Bijdrage Begro­tingsraad 2023-2025


21 december 2022

Voorzitter,

Met deze begroting verbetert er weinig. Terwijl de klimaatcrisis, ecologische crisis en woningcrisis schreeuwen om aangepakt te worden vindt de nodige omslag niet plaats. Veel blijft bij het oude waardoor de echte problemen vooral worden vooruitgeschoven.

Voorzitter, we moeten beter met onze aarde omgaan en met al haar inwoners. Daarom zet de Partij voor de Dieren zich in voor een groener, duurzamer en diervriendelijker Den Haag. Daarbij hebben we ook oog voor andere kwetsbare waarden en tonen hier mededogen voor. Ik ga achtereenvolgens in op groen, duurzaamheid, dierenwelzijn en sociaal.

Allereerst het groen. Velen vielen van hun stoel toen werd aangekondigd dat bomen in de achtertuin vogelvrij worden. Een college die zegt te willen vergroenen, gratis bomen uitdeelt en als doel heeft dat het kroonoppervlak toeneemt schaft tegelijkertijd de kapvergunning af. Dit kan toch niet waar zijn? Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald; daarom zullen wij hier samen met de HSP een motie over indienen.

Sowieso zien we dat er nog te makkelijk bomen in Den Haag worden gekapt. Bijvoorbeeld voor bouwverkeer. Moet er een bouwkeet komen; dan mogen straatbomen worden gekapt.

Voorzitter, we moeten kappen met kappen en ons bestaande groen koesteren en verbeteren. Een manier om dit te doen is werken aan het verbeteren van de groeiplaatsen. Vandaar de motie samen met de HSP:

Verzoekt het college:

  • te onderzoeken wat het werkelijk kost om ten minste straatbomen van een groeiplaatsverbetering te voorzien waar werk-met-werk kan worden gemaakt, zoals bij het vervangen van riolering.


Ook wordt Den Haag minder groen als grasvelden worden vervangen door plastic. Bij deze keuze zien we vooral dat gesproken wordt over de voordelen. Dit terwijl plasticvelden, ook al zijn ze in kleur groen, niet gelijk zijn aan gras. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • een duidelijk overzicht te delen met de raad waarbij de verschillen tussen gras en kunstgras in kaart is gebracht;

  • hierbij in elk geval in te gaan op de gevolgen voor natuur, milieu, bodem en gezondheid op de lange termijn zijn.


Voorzitter, groen is dus van belang voor mens en dier. Zo draagt groen bij aan het tegengaan van wateroverlast, hittestress en droogte. Hier krijgen we steeds meer mee te maken gegeven de klimaatcrisis.

Zo zien we dat waterbedrijven steeds meer moeite hebben om voldoende schoon drinkwater te leveren. We hebben te kampen met de gevolgen van landbouwgif, vermesting, maar ook droogte. Zuiniger omgaan met water is daarom het devies. En eigenlijk loopt Nederland hierin gigantisch achter. België doet het wat dit betreft beter en verbruikt de helft minder water. We kunnen en moeten meer doen. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • bij het Rijk te pleiten voor regels om te sturen op zuinig gebruik van water bij nieuwbouw en grote renovaties;

  • waterbesparing een plek te geven in het duurzaam bouwbeleid en op te nemen (in overeenkomsten) bij gemeentelijke grondexploitaties;

  • de raad voor de zomer over deze acties te rapporteren.


Op het gebied van duurzaamheid hebben we natuurlijk meer voorstellen, want de klimaatcrisis en energiecrisis wachten niet. Helaas lijkt het college dit wel te denken. Het klimaatbeleid is al tientallen jaren ongeveer hetzelfde. In 1997 deelde de gemeente een ‘persoonlijk spaarpakket’ uit ter waarde van 50 gulden. Onder wethouder Van Tongeren zijn we het de ‘direct bespaaractie’ gaan noemen, maar de inhoud is hetzelfde: besparende douchekoppen, lampen en tochtstrips. Wanneer zien we verandering? Wanneer gaat de gemeente de klimaatcrisis als een crisis behandelen? We zien weinig actie. We hebben niet eens duidelijke doelen of plannen.

Voorzitter, de gemeente zou regie moeten voeren maar wijken weten al jaren niet waar ze aan toe zijn. Wijkplannen die in 2020 zouden komen zijn er nog steeds niet. Hier moet echt wat gebeuren. Vandaar de motie met de HSP:

Verzoekt het college:

  • uiterlijk in de zomer een eerste wijkenergieplan/routekaart naar de raad te sturen.

Daarnaast kunnen anderen ook een bijdrage leveren. Bijvoorbeeld verhuurders. Deze investeren evident te weinig en we hebben geen middel om ze echt hierop te sturen. Vandaar de motie samen met de SP en CU/SGP:

Verzoekt het college:

  • de Tweede Kamer voor de behandeling van het wetsvoorstel Goed verhuurderschap te benadereren en aan te geven dat het wenselijk zou zijn als via de verhuurdersvergunning ook expliciet kan worden gestuurd op de verduurzaming van huurwoningen.

Ook horen we vaak dat de wethouder aangeeft dat we fanatiek bezig zijn met duurzaamheidskringen. Ook al bestaat dit fenomeen al heel lang er zijn er maar vier matig actief, terwijl er genoeg kansen liggen. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • verkennende en motiverende gesprekken met kansrijke branches en verenigingen te gaan houden met het oogmerk om een nieuwe duurzaamheidskring te starten;

  • hierover jaarlijks te rapporteren in de Programmarekening.

Een ander aspect van duurzaamheid is natuurlijk de luchtkwaliteit. Deze staat er in Den Haag slecht voor. Daarom moeten we snel de milieuzone uitbreiden. Wanneer horen we hier meer van? Specifiek zien we dat kinderen nog te vaak hele slechte lucht inademen en daar blijvende gezondheidsschade oplopen. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • op korte termijn beleid te ontwikkelen over het realiseren van gezonde lucht rondom bestaande scholen en kinderdagverblijven die momenteel rondom vervuilde wegen liggen.

Voorzitter, de Partij voor de Dieren komt dus op voor kwetsbare waarden. Niet alleen dier en natuur,, maar ook andere kwetsbare waarden zoals kunst en cultuur. Kunst en cultuur zetten aan tot reflectie, maken emoties los, ontroeren en verbinden. Ze wijzen de weg naar transformatie, verandering en innovatie die de samenleving nodig heeft om te overleven en te bloeien. In deze tijd staan deze waarden onder druk, bijvoorbeeld door de energiecrisis. Laten we wat dat betreft staan voor de cultuursector. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • energiecoaches en energiebesparende middelen (LED-lampen, tochtstrips etc) op korte termijn beschikbaar te stellen voor alle Haagse culturele instellingen;

  • te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om deze sector op de lange termijn te laten verduurzamen, zoals een energiefonds voor isolatiemaatregelen.

Dan het museumkwartier. Laten we hier ook plek reserveren voor moderne kunst. Juist die kunst helpt ons bij innovatie. Vandaar de motie met Hart voor Den Haag, SP en HSP:

Verzoekt het college:

  • te onderzoeken wat er mogelijk is om hedendaagse kunst een plaats te geven in het Museumkwartier;

  • de raad hierover te informeren.

Dan een andere groep die kwetsbaar is, namelijk de sekswerkers. En voorzitter, het college maakt er een gewoonte van om deze groep steeds in onzekerheid te laten. Er is daardoor weinig vooruitzicht op verbetering. Van belang is om met het werkveld zelf in gesprek te treden. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • niet op het beleidsdoel van het sluiten van raamsekswerkplekken in te zetten;

  • eerst met het werkveld in gesprek te gaan over welke beleidsdoelen rondom het sekswerkbeleid gesteld moeten worden;

  • de raad over de gesprekken bij de programmarekening over te informeren.

Tot slot, hebben we natuurlijk voorstellen om het dierenwelzijn te verbeteren. Dieren hebben het namelijk zwaar in Nederland. In de bio-industrie, in versnipperde natuurgebieden of soms ook bij mensen thuis. Meer moet gebeuren om deze problemen aan te pakken. Zo staat de natuur nu al onder druk, maar blijven we gif produceren en stikstof uitstoten. Voorzitter, dit zijn ook nog eens redenen om vuurwerk aan banden te leggen. Naast het feit dat het gewoon super gevaarlijk is. Vandaar de motie om de helft van Den Haag vuurwerkvrij te verklaren. Deze dien ik samen in met de SP.

Verzoekt het college:

  • indien er geen landelijk vuurwerkverbod is, voor de volgende jaarwisseling (2023-2024) juridisch vast te leggen dat minimaal de helft van Den Haag verspreid over de stad een vuurwerkvrije zone is, hiervoor alle voorbereidingen te treffen en de raad uiterlijk in Q2 te rapporteren over hoe dit vorm wordt gegeven.

Verder raken dieren ook vaak gewond door toedoen van de mens. Om deze dieren te helpen hebben we de wildopvang. Dit belangrijke werk staat onder zware druk. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • in samenspraak met de wildopvang een financiële tegemoetkoming af te stemmen en die jaarlijks toe te voegen aan het budget dierenwelzijn;

  • de raad hierover bij de programmarekening 2022 te informeren.

Sowieso is de Partij voor de Dieren voor het afschaffen van de hondenbelasting. Het geld wordt niet eens besteed aan honden of aan andere dieren, maar belandt op de grote hoop. Daarom zullen we tegen de verordening hierover stemmen.

We zien verder dat mensen met dieren het soms zwaar hebben. Door de energiecrisis is het moeilijk rond te komen. Een keuze dreigt tussen zelf eten, het warm hebben of eten voor huisdieren regelen. In deze tijd doen voedselbanken belangrijk werk; ook dierenvoedselbanken. Alleen deze laatste worden niet ondersteund, terwijl zij hard nodig zijn. Vandaar de motie:

Verzoekt het college:

  • om in gesprek te gaan met de Haagse dierenvoedselbanken om gezamenlijk te kijken waar de gemeente de dierenvoedselbanken kan helpen.

Voorzitter, afsluitend. Met deze vele voorstellen willen we een bijdrage leveren aan een betere wereld. Een wereld die socialer, duurzamer, groener en zeker ook diervriendelijker is.

Dank u wel.