdreef aangewezen als locatie waar voertuigen geparkeerd zouden kunnen worden. Hierover
is vooraf geen overleg gevoerd met de Kesslerstichting. Het terrein bleek voor personenauto’s te
drassig. Deze zijn daarom doorverwezen naar het parkeerterrein van ADO Den Haag. Sommige
tractoren hebben wel op het terrein geparkeerd. Bij het verlaten van het terrein heeft een aantal boeren
het grasveld kapotgereden. Zij zijn hier door de organisatie op aangesproken en zij moeten de schade
vergoeden. De rijplaten die in de modder waren weggezakt, zijn dezelfde dag door de gemeente weer
berijdbaar gemaakt.
  1. Hoe heeft de gemeente of de politie ingegrepen toen de demonstranten de toegang voor hulpdiensten blokkeerden en probeerden gebruik te maken van het toilet van de locatie?
De politie heeft niet geconstateerd dat demonstranten de toegang hebben geblokkeerd. De politie heeft
hierover ook geen melding ontvangen.
  1. Is het college van mening dat de continuïteit van deze zorglocatie in het geding kwam? Waarom is daar geen rekening mee gehouden bij het bepalen van de locatie?
De schade aan de grasmat en het verdwijnen van de rijplaten heeft korte tijd geleid tot een stremming
van de toegang van de aanrijroute van de ambulance. Dit is direct gemeld en aangepakt. Voor zover
bekend, is de continuïteit van de zorglocatie niet in het geding gekomen.
  1. Zijn er tijdens de demonstratie arrestaties gepleegd? Zo ja, om welke reden?

Zie het antwoord op vraag 3.

Bij eerdere boerenprotesten ontstond schade aan het grasveld van het Malieveld. De protestanten hebben uiteindelijk financieel bijgedragen aan herstel van het grasveld.

  1. Heeft het college toestemming gegeven voor het gebruik van het Malieveld voor deze demonstratie? Was dit in samenspraak met Staatsbosbeheer?
De Koekamp is aangewezen als locatie voor de demonstratie. Enkele demonstranten hebben toch met
hun tractoren het Malieveld betreden, waardoor enige schade is ontstaan aan het Malieveld. Deze
personen zijn hier door de organisatie op aangesproken, waarna zijn hun tractoren hebben verwijderd.
Staastsbosbeheer verhaalt de schade op de organisatie.
  1. Wat is de schade die nu is aangericht aan de publieke ruimte, waaronder het Malieveld? Is op voorhand gecommuniceerd over het voorkomen van schade gezien de geschiedenis? Wat is gedaan om soortgelijke schade te voorkomen?
Uit informatie van Staatsbosbeheer is gebleken dat de schade aan het Malieveld 1.000,- euro bedraagt.
Ter voorkoming van schade aan het Malieveld is aan de organisatie te kennen gegeven, dat er niet
geparkeerd kon worden op het Malieveld. De politie heeft ook afzettingen geplaatst om dit te
voorkomen. Gelet op de grootte van het terrein is het evenwel niet mogelijk om het Malieveld volledig
dicht te zetten. In Leidschenveen-Ypenburg is het tegelfietspad aan de Loire beschadigd. De kosten
voor herstel bedragen ca. 4.000,- euro. Verder is geen schade in de publiek ruimte gemeld.
  1. Overweegt het college strengere voorwaarden te stellen aan het gebruik van zware voertuigen bij demonstraties?

Duidelijk is dat het gebruik van grote voertuigen specifieke risico’s met zich brengt. In eventuele
toekomstige gevallen zal dan ook steeds opnieuw zorgvuldig worden bekeken in hoeverre het gebruik
van dergelijke voertuigen verantwoord is. Hoe deze beoordeling uitvalt, is afhankelijk van de specifieke
feiten en omstandigheden van dat geval.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris,
Ilma Merx

de burgemeester,
Jan van Zanen