Schrif­te­lijke vragen Valk-Heijns­dijkweg


Indiendatum: 3 jan. 2023

Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Elisabeth Valk-Heijnsdijk was een van de eigenaren van hotel-restaurant Pomona, het huidige Parkhotel in Den Haag. Pomona was het eerste vegetarische restaurant van Nederland. Ze schreef ook het eerste vegetarische kookboek van Nederlandse bodem: De Vegetarische Keuken. Dit boek is nog steeds te koop. Daarnaast was ze directrice van een modern bedrijf met ruim 150 werknemers, in een tijd waar vrouwen nauwelijks actief mochten zijn in de maatschappij.

Een groep bewoners is een initiatief gestart om een straat te vernoemen naar Elisabeth Valk-Heijnsdijk.

Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stelt het raadslid Robert Barker, Partij voor de Dieren, de volgende vragen:

1) Is het college op de hoogte van het initiatief om een straat te vernoemen naar Elisabeth Valk-Heijnsdijk?

2) Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat het een mooi idee is om de schrijver van het eerste vegetarische kookboek van Nederland en een van de eigenaren van het eerste vegetarisch restaurant te eren met een straatnaam?

3) Ziet het college ook dat dit ook past bij het uitdragen van de rol die Den Haag speelde in de verschillende emancipatiebewegingen?

Op de gemeentelijke website staat beschreven dat, na indiening van een idee, de initiatiefnemer binnen zes weken hoort wat er met diens idee zal gebeuren (bijlage 1). De initiatiefnemer heeft zijn idee op 23 juni 2022 ingediend en heeft dit bericht nog niet ontvangen.

4) Kan het college toelichten waarom er bij dit initiatief afgeweken is van het beleid?

5) Is het college bereid om samen met de initiatiefnemer te onderzoeken welke straat naar Elisabeth Valk-Heijnsdijk vernoemd kan worden? Welke stappen gaat het college ondernemen om samen met de initiatiefnemers dit te realiseren?

Specifiek stelt de initiatiefnemer voor om het asfaltpad in het Zuiderpark, dat rondom Speeltuin Ot en Sien loopt, te vernoemen naar Valk-Heijnsdijk. Het pad is een vertakking van de Henriëtte Roland Holstweg en in de buurt ligt ook de Marie Jungiusweg. Beide vrouwen waren feminist. Daarnaast Jungius was ook betrokken bij Pomona.

6) Is het college bereid dit asfaltpad te vernoemen naar Valk-Heijnsdijk? Zo nee, waarom niet?

Robert Barker

Partij voor de Dieren



Indiendatum: 3 jan. 2023
Antwoorddatum: 14 feb. 2023

Het raadslid de heer Barker heeft op 3 januari 2023 een brief met daarin zes vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.

Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

Elisabeth Valk-Heijnsdijk was een van de eigenaren van hotel-restaurant Pomona, het huidige Parkhotel in Den Haag. Pomona was het eerste vegetarische restaurant van Nederland. Ze schreef ook het eerste vegetarische kookboek van Nederlandse bodem: De Vegetarische Keuken. Dit boek is nog steeds te koop. Daarnaast was ze directrice van een modern bedrijf met ruim 150 werknemers, in een tijd waar vrouwen nauwelijks actief mochten zijn in de maatschappij.

Een groep bewoners is een initiatief gestart om een straat te vernoemen naar Elisabeth Valk Heijnsdijk.

1. Is het college op de hoogte van het initiatief om een straat te vernoemen naar Elisabeth ValkHeijnsdijk?
Ja, Elisabeth Valk-Heijnsdijk is naar aanleiding van het naamgevingsverzoek op de Lijst te vernoemen personen geplaatst, juist vanwege haar verdiensten voor het uitdragen van vegetarisme.

2. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat het een mooi idee is om de schrijver van het eerste vegetarische kookboek van Nederland en een van de eigenaren van het eerste vegetarisch restaurant te eren met een straatnaam?
Ja, Elisabeth Valk-Heijndijk is naar aanleiding van het naamgevingsverzoek en na toetsing aan de Uitvoeringsvoorschriften met betrekking tot naamgeving (RIS311854) en een antecedentenonderzoek op de Lijst te vernoemen personen geplaatst. Ze was deel van een vernieuwende internationale beweging die de basis heeft gelegd voor de huidige status van vegetarisme. Mede dankzij haar recepten en boeken (veelal vertaald in andere talen), heeft zij een grote bijdrage geleverd aan de acceptatie van vegetarisch eten in brede zin. Haar restaurant Pomona was een bekende plek en werd bezocht door een vrij internationale club van mensen die vooruit liepen op de rest van de wereld.

3. Ziet het college ook dat dit ook past bij het uitdragen van de rol die Den Haag speelde in de verschillende emancipatiebewegingen?
Jazeker, dat is de belangrijkste overweging geweest voor het plaatsen van Elisabeth Valk-Heijnsdijk op de Lijst te vernoemen personen.

Op de gemeentelijke website staat beschreven dat, na indiening van een idee, de initiatiefnemer binnen zes weken hoort wat er met diens idee zal gebeuren (bijlage 1). De initiatiefnemer heeft zijn idee op 23 juni 2022 ingediend en pas in december 2022 antwoord ontvangen van de gemeente.

4. Kan het college toelichten waarom er bij dit initiatief afgeweken is van het beleid?

Het verzoek is abusievelijk tussen wal en schip beland, waardoor de beantwoording langer op zich heeft laten wachten dan gebruikelijk. Het college betreurt de vertraging bij de beantwoording van het verzoek.

5. Is het college bereid om samen met de initiatiefnemer te onderzoeken welke straat naar Elisabeth Valk-Heijnsdijk vernoemd kan worden? Welke stappen gaat het college ondernemen om samen met de initiatiefnemers dit te realiseren?

Aangedragen alternatieven voor de vernoeming van mevrouw Valk-Heijnsdijk zullen in behandeling genomen worden.

Specifiek stelt de initiatiefnemer voor om het asfaltpad in het Zuiderpark, dat rondom Speeltuin Ot en Sien loopt, te vernoemen naar Valk-Heijnsdijk. De gemeente geeft in reactie op de initiatiefnemer aan dat het geen beleid is om voetpaden zonder huisnummers een naam te geven. Het pad is een vertakking van de Henriëtte Roland Holstweg en in de buurt ligt ook de Marie Jungiusweg. Beide vrouwen waren feminist. Daarnaast Jungius was ook betrokken bij Pomona. Valk-Heijnsdijk sluit daar dus goed op aan.

6. Is het college alsnog bereid dit asfaltpad te vernoemen naar Valk-Heijnsdijk? Zo nee, waarom
niet en welk alternatief bekijk de gemeente?

Het college is niet bereid af te wijken van het beleid om voetpaden niet van een naam te voorzien wanneer dit niet nodig is in het kader van huisnummering. Alleen vrijliggende fietspaden worden van een naam voorzien, bijvoorbeeld Ruijs de Beerenbrouckpad, op verzoek van de hulpdiensten.
Afwijking van het beleid gebeurt alleen bij hoge uitzondering, hierbij wordt een overweging gemaakt op symbolisch belang voor de stad Den Haag. Zo is er in 2017 een voetpad bij het Vredespaleis vernoemd naar de jurist Ferencz, vanwege zijn grote betekenis bij de totstandkoming van het Internationaal Strafhof in Den Haag, stad van Vrede en Recht. Bij dit verzoek wordt een dergelijke link met de stad Den Haag gemist. Als er alternatieve openbare ruimtes worden aangedragen voor de vernoeming van mevrouw Valk-Heijnsdijk, dan worden deze verzoeken uiteraard in behandeling genomen. Deze verzoeken zullen worden getoetst aan het beleid ten aanzien van de aangedragen openbare ruimtes. Bij al deze overwegingen zal rekening worden gehouden met het historisch belang van mevrouw Valk-Heijnsdijk en de breed gedragen wens om de herinnering aan haar via een vernoeming levend te houden.

Het college van burgemeester en wethouders,

de secretaris, de burgemeester,
Ilma Merx Jan van Zanen