Schrif­te­lijke Vragen Nieuwe school­pleinen niet grijs maar groen

Indiendatum: 12 dec. 2024
Antwoorddatum: 4 feb. 2025

Het raadslid de heer Van den Bos heeft op 12 december 2024 een brief met daarin tien vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. 

Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt. 

De Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Den Haag[1] stelt expliciet eisen aan de hoeveelheid verhard terreinoppervlakte bij de realisatie van nieuwe schoolvoorzieningen (Deel D: ‘Minimumnormen bij realisering van nieuwe voorzieningen’). Dit staat in contrast met de VNG modelverordening[2], waarin wel een norm staat voor de grootte van een plein, maar zonder specifieke eis over verharding. Dit betekent dat scholen meer vrijheid hebben om het terrein deels met onverharde (groene) ruimtes in te richten. Los van de eisen in de verordening, moedigt de gemeente via regelingen zoals Groenblauwe Schoolpleinen[3] en operatie Steenbreek (o.a. via Duurzaam Den Haag) juist vergroening en klimaatadaptatie van schoolpleinen aan. Deze tegenstrijdigheid roept vragen op over consistentie in het gemeentelijk beleid en de mogelijkheden om vergroening verder te bevorderen. 

1. Is het college bekend met het verschil in formulering tussen de verordening van Den Haag en de VNG- modelverordening, waarbij de Haagse variant expliciet stuurt op verhard terreinoppervlakte? 

Ja, het college is hiermee bekend. Het college is zich ervan bewust dat de term “verhard” in de Haagse verordening onderwijshuisvesting uitgelegd kan worden als dat het terrein op een niet-waterdoorlatende wijze ingevuld dient te worden. De term “verhard” dient, zoals schoolbesturen in de praktijk ook doen, echter ruimer te worden opgevat; het kan ook worden bereikt door toepassing van houtsnippers, schelpenpaden etc., en is enkel bedoeld om voldoende oppervlakte te hebben waarop gespeeld kan worden en waar minstens 100 leerlingen tegelijkertijd bijeen kunnen komen. 

Het college stimuleert echter al jaren ontharding van schoolpleinen. De afgelopen jaren middels de Verordening gelijkstelling onderwijs Den Haag 2019 waarin opgenomen een subsidie voor ontwerpkosten voor het groenblauw maken van het schoolplein. Zie ook het antwoord op vraag 8. 

2. De VNG-modelverordening laat meer ruimte voor scholen om te kiezen voor een invulling met groene, onverharde ruimtes. Ziet het college ook de meerwaarde van deze neutralere benadering?

Ja, het college ziet de meerwaarde van deze neutralere benadering en is voornemens de gemeenteraad voor te stellen om met de eerstvolgende wijziging van de verordening onderwijshuisvesting, de term “verhard” te vervangen door een term die scholen ruimte laat om te kiezen voor een invulling met groene, onverharde ruimtes. 

3. In hoeverre vindt het college de huidige Haagse eis voor minimaal verhard terrein in lijn met gemeentelijke beleidsdoelen op het gebied van vergroening, biodiversiteit en klimaatadaptatie?

Zie het antwoord op vraag 1. Er is geen eis voor een minimale oppervlakte voor ondoorlatend terrein, slechts een eis ten aanzien van een minimale oppervlakte die gebruikt kan worden voor buitenspelen. 

Er dient echter voor gewaakt te worden dat bepaalde veel voorkomende speelvormen die een hardere ondergrond verlangen, zoals voetbal en basketbal, op een schoolplein niet meer beoefend kunnen worden. Een goede inrichting van een speelterrein vraagt allereerst een invulling ten dienste van het kind. Daarbij dient een balans gevonden te worden tussen spelen en vergroening. 

De gemeente stimuleert vergroening van schoolpleinen via initiatieven zoals Groenblauwe Schoolpleinen en Operatie Steenbreek. 

4. Vindt het college dat de norm die uitsluitend geldt voor het realiseren van verhard terrein in de verordening op gespannen voet staat met deze initiatieven? Zo nee, waarom niet? 

Zie het antwoord op vraag 1. 

5. De eis voor verhard terrein lijkt in strijd met het gemeentelijke streven naar vergroening en klimaatbestendigheid. Is het college het ermee eens dat deze tegenstrijdigheid onnodig is en verholpen kan worden? 

Zie de antwoorden op vragen 1 en 3. 

6. Is het college bereid om de verordening te herzien en de eis voor verhard terrein te vervangen door een neutralere formulering die groene invullingen expliciet toestaat? 

Ja, zie het antwoord op vraag 2. 

7. Is het college bereid om via een herziene verordening de vergroening van schoolpleinen als vast uitgangspunt mee te nemen bij de ontwerpfase van nieuwbouwprojecten voor scholen? 

In het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs 2024-2034 (RIS317535) is reeds opgenomen dat bij nieuwbouw en renovatieprojecten een groenblauw schoolplein het uitgangspunt is. 

8. Kan het college aangeven of er concrete doelen zijn gesteld voor het aandeel vergroende schoolpleinen in Den Haag in de komende jaren? 

Nee, er zijn vooralsnog geen concrete doelen gesteld voor het aandeel groenblauwe schoolpleinen. De gemeente stimuleert, in samenwerking met partners in de regio, de vergroening van schoolpleinen echter al jaren. Zoals te zien is op de website groenblauweschoolpleinen.nl heeft Den Haag reeds tientallen groene dan wel groenblauwe schoolpleinen. Bij nieuwe schoolpleinen is een groenblauw schoolplein al sinds het IHP 2020-2030 het uitgangspunt.

Op dit moment wordt gewerkt aan concretere ontwerprichtlijnen voor groene of groenblauwe schoolpleinen als handvat voor de schoolbesturen. Daarnaast wordt de eerdergenoemde subsidie voor ontwerpkosten voor het groenblauw maken van het schoolplein op korte termijn uitgebreid met een subsidie voor de realisatie van een groenblauw schoolplein. 

Door bovenstaande neemt het aandeel groen(-blauw)e schoolpleinen jaarlijks toe. 

9. Welke concrete stappen neemt het college om bij nieuwe en bestaande schoolterreinen vergroening te bevorderen? Wordt hierbij al gewerkt met richtlijnen of eisen voor groene inrichtingen? 

Zie het antwoord op vraag 8. 

10. Hoe gaat het college zorgen voor een consistente aanpak, waarin vergroening en klimaatadaptatie in alle relevante regelgeving en subsidieregelingen worden geïntegreerd? 

Het college onderschrijft het belang van groene en klimaatadaptieve schoolpleinen. Deze kunnen bijdragen aan doelstellingen op het gebied van biodiversiteit en klimaatadaptatie. Daarom wordt geïnvesteerd in bijvoorbeeld de bovengenoemde ontwerprichtlijnen voor groene of groenblauwe schoolpleinen en wordt er via Duurzaam Den Haag een stappenplan aangeboden aan scholen om groene schoolpleinen te realiseren, inclusief overzicht van mogelijke subsidies. 

Het college van burgemeester en wethouders, 

[1] http://lokaleregelgeving.overh...

[2] bijlage-2_model-raadsbesluit-wijz-vo-voorz-huisv-ondw_w2.0_20201027.docx

[3] https://www.groenblauweschoolpleinen.nl/financieel/